Haziran ayında koalisyon kurarak iktidara gelen 5 Yıldız Hareketi ve Lig partileri, seçim kampanyası sırasında vaat ettikleri emeklilik reformu, işsizlik ödeneği, vergi indirimleri gibi maliyetli kalemleri 2019 bütçesine dahil etti. Bütçe tasarısında, 2019 için bütçe açığı hedefi yüzde 2,4 olarak belirlendi.
Halen kamu borcu, gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 130'undan fazla olan İtalya'nın 2019 yılı için öngördüğü kamu harcamaları ve bütçe açığı AB kurumları ve piyasalarda endişeye neden oldu.
AB ile İtalya arasında bu nedenle birkaç haftadır yaşanan atışmaların ardından bugün Avrupa Komisyonu, daha önce AB üyesi bir ülkeye yönelik hiç atılmamış bir adım atarak İtalya'nın bütçe tasarısını reddetti.
Komisyon, İtalyan hükümetinin sunduğu bütçenin, Avrupa Konseyi tavsiyelerinin ciddi şekilde dışına çıkması nedeniyle bu kararı aldığını açıkladı.
İtalya'nın bütçe tasarısında öngörülen yüzde 2,4'lük bütçe açığı Euro bölgesinde limit kabul edilen yüzde 3'lük seviyenin altında olsa da önceki hükümetin hedefinin 3 katına denk gelmesi ve İtalya'nın borç seviyesinin yüksekliği nedeniyle AB'den tepki çekmişti.
İtalyan hükümeti ise, yeni kamu harcamalarıyla ekonomik büyüme yaratmayı amaçladığını savunuyor.
İtalyan hükümeti bütçe tasarısıyla ilgili itirazlara dün Avrupa Komisyonu'na yönelik bir mektupla yanıt vermişti. Ancak bu mektupta da geri adım atılmaması üzerine Avrupa Komisyonu bugün bütçe tasarısını geri çevirme kararı aldı.
İtalya'nın Brüksel'e yeni bir bütçe tasarısı sunmak için 3 hafta süresi bulunuyor.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, "Komisyon bugün ilk kez bir Euro bölgesi ülkesinden, bütçe paketini yeniden gözden geçirmesini istemeye mecbur kaldı. Maalesef başka bir seçenek göremiyoruz" dedi.
Avrupa Komisyonu'nun Ekonomik ve Mali İşler Komiseri Pierre Moscovici de, "İtalyan hükümetinin bütçe tasarısı, İtalya'nın geçen (2018) Temmuz'da verdiği taahhütlerden net ve kasıtlı bir sapma teşkil ediyor" dedi. Moscovici, İtalyan hükümetiyle diyalog kapılarınınsa açık kalacağını belirtti.
"Hükümete değil, halka saldırı!"
İtalyan hükümetindense bu karara sert tepkiler geldi.
Başbakan Yardımcısı ve Lig partisi lideri Matteo Salvini "Hükümete değil, bir halka saldırıyorlar. Bunlar İtalyanların en irrite olduğu şeyler, sonra da neden AB'nin popülaritesi düşük diye şikayet ediyorlar" dedi. Salvini ayrıca, "Biz yola devam ediyoruz. Ben gençlere ayrılmış, emeklilik yasasını iptal etmeye ayrılmış, engellilere ayrılmış tek bir euro'yu bile kesmeyeceğim" dedi.
Koalisyonun diğer ortağı 5 Yıldız Hareketi'nin siyasi lideri ve diğer Başbakan Yardımcısı Luigi Di Maio da "Biz İtalyanların sosyal haklarını korumak için son çareyiz. Eğer teslim olursak, bankalardan yana, tasarruf tedbirlerinden yana 'uzmanları' hemen geri getireceklerini biliyoruz. Teslim olmayacağız. Doğru yolda olduğumuzu biliyoruz. Bu yüzden de durmayacağız" dedi.
Başbakan koltuğunda oturan Giuseppe Conte ise Avrupa Komisyonu'nun ret kararından önce dün yaptığı bir açıklamada, olası bir ret kararı halinde AB kurumlarıyla masaya oturup görüşmeye açık olduklarını söylemişti.
"İtalya yeni bir krizi daha hak etmiyor"
Merkez-soldaki Demokratik Parti'den eski Başbakan Matteo Renzi ise hükümete, "Durun! İtalya yeni bir krizi daha hak etmiyor" diye seslendi. Renzi, "Yıllarca Avrupa'nın ve piyasaların güvenini yeniden kazanmak için didindik. Şimdi ise Salvini ve Di Maio, sözcüleri Conte ile birlikte, ülkenin ekonomik istikrarını parçalıyor" dedi.
Merkez-sağdaki Haydi İtalya partisinden Mariastella Gelmini de, Avrupa Komisyonu'nun bu kararıyla hükümetin yeni bir düşman yaratmayı başardığını söyledi. Gelmini, "Hükümet istediğini elde etti. Artık Di Maio ve Salvini, bağırıp çağıracakları bir düşmana daha sahip olacaklar. Aslında, bir kereliğine de olsa, Avrupa İtalyanların birikimlerini kurtarmaya çalışıyor" dedi.
