AP, dezenformasyonun çok yaygın olduğunu ve bu durumun halihazırda zaten bölünmüş durumda olan dünyadaki ayrışmayı daha da körüklediğini belirtti. Avrupa’da bazı ülkelerdeki baskıcı politikaların ve Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşının, kıta genelinde endişe verici bir tablo çizdiği ifade edilirken ‘Gazetecilik yoğun bir baskı altına giriyor’ denildi.  

RSF tarafından hazırlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nin 20. baskısına göre, Avrupa 2021’de basın özgürlüğünü en çok sağlayan kıta olmaya devam etti. AB ülkeleri basın özgürlüğünde çoğunlukla “iyi” veya “tatmin edici” olarak kategorize edilirken birliğin en özgür ülkeleri sırasıyla Danimarka, İsveç, Estonya, Finlandiya, İrlanda ve Portekiz oldu. Bu üyeler ayrıca dünya genelindeki en özgür medyaya sahip olan 7 ülkenin 6’sını oluşturuyor. Dünya genelinde en özgür medyaya sahip ülke ise AB üyesi olmayan Norveç.  

Her ne kadar en özgür ülkelerin çoğunluğu AB üyesi olsalar da genel tabloya bakıldığında AB’nin birçok ülkesinde medya özgürlüğü problemli olmaya devam ediyor. RSF, Polonya ve Macaristan gibi ülkelerde bağımsız medyaya yönelik çok ciddi baskıların olduğunun altını çiziyor. Rapora göre Yunanistan uzun yıllardır AB ülkeleri arasında son sırada yer alan Bulgaristan’ı yerinden ederek AB’de medya özgürlüğünün en sıkıntılı olduğu ülke oldu. Özellikle göçmenler ve pandemi ile ilgili konularda medyanın düzenli olarak engellenmesiyle 2021 endeksinde 70. olan Yunanistan bu yıl 108. sıraya geriledi. Bulgaristan ise hükümet değişikliği ve iyileşme umudu sebebiyle 21 basamak ilerleyerek kendisine 91. sırada yer buldu. 

 

Raporda bazı üye ülkelerdeki sert düşüş ise dikkat çekiyor. Hollanda, geçen yıla kıyasla 22 sıra kaybederek 28. Sırayı alırken 12 sıra gerileyen Belçika kendisine listede Letonya’nın hemen arkasında 23. Sırada yer buldu.  

Avrupa Parlamentosu, bağımsız gazeteciği ve özgür medyayı savunduklarını bunun için Kasım 2021’de AB’de medya özgürlüğünü, çoğulculuğu güçlendirmek ve gazetecilerin susturulmasını önlemek için yeni kurallar öngören bir yasa tasarısı kabul ettiklerini duyurdu. Ayrıca 27 Nisan 2022’de Avrupa Komisyonu’nun gazetecilere ve aktivistlere karşı kötü niyetli davalarla mücadele etme önerisini açıkladığı ve sonbaharda da bir Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası sunmayı taahhüt ettiği hatırlatıldı. Son zamanlarda Parlamento milletvekillerinin Meksika, Polonya, Rusya ve Ukrayna’da gazetecilere yönelik saldırıları ve artan baskıyı kınadıklarına dikkat çekildi. 

Rapora göre dünyada medya özgürlüğünün çok kötü olarak sınıflandırıldığı 28 ülke var. Çin, Türkmenistan, İran, Suriye ve Irak basın özgürlüğü açısından dünyanın en kötü 10 ülkesi arasında yer alırken son sırada Kuzey Kore bulunuyor. AP, çoğu Beyaz Rusya, Çin ve Myanmar’da olmak üzere 2021 yılında 50 gazeteci ve medya çalışanın öldürüldüğünü, 302’sinin hapse atıldığını bildirdi.  

Türkiye, RSF’nin basın özgürlüğü listesinde 180 ülke arasında 149. sırada yer alıyor. Medya özgürlüğü puanı 2021’de 50.21’den 41.25’e düşen ve medyaya baskının ciddi derecede artmaya devam ettiği Türkiye, dünya genelinde medya özgürlüğü anlamında yaşanan büyük düşüş sebebiyle geçen yıla kıyasla 4 basamak yukarıya çıktı.