Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, göreve geldikten sonraki ilk Türkiye ziyaretini 29-30 Temmuz'da gerçekleştirecek. Baerbock, Haziran ayı ortasında yapacağı ziyareti koronavirüse yakalanması nedeniyle iptal etmişti.
Daha önceki planda olduğu gibi Yunanistan ve Türkiye'yi aynı tur kapsamında ziyaret edecek olan Baerbock, bu akşam Atina'da olacak ve yarın sabah önce Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile görüşecek.
Almanya Yeşiller Partisi'nin de önde gelen isimlerinden Baerbock daha sonra Atina'dan İstanbul'a geçecek ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile akşam saatlerinde resmi görüşmeleri gerçekleştirecek. İki bakan, ortak basın toplantısı düzenledikten sonra birlikte akşam yemeği yiyecek.
Yarın akşam Ankara'ya geçecek Baerbock'un başkent gündeminde, muhalefet partilerinin temsilcileri ve sivil toplum ile görüşmeler bulunuyor. Baerbock'un CHP, İYİ Parti ve HDP temsilcileri ile ayrı ayrı görüşmeler yapması öngörülüyor.
Alman bakanın ayrıca sivil toplum kuruluşları ile temasları kapsamında bir kadın dayanışması projesi ve bir mülteci projesini ziyaret etmesi, basına açıklamalarda bulunması bekleniyor.
Türkiye-Almanya gündemi yoğun
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un gündeminin doğal başlıklarından birisi, her iki ülke yetkilileri ile aynı gün resmi temaslarda bulunacağından dolayı Türk-Yunan ilişkileri ve son dönemde artan gerilim olacak.
Baerbock'un ziyaret öncesi yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin devam ettiği ve güvenlik ortamının tehdit altında olduğu bir dönemde NATO müttefikleri ve Avrupalı ortaklar arasındaki uyumun çok daha önem kazandığını vurgulaması dikkat çekti. Rusya'nın ittifakı bölme çabalarına dikkat çeken Baerbock, "Bu yüzden böyle bir zamanda Yunanistan ve Türkiye'ye ilk seyahatlerimi gerçekleştirmek önemli" dedi.
Almanya, 2020 yazında yaşanan Doğu Akdeniz bunalımı sırasında dönemin Başbakanı Angela Merkel'in liderliğinde yapıcı bir rol oynamış ve Türkiye-Yunanistan geriliminin azalmasını sağlamıştı. Merkel sonrası göreve gelen yeni hükümet de benzer bir politikayı uygulayacağının işaretlerini vermişti.
Baerbock açıklamasında, "Akdeniz'de güvenlik İstanbul ve Ankara görüşmelerimde önemli bir konu olacak. Mesajımız şu: Sorunlar görüşmeler yoluyla çözülmeli, gerilimi artırarak değil" ifadesini kullandı. Bu mesajın, Türkiye'nin yeni petrol arama gemisi Abdülhamid Han'ın 9 Ağustos'ta Akdeniz'e açılması öncesi verilmesi dikkat çekti.
Ukrayna savaşı ve tahıl koridoru
Diplomatik kaynaklar, Baerbock'un Türkiye gündeminde Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgale başlamasının ağırlıklı olarak ele alınacağını kaydediyorlar. İki bakanın hem ateşkes hem de son tahıl koridoru anlaşması süreçlerine ilişkin görüş alışverişinde bulunmaları bekleniyor. Berlin, savaşın başladığı ilk günlerden itibaren ateşkes için çalışan, son dönemde de küresel gıda krizinin çözülmesi için Rusya ve Ukrayna'nın tahıl koridoru anlaşmasına imza atmasını sağlayan Türkiye'nin çabalarını takdir ettiğini açıklamıştı.
Ancak Almanya, Türkiye ile Rusya arasında özellikle savaşın başlamasının ardından gelişen ikili ekonomik ve finansal ilişkilerin Moskova'ya yaptırımları by-pass etmesi açısından sınırlı da olsa bir olanak yarattığı kaygısında. Türkiye'nin yaptırımlara katılmasa bile Rus ekonomisinin ihtiyaç duyduğu fırsatları sağlamaması Almanya'nın kaygıları arasında.
Baerbock'un Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya ile imzaladığı üçlü anlaşmadan memnuniyeti aktarması ve bu iki ülkenin NATO'ya katılımının Rusya'ya verilecek mesaj ve Avrupa'nın güvenliği açısından yaratacağı etkiyi de gündeme getirmesi değerlendiriliyor.
Suriye'ye operasyon da gündemde
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un ziyareti, Türkiye'nin giderek artan bir şekilde Suriye'nin kuzeydoğusuna yeni bir askeri operasyon mesajlarını verdiği bir döneme rastlaması açısından da önemli. Almanya, başta ABD olmak üzere diğer Batılı ülkeler gibi, yeni bir operasyona sıcak bakmıyor. Alman bakanın bu yönde mesajlarını Türk tarafına aktaracağı öngörülüyor.
Baerbock'un ayrıca Mart 2016'da yapılan ve yenilenen mülteci anlaşmasının uygulanmaya devam etmesi ile Libya, Kafkasya gibi bölgesel konuları da ele alması bekleniyor.
İnsan hakları ve Kavala davası
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un gündeminde yer alacağını açıkladığı konular arasında insan hakları ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına uyulması da yer alıyor.
"Görüş farklılığımız olan bu konularda açık bir görüşme yapacağım" diyen Alman bakanın, özellikle Osman Kavala davasını gündeme getirerek Türkiye'den AİHM kararını uygulaması beklentisini dile getirmesi bekleniyor.
İnsan hakları ve demokrasi konularında Merkel hükümetine oranla daha hassas olan mevcut koalisyon hükümetinin Dışişleri Bakanı Baerbock, Türkiye gündemine de bu unsurları açık bir şekilde koydu. Diğer birçok Avrupalı dışişleri bakanından farklı olarak muhalefet partileri ile de görüşme yapacak olan Baerbock, böylece Türkiye'deki tüm siyasi kimliklerle temas içinde olduklarını gösterecek. Alman bakanın HDP ile birlikte Millet İttifakı'nın iki büyük partisi CHP ve İYİ Parti ile görüşecek olması bu açıdan önem taşıyor.
