Rus büyükelçinin Ankara’da suikaste uğraması uluslararası hukuk ve diplomaside hayatı bir başka ülkeye emanet edilen üst düzey bir görevlinin hayatını kaybetmesi anlamına geliyor. Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan konuya dair "Evet, büyükelçi Karlov'un hayatı bize emanetti” açıklaması yapıldı ve büyükelçinin hayatını kaybetmesine neden olan her ne ise onun mutlaka araştırılıp, ortaya çıkarılacağı belirtildi. Bu mesajı Moskova’ya en üst düzeyde ileten Ankara, suikast soruşturmasının ortak yürütülmesi sürecinde de Moskova’yla tam bir işbirliği hedeflendiğini kaydetti.
Soruşturmaya ilişkin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kararlaştırdıkları gibi Rusya’dan gelen 18 kişilik heyet Ankara’daki çalışmalarına başladı. Bu heyetin ilk işi otopsi işlemlerinin ardından Büyükelçi Karlov'un cenazesinin Rusya'ya gönderilmesini sağlamak oldu.
Soruşturma süreci başladı
Türkiye Adalet ve İçişleri bakanlıkları yetkilileri suikast soruşturmasıyla ilgili sürecin başladığını belirtti. Türkiye ve Rusya’nın ortak yürüteceği bu süreçte Nisan 2016’da çıkarılan ‘Ceza İşlerinde Adli Yardım Kanunu’ temel alınarak ilerlenecek. Ankara suikastın ardından geniş çaplı bir soruşturma başlattı.
Bu kanunun taraflara ne getireceğini İstanbul Kültür Üniversitesi'nden Uluslararası Ceza Hukukçusu Prof. Durmuş Tezcan DW Türkçe’ye değerlendirdi. Kanunun Türkiye’nin dahil olduğu ikili ve çok taraflı adli yardım ve iade süreçlerini düzenlediğini belirten Tezcan, “Kanun gereğince büyükelçi suikastı soruşturmasının sonuçlandırılması için devletler birbirine adli yardım yapacak. Yani; Rusya ile Türkiye’nin ortak bir yardımlaşması söz konusu olacak” diye konuştu. Tezcan, yine kanun gereğince soruşturmayı-yargılamayı Türk heyetinin yapacağını, yabancı heyetin de (Rus) Türk heyetine yardımcı olacağını dile getirirken, “Bu ortak çalışmada yabancı heyet, elindeki tüm bilgi ve belgeyi Türk heyetiyle paylaşırken Türk heyetinin elindeki bilgileri de kendi ülkesine aktaracak. Soruşturmanın etkinliği için heyetlerin maksimum düzeyde uyumu şart” şeklinde konuştu.
Rus heyeti bundan sonra ne yapacak?
DW Türkçe’nin ulaştığı bilgilere göre heyetin ilk işi Rus Büyükelçiliği’ndeki herkesle suikast üzerine konuşmalar yapmak olacak. Heyet, büyükelçi Karlov’un suikast saatine kadar yaşananları bütün ayrıntılarıyla raporlaştıracak. Bu ön çalışmanın ardından suikast soruşturması için Türk yetkililerle ortak çalışma başlayacak. Rus diplomatik yetkililer, bu noktada ikinci bir heyetin de Türkiye’ye gelebileceğini belirtti. Rus yetkililer, “Liason (irtibat ekibi) dediğimiz bu ikinci heyetin asıl görevi, soruşturma sürecine ilişkin tüm gelişmeleri anında Moskova’ya aktarmak olacak.
Moskova, suikast soruşturmasında tam bir şeffaflık bekliyor ve bu soruşturmayı da bir nevi karşılıklı samimiyet testi olarak görüyor” değerlendirmesini yaptı. Rusya’nın soruşturmaya ilişkin Türkiye’den beklediği ‘şeffaflığın’ bütünüyle sağlanacağını belirten Türk Dışişleri Bakanlığı da soruşturma sürecinde spekülatif niteliğindeki haberlere itibar edilmemesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Hem Rus hem de Türk tarafı soruşturma heyetiyle ilgili şu aşamada daha ayrıntılı bilgi paylaşmak istemiyor. Rus heyet “Ortak heyet tam olarak oluştuğunda ve çalışmalar hızlandığında hükümetler düzeyinde açıklama yapmaktan yanayız” derken, Türk yetkililer Rusya’nın isteklerinin öncelikli olduğunu vurguluyor.
