Eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in "Ankara'ya yılda 10 milyon turist getirecek" dediği, Mansur Yavaş'ın belediyeye maliyetinin 750 milyon dolar olduğunu açıkladığı ve Atatürk Orman Çiftliği arazisi üzerine inşa edilen Ankapark, kapandı. 2013 yılından bu yana çeşitli tartışmalarla gündemden düşmeyen milyon dolarlık proje Ankapark hakkında bilinenleri derledik.
Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisi üzerine inşa edilmeye başlandığı 2013 yılından beri Ankapark hakkında pek çok itiraz dile getirilmiş, yüksek maliyet tartışmaları ve defalarca sonuçlanamayan ihale süreçleri yaşanmıştı.
AOÇ arazisi üzerine kurulan ve ticari faaliyete geçebilmesi için yasal düzenleme yapılan Ankapark/Wonderland Eurasia, 'Avrupa'nın en büyük tema parkı' olma iddiasıyla 20 Mart 2019'da açıldı.
Yaklaşık 25 bin kişiyi sığdırabilecek bir kapasitesi olduğu açıklanan Ankapark, ilk yıl yerli ve yabancı 5 milyon turisti ağırlamayı hedefliyordu. Ancak açılışının üzerinden henüz bir yıl geçmemişken, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Ankapark'ın batmakta olduğunu ve maliyetinin 750 milyon dolar olduğunu açıkladı.
20 Mart 2019’daki açılışından 6 ay sonra sıkıntılar yaşamaya başlayan Ankapark'a bilet ücretleri düşürülmesine rağmen ilgi olmadı. Parkı yıllık 26 milyon 400 bin liraya ve 29 yıllığına kiralayan şirket, işçilerine maaş ödeyemez hale geldi.
Demir yığını haline dönüşen Ankapark'a gelen giden olmayınca gişeler kapatılırken, parkın girişine de bariyerler çekildi. 100'ü aşkın personel ise işten ayrılırken, alanda bir bekçi dışında kimse kalmadı.
Ankapark için ne kadar para harcandı?
BBC Türkçe'nin haberine göre, güvenlik tartışmaları, yüksek maliyeti ve tamamlanamayan ihale süreciyle uzun süre kamuoyunun gündeminde kalan Ankapark'ın toplam maliyetine ilişkin 2013 yılından bu yana pek çok farklı açıklama yapıldı.
2015 yılında Ankapark yetkilileri, o gün itibariyle 500 milyon TL harcama yapıldığını ve ek 150 milyon TL harcamadan sonra projenin tamamlanacağını öngördüklerini belirtiyordu.
Melih Gökçek, Mansur Yavaş'ın açıklamasının ardından yaptığı Twitter paylaşımında
Fakat Gökçek'ten sonraki belediye başkanı olan Mustafa Tuna 2017 yılında, Ankapark'ın maliyetinin yaklaşık 2 milyar TL olduğunu şu sözlerle açıkladı:
"Gördüğüm kadarıyla iş bittiği zaman KDV'siyle, vesairesiyle 2 milyar lirayı bulacağını düşünüyorum. Net bir rakam ben de matematik olarak elime alıp çıkarmadım. Ama proje devam ediyor."
Gökçek ise 2018 yılının Eylül ayında yaptığı bir Twitter paylaşımında Ankapark maliyeti için, '300 Milyon doları bulmuyor' demişti:
"Geçmişteki harcadığımız parayla 1.450.000.000 liraya, Dolar bazında yaklaşık 450 milyona mal oldu. Şimdiki dolar kuruna vursam 300 milyonu bulmuyor. Biz onlarca defa söyledik ki Ankapark kâr etmek için açılmıyor. Amaç turizm, yerli ve yabancı turisti Ankara'ya getirmek."
Yıllarca süren maliyet tartışmalarının ardından 20 Mart 2019'da Ankapark'ın açılışını gerçekleştiren Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ise konuşması sırasında net bir rakam vermişti:
"Toplam maliyeti 1 milyar 396 milyon TL'yi bulan Ankapark'tan Ankara Belediyesi kira geliri ve diğer kazançlarla birlikte 50 milyon TL gelir elde edecek."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankarapark'ın açılışındaErdoğan, Ankarapark'ın açılışında
Fakat Ankara Büyükşehir Başkanı Mansur Yavaş, Ankapark'ın maliyetinin yaklaşık 700-750 Milyon dolar olduğunu tespit ettiklerini şu sözlerle açıklamıştı:
"Ankapark'a 2014 yılında biz karşı çıkmıştık çeşitli nedenlerle. Bu işe karşı çıkanlara hakaret eden tweetler atıldı. Maliyetine 200 milyon dediler, sonra 300-400 milyon dediler. Sürekli rakam değişti.
"Teftişlerimiz devam ediyor. Dolar kuru artıyor azalıyor, 700-750 milyon dolar belediyeye maliyeti. İsteyen herkese faturalarını yollayabilirim. Bu para, belediyenin ailelere yaptığı yardımı 30 yıl boyunca karşılar. Biz kurtarmaya uğraşıyoruz ama orası batıyor."
Defalarca tekrarlanan ihale sürecinde neler yaşandı?
Ankapark'ın işletmesi için belediyenin açtığı ihale çeşitli nedenlerle ertelenmek zorunda kaldı. Üç ihaleye hiçbir şirket teklif vermezken bir ihaleye katılan tek firmanın evraklarında eksik saptandı.
ABB, Ankapark için beşinci kez ihaleye çıkarken strateji değiştirdi ve ihale şartnamesine Ankapark'ın işletmesine ek olarak Ankara Hayvanat Bahçesi Projesini de ekledi.
Ankapark'ın 29 yıllığına kiralanması için muhammen bedel (piyasa değeri), bilirkişiler tarafından 765 Milyon 600 bin TL olarak belirlendi, parka giriş ve oyuncaklara biniş ücretinden belediyeye yüzde 3 pay verileceği kararlaştırıldı.
Beşinci kez düzenlenen ihaleye tek katılan firma Çinli ve Türk işletmecilerin oluşturduğu GBM Yapı-Çelik Ortak Girişim Grubu oldu ve Ankapark'ın işletmesini yıllık 26 milyon 400 bin TL karşılığında 29 seneliğine aldı.
Projenin restoran, çocuklara yönelik satış alanları ve kafe etaplarının kiralaması ise KDM AVM Danışmanlık tarafından yürütülüyordu.
Ankapark'ta bilet ücretlerinin azaltılmasına rağmen ilgi olmayınca, GBM Yapı-Çelik Ortak Girişim Grubu işçilerine maaş ödeyemez duruma geldi. 100'ü aşkın personelin işten ayrılmasının ardından Ankapark'ta bir bekçi dışında kimse kalmadı.
Ankapark'ta geceleri ışık ve su gösterileri yapılıyorAnkapark'ta geceleri ışık ve su gösterileri yapılıyor
Ankapark'ın işletilmesindeki yasal engeller nasıl aşıldı?
Eski Başkan Melih Gökçek zamanında geliştirilen ancak tamamlanması ve ihaleye çıkması Mustafa Tuna dönemine kalan Ankapark'ın işletmeye açılmasında, Tuna'nın deyimiyle 'yasal düzenlemelere' ihtiyaç vardı.
Zira Ankapark Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisi içerisinde yer aldığı için, ilgisi yasanın "AOÇ arazileri üzerinde konut, ticaret ve sanayi amaçlı yapılaşma yapılamaz" maddesi engel teşkil ediyordu.
Bunun üzerine 2018'in Mayıs ayında Meclis'te görüşülüp kabul edilen bir torba yasa kapsamında gerekli yasal düzenlemeler de yapılmış oldu.
AOÇ arazisinde Ankapark'ın bulunduğu kısım, tahsis süresi de 10 yıldan 29 yıla çıkarılıp bedelsiz olarak Büyükşehir'e tahsis edildi. Büyükşehir Belediyesi, tahsis süresinin sonunda alan içerisindeki her türlü yapı tesis ve malzemeyi bedelsiz olarak AOÇ Müdürlüğü'ne devredecek.