MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin açıklamalarıyla gündeme gelen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Düşünülebilir" sözleriyle yeni bir aşamaya geçen seçim ittifakı konusunda iki formül gündemde. Her iki partinin kurmayları olası formüller üzerinde çalışıyor.
AKP'deki çalışmalar iki seçenek üzerinde yoğunlaştı; hülle listesi ve ortak liste.
HÜLLE LİSTESİ
AKPi kurmaylarına göre ortak liste, yasa değişikliği gerektirmeyen ilk planda tartışılacak ittifak formülünün avantaj ve dezavantajları şöyle sıralanıyor:
Yasa değişikliği gerektirmez. MHP adayları AKPi listesinden aday gösterilir. Hülle listesiyle seçilen MHP'liler Meclis'e girdikten sonra yeniden partilerine geçerek Meclis'te temsil edilebilir. Daha önce bu yöntem denenmişti.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulaması 2019 seçimlerinden sonra görüleceği için ittifaklar, baraj, seçim sistemi dahil birçok yasa değişikliği ilk uygulamadan sonra yapılabilir. Böylece 2019'a ortak liste ile gidilerek yasal altyapı hazırlığı; hem sistemin ilk uygulamasının, hem de AKP — MHP işbirliğinin sonuçları görüldükten sonra yapılabilir.
Ortak liste ile seçime gidilmesi kolay yol olmasına karşın sonuçları itibarıyla iki partiyi de istenen noktaya taşımaz. AKP kurmaylarının ifadesiyle; bu sistemde 1 artı 1, 2 etmez. Çünkü seçmen kendi partisinin simgesini görmediği listeye oy vermekte zorlanır. Özellikle MHP seçmeni üç hilali görmediği listeye mühür basmayabilir. Bu durumda iki partinin ortak listesi iki partinin toplam oyu kadar oy alamayabilir.
Bu yolla seçime gidildiğinde MHP sadece bir seçimde ortak liste ile sandığa gidebilir. İki kez üst üste seçime girmeyen parti kazanma şansını kaybedeceğinden MHP için bu ölüm fermanı anlamına gelir. MHP'nin 'partilerin birbiri içinde erimesine yol açmayacak bir ittifak formülü' tanımı da bu tehlikeye işaret ediyor.
ORTAK LİSTE
Yasa değişikliği gerektiren ve MHP'nin bu zamana kadar çizdiği çerçeveyi doldurabilecek ittifak formülünün işleyişi, avantaj ve dezavantajlarını da AKP'liler
şöyle sıralıyor:
Mevcut yasalar partilerin seçim ittifakı yapmasına izin vermiyor. Ancak hülle yoluyla ittifak mümkün oluyor. Partilerin kendi amblemlerini kullanarak ittifakla seçime gidebilmesi için yasa değişikliği gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulamasından önce bu sistemin siyasi partiler ve seçim ayağına ilişkin değişiklik yapılmasının doğru olmayacağı belirtiliyor. AKPi kurmayları, ilk uygulamanın sonuçları görüldükten sonra düzenleme yapılmasının daha doğru olacağını savunarak, bu formüle karşı çıkıyor.
Seçim Kanunu değişirse, ittifak isteyen iki partinin aynı listede kendi amblemleriyle yer almasını sağlayacak. AKPi kurmayları, milletvekili aday listesinde de isimlerin karşısında partilerin isimlerinin yazılmasıyla seçmen motivasyonunun yükseltilebileceğini belirtiyor. Bu sistemde partilerin kendi kimlikleriyle seçime girecekleri için seçmen kitlesini de daha kolay bir arada tutabileceği öngörülüyor. AKP kurmayları, bu formülü, "Ampul ve üç hilal listenin başında birlikte parlayabilir, en aydınlık liste olur" şeklinde açıklıyor.
