44 kişinin öldüğü kanlı 1 Mayıs'ta neler yaşandı

Dönemin İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan, 12 Eylül darbesine ilişkin alt komisyona 1 Mayıs 1977'de yaşananları anlatmıştı. İsvan, Sular İdaresi duvarının üstünde 6-7 kişi gördüğünü, ellerinde silaha benzeyen bir şeyler gördüğünü anlatmıştı.

SHABER3.COM

Ahmet İsvan'ın 12 Eylül alt komisyonunda tutanaklara geçen açıklakmaları şu şekilde:

"Etrafımızı DİSK’liler kol kola girerek kendilerine göre bir güvenlik zinciri oluşturdular oradan dışarıya bizi bırakmamak için. Sanki orası daha güvenli miydi, bilmiyorum. Kim karar verdiyse öyle yapmış. Bu sırada sular idaresi duvarının üstünde güneş batmaktaydı. Batan güneşin önünde siluet halinde 5-6, belki 7 kişi gözüktü. Güneş ters geldiği için tam göremiyordum ama ellerinde silaha benzeyen bir şeyler vardı, pantolonların paçaları potinlerinin içindeydi. Bunu gördüm, bu kılıkta insanlar 6-7 tane. Ben gördüm, yüzlerce kişi gördü ve bağrışıldı, “Bak, buradan insanlar ateş etmişlerdi bize. Bak, orada insanlar var, kim bunlar?” diye böyle bir heyecanla konuşuldu."

"Etrafımızı DİSK’liler kol kola girerek kendilerine göre bir güvenlik zinciri oluşturdular oradan dışarıya bizi bırakmamak için. Sanki orası daha güvenli miydi, bilmiyorum. Kim karar verdiyse öyle yapmış. Bu sırada sular idaresi duvarının üstünde güneş batmaktaydı. Batan güneşin önünde siluet halinde 5-6, belki 7 kişi gözüktü. Güneş ters geldiği için tam göremiyordum ama ellerinde silaha benzeyen bir şeyler vardı, pantolonların paçaları potinlerinin içindeydi.

Bunu gördüm, bu kılıkta insanlar 6-7 tane. Ben gördüm, yüzlerce kişi gördü ve bağrışıldı, “Bak, buradan insanlar ateş etmişlerdi bize. Bak, orada insanlar var, kim bunlar?” diye böyle bir heyecanla konuşuldu."

"Kültür sarayının önünde iki dizi toplum polisi vardı. Beyaz kasklı olurdu onlar o tarihte, o yüzden de “fruko” denirdi. Toplum polisi -polisler saflaşmıştı- sağcı ya da işte sola karşı bir örgüt olarak bilinirdi. Başlarında sivil bir müdür vardı. Müdüre gittim, kendimi tanıttım, zaten tanıdığını söyledi. “Bakın, bu duvarın üstünde insanlar var. Buradan bize ateş edildi. Bunların kim olduğunu tespit etmeniz lazım.

"Kültür sarayının önünde iki dizi toplum polisi vardı. Beyaz kasklı olurdu onlar o tarihte, o yüzden de “fruko” denirdi. Toplum polisi -polisler saflaşmıştı- sağcı ya da işte sola karşı bir örgüt olarak bilinirdi. Başlarında sivil bir müdür vardı. Müdüre gittim, kendimi tanıttım, zaten tanıdığını söyledi.

“Bakın, bu duvarın üstünde insanlar var. Buradan bize ateş edildi. Bunların kim olduğunu tespit etmeniz lazım. Bunlar emniyet görevlisi mi, kim bu duvarın üstündeki insanlar?” dedim. O zaman o insanlar yok olmuştu. Bunları söylerken bir homurdanma oldu polisler tarafından, “Ne arıyor bu herif burada?” lafını duydum. Hani ben solcuyum, onlar sağcı, böyle bir husumet var, böyle dediler, müdür de duydu."

"Koluma girdi, “Şöyle dönelim beyefendi” diyerek sular idaresi duvarı istikametine ters döndürdü beni. Döndürürken dizili olan polislerden birisi sağ omzuma copla vurdu. Bunu da -herhalde 100 kişidir- şeref tribününün etrafındakilerin “İsvan’ı dövüyorlar” diye feryat ettiklerini ben duydum.

Şimdi, eğer doğru dürüst bir sorgulama yapılacaksa bu müdüre “Sen niye o duvarın üstündeki insanları takip etmedin? Ettin mi, kimmiş onlar?” denmeliydi, denmedi. Hiçbir emniyet mensubuna soru sorulmadı. Olaydan ya iki ya üç gün önce jandarma çadır kurarak Taksim’e yerleşmişti. O derece önem verilmiş, emniyet tarafından olaylar çıkacağı varsayımına göre tedbir alınmıştı. Birine soru sorulmadı. Eğer sorulduysa gizli olarak sorulmuştur ama kamuoyu önünde hiçbirine bir şey sorulmadı."

Nokta dergisinde İpek Çalışlar ve Güldal Kızıldemir imzalı 1 Mayıs haberinde de şu ifadelere yer verildi:

"... Ve üç el silah patladı... Üç el silahın sesi sanki birkaç saniye havada asılı kaldı. Bu uzun saniyeleri yeni silah sesleri bozdu. İşaret fişeğinin ardından patlayan tüfekler gibi aynı anda alanın dört bir yanından mermi yağmaya başladı."

"Yarım milyon insan korku ve panik içinde koşuşuyor, panzerler su sıkarak, ses ve sis bombaları atarak kalabalığı yarıyor, ortada dönüyorlardı. Kaçıp canını kurtarmaya çalışan yüzlerce insan Inter Continental Oteli ile Pamuk Eczanesi arasında kalan Kazancı Yokuşu’na doğru yöneldiler"

"Olaylar başlamadan az önce Kazancı Yokuşu başına park edilen mavi renkli bir Fiat kamyonet ve yerlerde rastgele duran tekerlekli el arabaları Kazancı’ya iniş ve çıkışı engelliyordu"

"Sel halinde akan insanlar kamyonetin iki yanından ve el arabalarının üzerlerinden geçerek Kazancı Yokuşu’ndan aşağıya doğru kaçmaya çalışıyorlardı."
<< Önceki Haber 44 kişinin öldüğü kanlı 1 Mayıs'ta neler yaşandı Sonraki Haber >>
ÖNE ÇIKAN HABERLER