Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Haziran ayı verilerine göre 4 kişilik ailenin açlık sınırı bin 338 lira, yoksulluk sınırı 4 bin 357 lira, bir kişinin geçim maliyeti ise bin 627 lira olarak hesaplandı. Özellikle sebze-meyvedeki ucuzlamanın etkisiyle mutfak enflasyonu aylık yüzde 1,18 oranında geriledi, son 12 aylık artış ise yüzde 16,56 oldu.

Çalışanların geçim koşullarını yansıtan önemli bir gösterge olarak Türk-İş'in 28 yıldan bu yana, her ay düzenli olarak yaptığı 'Açlık ve Yoksulluk Sınırı" araştırmasının 2015 Haziran ayı sonuçları açıklandı. Buna göre 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) bin 337 lira 66 kuruş oldu. Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4 bin 357 lira 20 kuruş olarak belirlendi. Hesaplanan açlık ve yoksulluk tutarları ele geçmesi gereken ücret olmayıp 4 kişilik bir ailenin temel ihtiyaçlarının karşılanması için yapılması gereken harcamalara işaret ediyor.
Sağlıklı ve dengeli beslenebilmek için 4 kişilik bir ailenin yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı, 2015 yılının ilk altı ayı sonunda 105 TL arttı. Ailenin yaşam maliyetindeki artış ise yılbaşına göre 343 TL oldu. Bekar bir çalışanın yaşama maliyeti 2015 yılı Haziran ayı itibariyle bin 627 TL. Seçim kampanyalarında sıkça gündeme gelen asgari ücret ise halen 949,08 TL

"ELE GEÇEN PARA AYLIK HARCAMANIN SADECE 17 GÜNÜNE YETTİ"

Ele geçen asgari ücret tutarı ile değil 4 kişilik bir ailenin geçimini sağlamak ya da mutfak harcamasını karşılayabilmek, bir kişinin yapması gereken aylık harcamanın sadece 17 gününe yetti. İşveren-devlet temsilcileri tarafından belirlenen ve fakat işçi kesiminin katılmadığı net asgari ücret tutarı Temmuz ayından itibaren ancak bin lira 55 kuruş olacak.

Türk-İş'in verileri temel alındığında 2015 Haziran ayı itibariyle Mutfak Enflasyonundaki değişim şöyle oldu:

"Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 0,86 oranında geriledi.
Yılın ilk 6 aylık dönemi sonunda artış oranı yüzde 8,55 oldu. Gıda enflasyonunda 12 ay itibariyle artış oranı yüzde 15,5. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 14,88 olarak hesaplandı. "

Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kalıbında yer alan ürünlerin fiyatlarında Haziran 2015 itibariyle gözlenen değişim ise şu şekilde:

"Süt, yoğurt, peynir grubunda; sütün fiyatında biraz artış söz konusu olurken, peynir ve yoğurt fiyatı değişmedi.

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; geçen ay fiyatı yükselen kıyma ve kuşbaşı etin fiyatı değişmedi, ancak tavuk fiyatında artış oldu. Tezgahlarda levrek, çupra, alabalık, somon gibi kültür balıklar yer alırken fiyat biraz yükseldi. Yumurta fiyatı artarak tanesi 48 kuruş oldu. Bakliyat (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) ürünlerinin fiyatı da aynı kaldı.

Yaş sebze-meyve grubu bu ay yine mutfak harcamasını olumlu etkiledi. Geçtiğimiz ay 3,52 TL olarak hesaplanan yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay daha da gerileyerek 3,31 TL oldu. Bu gerilemede özellikle meyvenin etkisi fazla oldu. Önceki aylarda fiyatları -nispeten- yüksek olduğu için hesaplama dışında bırakılan erik, dut, çilek, kiraz gibi ürünler bu ay hesaplamaya dahil edilmesine karşın meyve ortalama kilogram fiyatı 4,39 TL'den 3,80 TL'ye geriledi. Sebze fiyatlarında ise bu ay gerileme devam etti. Sebzede ortalama kilogram fiyatı bu ay sebze 2,92 TL olarak hesaplandı. Oysa bu tutar geçen ay 3,06 TL'di. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazardaki mevsim ürünleri esas alındı ve ürünlerin tek tek ağırlığı yerine genel meyve-sebze tüketimi miktarından hareket edildi. Ortalama sebze-meyve fiyatındaki gerileme mutfak harcamasına yaklaşık 22 TL tasarruf sağladı.

Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; Ramazan'da ağırlıklı olarak satılan pide 250 gramajla 1,50 TL'den satılırken, normal ekmek fiyatı aynı gramajla 1,00 TL kaldı. Bu harcama grubundaki diğer ürünlerin fiyatında önemli bir değişiklik belirlenemedi.

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı aynı kaldı. Zeytin fiyatı; siyah zeytinde fazla değişmezken yeşil zeytinde fiyat indirimi etkili oldu. Şeker ve tuz fiyatı aynı kaldı. Reçel ve bal fiyatında artış tespit edildi, pekmez fiyatı aynı kaldı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb) ürünlerinden antepfıstığı ve çekirdek fiyatında gerileme görülürken diğerleri değişmedi. Baharat (kimyon, nane, karabiber, vb) ürünlerinin fiyatı da aynı kaldı. Çay ve ıhlamur fiyatı da değişmedi. Salça fiyatında da bir değişiklik gözlenmedi. "

CİHAN