Türkiye bandıralı yük gemisi Roseline-A'nın pazar günü AB misyonu İrini bünyesinde görev yapan Alman Hamburg firkateynindeki askerler tarafından "silah kaçakçılığı" şüphesiyle durdurulup aranması sonrası başlayan tartışmaya ilişkin olarak AB'den açıklama yapıldı. 

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'ye Libya'ya yönelik silah ambargosunu düzenleyen 2292 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararı hatırlatıldı. 2016 tarihli kararın bandıranın ait olduğu ülkeleri "şüpheli görülen gemilerin denetlenmesinde işbirliği yapmakla" yükümlü kıldığına dikkat çekildi. Açıklamada, denetlemelerin amacının Libya'ya yönelik silah ambargosunun uygulanmasına katkı sağlamak olduğu ifade edildi. 

Türkiye'nin söz konusu geminin Alman askerleri tarafından denetlenmesine itiraz etmesi sonrası aramanın kesildiği dün medyaya yansımıştı. Türkiye, aramanın hukuksuz olduğunu savunmuş ve bununla ilgili hukuki süreçlerin başlatılabileceği mesajı vermişti. Alman haber ajansına konuşan bir AB Sözcüsü, AB Türkiye Delegasyonu'nun başkanının istişarelerde bulunmak üzere Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldığını söyledi. Diğer AB ülkelerinin büyükelçilik yetkilileri ile birlikte bakanlığa çağrıldığını söyleyen Delegasyon Başkanı, görüşmede kendilerine diplomatik nota verildiğini ifade etti.  

AB'den yapılan resmi açıklamada ise kontrol edilen geminin Libya'ya yönelik silah ambargosunu delmiş olabileceğine dair "yeterli sebep" bulunduğu ifade edildi. Alman askerlerinin profesyonelce davrandığı ve gemiyi uluslararası normlara uygun şekilde aradığı belirtilen açıklamada, Türkiye'nin geminin aranması için istenen izne beş saat karşılık vermemesi sonrası aramanın başladığına dikkat çekildi. Açıklamada, resmi sürenin dört saat olduğu belirtildi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, dün Doğu Akdeniz'de AB misyonu Irini bünyesinde görevli Alman firkateyni Hamburg'un Türkiye bandıralı yük gemisi Roseline A'yı durdurup aramasına ilişkin yazılı açıklama yapmıştı.

Müdahalenin ne Türkiye'nin ne de gemi kaptanının rızası alınarak gerçekleştirildiğini açıklayan Bakanlık, "Kaptanın taşınan kargonun niteliğine dair beyanlarına rağmen, muğlak bir şüphe üzerine başlatılan ve gece yarısı sonrasına kadar devam eden bu müdahale, ancak ülkemizin ısrarlı itirazları üzerine sonlandırılmıştır. Silahlı personel sabaha kadar ticaret gemisinde beklemiş, sabah saat 09:38’de gemiyi terk etmiştir" ifadelerine yer vermişti. Geminin, Ambarlı Limanı'ndan Misurata’ya boya, boya malzemesi ve insani yardım malzemesi taşıdığı ifade edilmişti.

Birleşmiş Milletler tarafından 2016'dan bu yana Libya'ya uygulanan silah ambargosunu denetlemeyi ve ülkeden petrol kaçırılmasını önlemeyi amaçlayan AB'nin "Irini" adlı askeri misyonu 2020'nin Mart ayında başlamıştı. Misyon kapsamında "Hamburg" adlı gemide görev yapan 240 dolayında Alman askeri Ağustos ayından bu yana Akdeniz'de Libya'ya giden gemileri kontrol ediyor. Misyonun amaçları arasında, silah kaçakçılığını engellemenin yanı sıra iç savaşın sürdüğü Libya'da istikrarın sağlanması ve BM öncülüğünde siyasi barış sürecinin desteklenmesi de bulunuyor.