Bir çok memur için zorunlu hale getirilen kampanyada istenen miktarda paranın da toplanamaması vatandaşın malına, bankadaki parasına veya aracına el konulabilir mi? sorularını akıllara getiriyor. Erkam Tufan ile 30 dakika programına katılan Siyaset Bilimci Prof. Dr. Mehmet Efe Çaman 'Türkiye'deki Tekalif-i Milliye iddialarını yorumladı.
Kurtuluş Savaşı boyunca TBMM Hükümeti’nin ihtiyacı olan mali kaynağı bulmak için çıkardığı bir Taklif-i Milliye’nin emirleri 10 başlıkta ve 55 maddeden oluşuyordu
TEKALİF-İ MİLLİYE NEDİR, EMİRLERİ NELERDİR?
Tekâlif-i Milliye (Millî Yükümlülükler ya da Ulusal Vergiler), Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından olan Sakarya Meydan Muharebesi öncesi ordunun ihtiyacını karşılamak ve Sakarya Savaşı’na hazırlanmak için Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın kanunla kendisine verilen yasama yetkisini kullanarak yayınladığı “Ulusal Yükümlülük” emirleridir. 7 Ağustos 1921’de yayınlanmış olup toplamı on maddedir.
1-) Her ilçede bir tane Tekâlif-i Milliye Komisyonu kurulacak.
2-) Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde orduya teslim edecek.
3-) Her aile bir askeri giydirecek.
4-) Yiyecek ve giyecek maddelerinin %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
5-) Ticaret adamlarının elindeki her türlü giyim eşyasının %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
6-) Her türlü makineli aracın %40’ına el konacak.
7-) Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20’sine el konacak.
8-) Sahipsiz bütün mallara el konacak.
9-) Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun emrinde çalışacak.
10-) Halkın elindeki araçlar bir defa olmak üzere 100 km’lik mesafeye ücretsiz askeri ulaşım sağlayacak.
Tekâlif-i Milliye Emirleri, 7 ve 8 Ağustos 1921 günleri yayımlanmıştır ve on emirden oluşmaktadır. “Tekâlif-i Milliye Emirleri” çok kapsamlı olup bir taraftan aynı vergi mahiyetindeki uygulamayı içermekte, diğer taraftan da hizmet vergisi mahiyetindeki uygulamayı öngörmektedir.
Her ilçede kaymakamın başkanlığında malmüdürü ve ilçenin en büyük askeri amiri ile idare meclisi, belediye ve ticaret odalarının seçtikleri üyelerden oluşan Tekâlif-i Milliye Komisyonları (Milli Yükümlülükler Komisyonları) Kurulacaktır. Bu komisyonlara o yörenin Müdafaa-i Hukuk Dernekleri merkez kurulundan iki üye ile köylerde imamlar ve muhtarlar tabii üye olarak katılacaklardır.
Tekâlif-i Milliye Komisyonları derhal toplantılara başlayacak ve hiçbir komisyon üyesine hizmetleri karşılığı ücret ödenmeyecektir. Ayrıca her komisyon iki ay süre ile askeri hizmetleri ertelenmek üzere altı memur çalıştıracaktır.
