‘Amerikan düşmanlığını körüklüyor’
Amerika’nın Sesi’nin haberine göre, toplantıda ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Büyükelçi Eric Edelman, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Amerika’ya karşı bir nevi rehine diplomasisi uyguladığını söyledi ve rahip Brunson’ın ve Amerikan konsolosluk çalışanlarının tutuklanmasını örnek verdi.
Edelman şöyle dedi: ”Cumhurbaşkanı Erdoğan özellikle yakınları ve dostlarının elindeki medyayı kullanarak sürekli bir şekilde Amerikan düşmanlığını körüklüyor. AKP iktidara geldiğinden bu yana Amerikan yönetimleri Türkiye’nin çok önemli bir müttefik olduğu gerekçesiyle insan hakları ve hukukun üstünlüğü konusundaki bazı sorunlara göz yumdular. Ve bu çok büyük bir hata oldu. Eğer Amerika Türkiye’ye bir müttefik gibi davranırsa, Türkiye de bir müttefik gibi davranmaya başlar.”
Edelman, Amerika’nın Türkiye’ye belli konularda baskı yapmak ve mesaj vermek için atabileceği adımlardan birinin de Amerika’daki bir Türk konsolosluğunu kapatmak olabileceğini söyledi. Edelman, “Türkiye’nin burada Amerika’da çok sayıda konsolosluğu var. Eğer biz bu konsolosluklardan birini… Los Angeles’takini kapatırsak bu Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı’ın çevresinde yeterince sıkıntı yaratır. Rusya gibi benzer kleptokrasiler yaptığımız gibi yani” diye konuştu.
Kemal Kirişçi: ‘AB hata yaptı’
Bir diğer panelist Kemal Kirişci de Türkiye Avrupa ilişkilerine değindi ve Avrupa Birliği’nin Türkiye üzerinde Amerika’dan daha büyük bir etkiye sahip olduğunu söyledi. Kirişci özellikle ekonomik alanda Türkiye ile AB ilişkilerinin çok yoğun olduğunu Türkiye’nin ihracatının yüzde 40’ın Avrupa’ya yapıldığını, Türkiye’ye gelen yabancı yatırımların 3’te 2’sinin de Avrupa’dan geldiğini söyledi. Kemal Kirişci ayrıca, Türkiye’nin gümrük birliğini Güney Kıbrıs’ı da kapsayacak şekilde genişletmemesi üzerine Avrupa Birliği’nin 2006 Aralık ayında 8 başlıktaki müzakereleri dondurma kararıyla büyük bir hata yaptığını belirtti.
‘İlişkileri Erdoğan’ın ötesinde düşünmelisiniz’
Transatlantik Akademisi ticaret uzmanı Stephen Szabo ise Türkiye Avrupa ilişkilerinde Almanya’nın önemine vurgu yaptı. Szabo Almanya’nın Türkiye politikasının sadece Erdoğan’a göre şekillenmesinin mümkün olmadığını çok daha geniş bir perspektifte ilişkinin şekillenmesi gerektiğine dikkat çekti. Szabo ”Erdoğan seçimi kazanabilir de kaybedebilir de. Türkiye ile ilişkileri bunun ötesinde düşünmelisiniz” diye konuştu.
Bir diğer konuşmacı Amanda Sloat tüm batılı ülkelerin Türkiye’de hukukun üstünlüğünün uygulanması konusuna odaklanması gerektiğini söyledi. Sloat NATO içerisindeki bir Türkiye ile ilişkileri yürütmenin NATO dışındaki bir Türkiye’yle ilişki yürütmekten çok daha kolay olduğunu belirtti.
