Türkiye'nin önemli et üretim merkezlerinden biri olan Afyonkarahisar'da bir yıl önce 17 lira civarında olan kesim fiyatları yüzde 35 zamlanarak 23 liraya ulaştı. Kasaplık hayvan bulmakta zorlandıklarını belirten tüccar ve kombina sahipleri besilik hayvan ithalatının serbest bırakılmasını, aksi taktirde kesimin 25 liraya kadar yükselebileceğini belirtiyor. Yılda 200 bin tona yakın et üretiminin yapıldığı kentte kesim fiyatları 22-23 liraya, perakende fiyatı da 32-33 liraya yükseldi.

"İTHAL BESİLİK DANA SERBEST BIRAKILMALI"

Afyonkarahisar Kasaplar ve Sucukçular Odası Başkanı İbrahim Yörük fiyatların hızla tırmandığını, kısmi izin verilen ithal hayvan piyasasının tamamen belli bir süreliğine serbest bırakılması gerektiğini söyledi. Yörük, ithal dana girmesinin gerektiğini aksi taktirde kesim fiyatının 25 liraya kadar tırmanabileceğini kaydetti. Hayvan kesimi fiyatının 18-19 lira aralığında olmasının makul olacağını belirten Yörük, besicinin bu rakamlarda zarar etmeyeceğini kaydetti. Yörük, "Bana göre hayvan kesim fiyatının bu kadar yükselmesini gerektirecek bir neden yok. Ancak, piyasada bir hayvan sıkıntısı yaşanıyor. Hayvan kesim fiyatları istikrara oturmazsa ithal etin piyasaya girişi gündeme gelebilir. 3 yıl öncede aynı dalgalanmalar yaşanmıştı. Afyonkarahisar'da kesim fiyatı 18,5 liraya çıkmış, bunun üzerine et fiyatlarını dengelemek için dışarıdan ithal et getirmiştik. Yine aynı rakamlara ulaşılırsa ithal et kaçınılmaz olur. Bu durum yine üreticiyi olumsuz etkileyecektir." diye konuştu.

"İNEKLER KESİME GİDİNCE PAZARLARDA ETLİK HAYVAN YETİŞMİYOR"

Özsu Çiftliği Sahibi Muhittin Özsu da, damızlık inek kesiminin yaygınlaşmasını et fiyatlarını artmasında önemli bir etken olduğunu söyledi. Özsu, süt üretiminden para kazanmayan üreticinin ineklerini kestirmek zorunda kalmasının et fiyatların artmasında etken olduğunu belirtti. Özsu, "İnek kesilince kesime gidecek hayvan sayısında azalma var. Damızlık sığır yetiştiriciliği desteklenmeli. Mevcut desteklemeler yetersiz kaldığından süt üreticisi zarar ediyor. Damızlık hayvan sayısı azaldı, piyasada kesmek için hayvan bulunamıyor. Danaların fiyatları uçtu, buda kesime ve tüketiciye yansıdı. Fiyatlar yüzde 35 civarında arttı." dedi. Özsu, toptan kesimin 23 liraya ulaştığını kaydetti.

Afyonkarahisar Ticaret Borsası Başkanı(ATB) Mehmet Mühsürler de et fiyatının artmasını aradaki aracılara bağladı. Bir hayvan kesilip etinin tüketiciye ulaşıncaya kadar 4 el değiştirdiğini ifade eden Mühsürler, "18 liraya kesilen hayvanın eti tüketiciye ulaşıncaya kadar 35 -40 liraya çıkıyor. Bu zincir iyi kontrol edilmeli. Ayrıca, etin bizde Avrupa'da ki gibi sınıflandırması yok. Kasapta 'dana eti' diyor düve eti satıyor. Kesim fiyatlarının 18-20 lira arasında normaldir. Afyonkarahisar et üretiminde önemli bir merkez. Yılda 200 bin tona yakın et üretimimiz var. Ancak, et kesim fiyatlarını şu anda piyasa kendisi belirliyor. Fiyatların dengesi değiştiğinde üretici de, tüketicide bu işten zarar görecektir." şeklinde konuştu. Mühsürler, Türkiye'de et fiyatlarındaki spekülasyonların her dönem yaşandığını ifade ederek, Türkiye'de et ve süt hayvan ırklarının belirlenerek buna göre teşvikler verilmesi gerektiğini dile getirdi.

Üretici Yakup Yağcı da süt inekçiliği yaptığını ancak sütü bir liradan sattıklarından para kazanamadıklarını söyledi. Yağcı, bir çuval yemin fiyatının 50 lira, samanın kilosunun 400 kuruş, yonca balyasının tanesinin 12 lira olduğun belirterek çoğu üreticinin hayvan beslemekten vazgeçtiğini anlattı.

CİHAN