Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili ve Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu ’10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’ne dair rapor hazırladı. Türkiye Gazeteciler Sendikası verilerine göre 34, Bağımsız Gazetecilik Platformu verilerine göre ise 59 gazetecinin halen cezaevinde bulunduğunun belirtildiği raporda, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 2021 yılı sonuna kadar en az 811 gazetecinin tutuklandığı vurgulandı.
“Suç: Gazetecilik” başlığıyla hazırlanan raporda, “Gazeteciler Günü’nün kutlanmasına vesile olan Basın Kanunu’nun kabul edildiği 1961 yılından bugüne geçen 61 yılda (20 yılı AKP iktidarı döneminde) gazetecilerin çalışma koşulları inanılmaz derecede kötüleşti” denildi.
12 Eylül darbesi döneminde başlayan basını sermayenin kontrolüne alma çabalarının AKP döneminde ivme kazandığı ve etik değerlerin yok edildiğine dikkat çekilen raporda, “Muhalif olmasına gerek yok, gerçeği yazıyorsa, biat etmemişse, bizden değilse teröristtir” yaklaşımının hâkim kılındığı vurgulandı.
250 GAZETECİ HABERLERİ NEDENİYLE YARGILANDI
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS) verilerine göre, en az 130 davada 250 gazeteci haberleri nedeniyle yargılandı. En az 50 gazeteci gazetecilik faaliyeti nedeniyle gözaltına alındı. RTÜK, 71 kararla televizyonlara 21 milyon 500 bin lira idari para cezası verdi. Basın İlan Kurumu; Cumhuriyet, Evrensel, BirGün ve Sözcü başta olmak üzere gazetelere 115 gün ilan kesme cezası uyguladı.
Tanrıkulu tarafından hazırlanan raporda, 2021 yılında tutuklu gazeteci, yazar, yayıncı sayısının 41, tutuklanan gazeteci sayısının da 3 olduğu belirtildi.
Gözaltına alınan 62 gazeteciden 36’sı hakkında dava açıldığı bilgilerinin yer aldığı raporda, 2021 yılında biri Almanya olmak üzere gazetecilere yönelik 20 saldırı, 2 gazete/dergi/ajans ofisine baskını olduğu kaydedildi.
Rapora göre Türkiye’de bir yılda toplatma, erişim engelleme, ceza sayısı 1660’ı buldu. Geçen yıl düşünceyi ifade nedeniyle 353 kişi gözaltına alındı ya da tutuklandı; yine düşünceyi ifade nedeniyle (sanal medya dahil) 51 kişi mahkum oldu; sanal medyada düşünceyi ifade nedeniyle ise 386 kişi hakkında soruşturma açıldı.
150 BİN WEB SİTESİNE, 50 BİN TWEETE, 12 BİN YOUTUBE ADRESİNE ERİŞİM ENGELİ
Çalışmada, İfade Özgürlüğü Derneği’nin 2020 Raporu’ndaki verilere de yer verildi.
Ağustos ayında yayınlanan İfade Özgürlüğü Derneği’nin raporuna göre, 2020 sonu itibarıyla Türkiye’de 467 bin 11 web sitesi 764 farklı kurum (mahkemeler ve idari kurumlar) tarafından verilen 408 bin 808 farklı kararla erişime kapatıldı. 2020 sonu itibarı ile 150 bin URL adresine, 7 bin 500 Twitter hesabına, 50 bin tweete, 12 bin YouTube videosuna, 8 bin Facebook içeriğine ve 6 bin 800 Instagram içeriğine de 5651 sayılı Kanun ve diğer hükümlere istinaden erişim engellendi.
EngelliWeb projesi kapsamında 2020 sonuna kadar 5651 Sayılı Kanunun 9. Maddesi kapsamında 468 farklı hakimlik tarafından verilen 5 bin 136 farklı kararla 22.554 habere (URL adresi) erişimi engellendi ve kaldırıldı. Çıkartılan veya silinen ise 15 bin 832 haber (URL adresi) tespit edildi.
