Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülke dışişleri bakanlarının cuma günü, video konferans yöntemi ile gerçekleştirdiği toplantıda, Belarus'a yönelik yeni yaptırımların devreye sokulması kararlaştırıldı. Bakanlar, bu bağlamda Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko'ya karşı yapılan protesto gösterilerini şiddet kullanarak bastıran kişi ve kurumların isimlerinin olduğu bir yaptırım listesi hazırlanması konusunda da anlaşma sağladı.
Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Yunanistan arasındaki gerginliğin de ele alındığı toplantı sonrasında Twitter hesabından açıklama yapan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB'nin Belarus seçim sonuçlarını tanımadığını ve şiddete ve seçimlerde hile yapanlara karşı yaptırım uygulama sürecinin başladığını belirtti.
27 AB dışişleri bakanını özel gündemle bir araya getiren toplantı, Belarus'ta geçen pazar günü yapılan Devlet Başkanlığı seçimlerini Lukaşenko'nun şaibeli bir şekilde yeniden kazanmasının ardından yaşanan protesto gösterileri ve Belarus güvenlik güçlerinin bu gösterilere sert müdahalesinden sonra gündeme gelmişti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de toplantıdan önce yaptığı açıklamada, Belarus'taki insan hakları ihlallerine yaptırımlarla cevap verilmesi gerektiğini dile getirmişti.
Alman hükümeti de, AB düzeyinde Belarus'a yaptırım uygulanması fikrini desteklemiş ve "barış içinde gösteri yapan insanlara karşı uygulanan acımasız şiddeti" kınamıştı.
Tartışmalı seçim zaferi
26 yıldan bu yana Belarus'un devlet başkanlığı koltuğunda oturan ve ülkesini otoriter bir biçimde yöneten Aleksandr Lukaşenko, geçen pazar günü yapılan seçimlerin ardından resmi makamlarca galip ilan edilmiş ancak muhalefet, seçimlere hile karıştırıldığını öne sürerek bu sonucu kabul etmemişti. Belarus'ta seçim sonuçlarının açıklanmasından bu yana kitlesel protesto gösterileri düzenleniyor.
Söz konusu gösterilere çok sert müdahale eden Belarus polisi bugüne dek yaklaşık 6 bin 700 göstericiyi gözaltına aldı. Yaşanan şiddet olaylarında iki protestocu hayatını kaybederken onlarca gösterici de yaralandı.
Gözaltına alınan çok sayıda Lukaşenko karşıtı serbest bırakılırken, bunlardan bazıları işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını dile getirdi.
Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko ise ülkesinde kendi aleyhine düzenlenen gösterilerin dış kaynaklı olduğunu savunuyor. Lukaşenko, eylemlere katılan göstericilerin Hollanda, Polonya ve Ukrayna gibi ülkelerden geldiğini öne sürdü.
AB 2016'da tüm yaptırımları kaldırmıştı
Avrupa Birliği, Devlet Başkanı Lukaşenko ve bazı hükümet üyeleri aleyhine 2011 yılının ocak ayında uygulamaya sokulan cezai önlemleri 2016 yılında devre dışı bırakmıştı. Bu yaptırımlar da 2010 Belarus Devlet Başkanlığı Seçimlerinde, seçmenlere uygulandığı ifade edilen baskılar nedeniyle yürürlüğe girmişti.
