ABD, G7 ülkeleri ve Avustralya'nın 2022 Aralık ayında Rusya'nın petrol gelirlerini sınırlamak amacıyla yürürlüğe soktukları "tavan fiyat" uygulaması, Rus ham petrolü için varil başına belirlenen 60 dolarlık fiyatın üstünde taşımacılık yapan şirketlere yaptırım öngörüyor. ABD Hazine Bakanlığının bugünkü kararı, tavan fiyatla ilgili açıklanan ilk yaptırım olma özelliğine sahip.
Tavan fiyat uygulaması, denizcilik alanında sigortacılık, finansman ve nakliye gibi hizmetler sağlayan Batılı şirketleri bağlıyor.
Karar uyarınca Golden Bosphorus tankerinin sahibi YASA Holding'in bağlı olduğu Ice Pearl Navigation SA ile BAE merkezli SCF Primoyre tankerinin sahibi Lumber Marine SA şirketlerine yaptırım uygulanacak. Açıklamada Türk şirketin Rus ESPO ham petrolünü varil başına 80 doların üzerinde bir fiyata taşıdığı, BAE merkezli şirketin de varili 75 doların üzerindeki bir fiyata Novy Port Rus ham petrolü taşıdığı ifade edildi.
Rus limanlarından taşımacılık yaptığı belirtilen her iki şirketin de ABD merkezli hizmet sağlayıcılarından yararlandıkları belirtildi.
Reuters haber ajansında yer alan YASA Holding açıklamasında, Golden Bosphorus tankerinin şu an ABD'li petrol şirketi Exxon Mobil ile 3-5 aylık bir charter sözleşmesi bulunduğu, şirketin ayrıca Londra merkezli önde gelen sigorta şirketlerinden Rusya menşeli kargo taşımak için gerekli belgelere sahip olduğu kaydedildi. Yasa Holding, bir yılı aşkın süredir şirket politikası olarak Rusya'dan ham petrol taşımacılığı yapmadığını da vurguladı.
Petrol üretimindeki kısıntılar nedeniyle ham petrol fiyatları son aylarda varil başına 85 dolar seviyesine yükselmişti. Tavan fiyat uygulamasının yürürlüğe girmesi sonrasında Çin ve Hindistan, Rus ham petrolünün en büyük alıcıları konumuna yükseldi.
ABD Maliye Bakanlığı açıklamasında, bu adımla Rus hükümetinin petrol gelirlerinin azaltılmasının ve "Rus savaş makinesinin dizginlenmesinin" hedeflendiği belirtilerek denizcilik şirketleri ve gemilerin tavan fiyata uyumunun yakından takip edilmeye devam edeceği vurgulandı.
ABD Maliye Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, "İki hedefli tavan fiyat politikasını uygulamaya kararlıyız. Bu hedeflerden biri, Rusya’nın Ukrayna'ya karşı haksız savaşında bel bağladığı petrol gelirlerini azaltmak, diğeri ise, Ukrayna'daki Rus işgalinin yol açtığı türbülansa rağmen küresel enerji piyasalarının istikrarını ve arzı korumaktır" ifadelerini kullandı. Adeyemo, bu hedefleri gerçekleştirmeye yönelik eylemlerinin devam edeceğinin de altını çizdi.
