Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mete Gülmen, kendilerine 12 yaşında bir kız çocuk vakasının geldiğini ve Adana'da uyuşturucu kullanım yaşının bu kadar düştüğünü söyledi. Uyuşturucunun sadece Türkiye'nin değil dünyanın sorunu olduğunu vurgulayan Gülmen, 15-24 yaş arası uyuşturucu maddeyi en az bir kere deneme oranının AB ortalamasının yüzde 29.7, Romanya'nın yüzde 3, Çek Cumhuriyeti'nin yüzde 52.2 ve Türkiye'nin ise yüzde 2.7 olduğunu kaydetti.

Doğu Akdeniz Farmakoloji Topluluğu'nun (DAFT) 12. toplantısı ÇÜ'nün ev sahipliğinde gerçekleştirildi. ÇÜ Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı, Adli Tıp Anabilim Dalı ve Eczacılık Fakültesi'nin desteği ile bölge üniversite ve kurumlarının katılımıyla gerçekleşen toplantıda 'bonzai' ele alındı. Bilim adamları, son zamanlarda kamuoyunun gündemine tırmanan ve kullanımı sıklıkla görülen 'bonzaiye' dair çok yönlü bir çalışma yaparak konuyu farklı yönlerden inceledi.

Organizasyonda konuşan ÇÜ Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mete Gülmen, Türkiye ve dünyada en çok kullanılan uyuşturucu madenin başında esrarın geldiğini ifade etti. Gülmen, 15- 64 yaş arası esrar kullanım oranını ülkelere göre dağılımını şöyle sıraladı: "Türkiye 1,90, Arnavutluk 1,80, Yunanistan 1,70, Malezya 1,60, Tayland 1,20, Polonya 1,10, Meksika 1,03, Moldova (Cumhuriyeti) 0,90, Makedonya 0,63, Endonezya 0,50, Japonya 0,31, Suudi Arabistan 0,30, Romanya 0,30, Kore 0,29, Karadağ 0,23."

Türkiye'de uyuşturucu bağımlılığı sebebiyle yatarak tedavi gören kişi sayısının yıllara göre dağılımını da açıklayan Prof. Dr. Mete Gülmen, 2004 yılında bin 417 kişi yatarak tedavi görürken 2013 yılında bu sayının 11 bin 262'ye yükseldiğini bildirdi. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de ikamet ettikleri illere göre yatarak tedavi gören kişi sayıları hakkında da bilgi veren Gülmen, 2 bin 54 hasta ile İstanbul'un ilk sırada, bin 57 hasta ile Adana'nın ikinci sırada yer aldığını belirtti.

BONZAİ 15-30 YAŞ ARASI KİŞİLERDE BAĞIMLILIK OLUŞTURUYOR

Marmara Üniversitesi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla Karaalp, son 10 yıl içinde ortaya çıkan ve tüm dünyada salgın halinde toplumları etkileyen sentetik kannabinoidler yada ülkemizde bilinen yaygın adıyla bonzainin özellikle 15-30 yaş arası kişilerde bağımlılık oluşturduğu dile getirdi. Karaalp, "Bonzai tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özellikle 15-30 yaş arasında ve daha çok erkeklerde görülüyor. Bunun arkasında sosyokültürel birçok etken bulunuyor. Örneğin ergenlik, büyüme arzusu, yaşanan sosyal veya psikolojik değişiklikler, travmalar, arkadaş ortamı, sınav stresi bunlar arasında sayılabilir." dedi. Dünya Sağlık Örgütü'nün yayınladığı 2014 uyuşturucu raporuna göre, yıllar içinde saptanan sentetik kannabinoidlerin sayısının giderek arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Karaalp, 4-5 sene gibi çok kısa bir sürede toplam sentetik uyuşturucu sayısının 350'ye ulaştığını aktardı.

'BONZAİ KULLANANLARDAKİ BELİRTİLER'

Bu maddeleri kullananlardaki belirtilerin fark edilmesine yönelik ip uçarıda veren Prof. Dr. Karaalp konuşmasına şöyle devam etti: "Eskiye göre daha fazla para talep etmesi, yeni arkadaşlıklar veya yeni ortamlara merak salmış olması gibi belirtiler, kişinin sentetik uyuşturucunun tuzağına düşmesinden şüphelenilebilir. Ayrıca uzun dönem sentetik kannabinoid kullanımına bağlı şizofreniye benzer psikoz gelişir ve bu kişilerde görsel ve işitsel halüsinasyonlar, paranoid delüzyonlar, düşünce kilitlenmeleri, konuşma bozuklukları, anksiyete, uykusuzluk, sürekli ağır ve derin uyku ile intihar düşünceleri gibi etkiler görülür. Eğer bonzai kullanan bir kişi akut etki altındayken ölmezse uzun dönemde şizofreni benzeri bir tablonun başına geleceği söylenebilir. Bunun için de, bu belirtilerden bazılarının görülmesi durumunda kişinin derhal bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekir."

'TÜRKİYE'DE İLK DEFA 2010 YILINDA BONZAİ SOKAK İSMİYLE GÖRÜLMEYE BAŞLANDI'

ÇÜ Adlı Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nebile Dağlıoğlu ise 'Sentetik Kannabinoidlere Yönelik Analitik Yaklaşım' başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Doç. Dr. Dağlıoğlu, bu maddelerin Türkiye'de ilk defa 2010 yılında 'bonzai' sokak ismiyle görülmeye başladığını hatırlatarak 2013 yılında narkotik operasyonlar ile 11 bin139 sentetik kannabinoid olayının bildirildiğini anlattı.

ÇÜ'nün ev sahipliğinde Mersin, Hatay ve Gaziantep'ten çok sayıda bilim insanlarının katıldığı toplantıda Doğu Akdeniz Farmakoloji Topluluğu Kurucu Başkanı ve ÇÜ Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ergin Şingirik'de açılışta sunum yaptı.
CİHAN