Dünyada her yıl milyonlarca araç el değiştiriyor. Öyle ki artık bazı ülkelerde bisiklet fiyatına ikinci el araba satılır hale geldi. Ancak bir çok insan ikinci el araba alırken ciddi mağduriyetler yaşayabiliyor. Araba sahibi olup mutlu olacakken sıkıntı yaşamamanız için 2. El araç alırken dikkat edilmesi gereken 10 noktayı sizler için hazırladık.

1- Öncelikle bütçenizi ve ihtiyacınızı belirleyin. Sonra ailenizin durumunu, yıllık yaptığınız km’yi, yakıt türünü dikkate alın. Birçok model arasında gidip gelerek zihninizi ve zamanınızı boş yere harcamayın. Az sayıda modeli hedef alın. İstisna iyi bir fırsat çıkarsa da olumlu bakın. Örneğin karar verdiğiniz araç modelinin piyasa değeri 3 bin Euro'yla 8 bin Euro arasındaysa 5 bin Euro'nun altındakilere çok yaklaşmayın. Kendinizi maddi olarak zorlayıp üst segment veya üst model alacağınıza alt segment ve alt modelin sorunsuz ve temiz olanı tercih edebilirsiniz.

2- Her aracın vergi ve sigorta bedeli çok farklıdır. Alacağınız aracın bu bilgisini mutlaka öğrenin. (Bunu 2. yazımızda detaylı anlatmaya çalışacağız) Satıcının konuşmasına, karakterine, mesleğine yani kısacası güvenli biri olmasına dikkat edin ve aracı mutlaka gündüz görüp satın alın.

3- Gelişmiş ülkelerde belirli periyotlarda araçlar zorunlu kontrol istasyonlarından (TÜV gibi) geçmesi önemli referans noktalarından biridir. Bu sistem, özellikle Avrupa ülkelerinde iyi işlemektedir. Mümkünse bu kontrolün yeni olmasına dikkat edin. Kontrolü yapılmamış araçların bedeli düşük olabilir, bu durum sizi yanıltmamalı. Ayrıca aracın periyodik bakım evrakları varsa isteyin. 

4- Aracı dıştan kontrol edin. Paslı yeri var mı bakın. Çünkü pas hızla yayılabilir. Aracın tampon ve plastik yerlerindeki boya ve değişenler çok sorun teşkil etmez. Ancak aracın tavanı ya da kaputundaki boya veya değişim aracın ciddi bir kaza geçirmiş olabileceğinin işaretidir. Ciddi bir kazası yoksa diğer parçaların boyalı veya değişmiş olması çok önemli değildir. Burada önemli olan kaportanın altındaki elektronik ve mekanik aksamın iyi durumda olmasıdır. Kaportadaki sabit ve hareketli birleşme noktalarının uyumlu olup olmadığını, kapıların dışarı taşıp taşmadığını elinizle kontrol edin. Birleşme noktaları dar mı geniş mi bakın. Ayrıca bunu çift taraflı kontrol edebilirsiniz. Uzaktan aracın duruşuna bakın. Eğer bir yöne doğru eğrilik varsa süspansiyon sıkıntılıdır. 

5- Kaputu açarak içini kontrol edin. Ruhsattaki şase numarası ile motor şase numarası aynı mı? Kırık, aşırı pislik, yağ sızıntısı, kopuk kablo var mı acele etmeden detaylı bakın. Kaputun iç ve çevresindeki vidalar, kaput ve çamurluklarının şaseyle birleşme noktalarındaki punta ve somunlar çok oynanıp yıpranmışsa o kısmın söküldüğünü gösterir. Yağ çubuğunu çekip ucundaki yağın rengini kontrol edin. Bal gibi veya kırmızı/pembe gibiyse bu yağın kendi rengidir. Koyu kahve /siyahsa yağ çok eskidir. Motor yağ eksiltiyor mu? Bunu mutlaka sorun.

6- Motoru çalıştırırken hemen çalışıp çalışmadığına dikkat edin. Aracı 3-4 dakika gaza basmadan çalışır vaziyette bekletin ve aracın sesini dinleyin. Anormal ses var mı? Birinci viteste el freni çekili olarak arabayı kaldırmayı deneyin. Sonra vitese geçirip yavaşça ayağınızı debriyajdan çekin. Aracın stop etmesi gerekir. Etmiyorsa debriyajında bir sorun var demektir.

7- Yaklaşık 1 dakika araca yarım gaz verin ve egzozdan salınan dumanın rengine bakın. Eğer renk mavi ise bu size aracın motorunda bir sıkıntı olduğunu belirtir. Çeşitli yöntemlerle bu durum kamufle edilse de buji kontrolünde bu ortaya çıkar. Eğer duman siyah ise araç fazla yakıt yakıyordur ve bakım zamanı geçmiştir demektir. Dumanın rengi çok yoğun bir beyazsa bu da silindirlere su karıştığının habercisidir. Normal olan az miktarda beyaz duman ve 1-2 damla su çıkmasıdır. Araçla yola çıkmadan rolantide ne kadar sarstığına bakın. Sarsıntı fazlaysa aracın ateşleme sistemi arızalı olabilir. Aracı mutlaka kuruyken kontrol edin. Yağmurda veya yıkamadan yeni çıkan bir araçta sızıntı yapan bir yer varsa görmeniz zordur.

8- Aracı mümkünse duvara yakın bir yolda camları açık sürerek dinleyin. Araçtan gelen anormal bir ses duvardan yansıyacaktır. Ayrıca boş bir alanda 180 derece dönerek akslardan ses gelip gelmediğini kontrol edin. Düz bir çizgide giderken aracın direksiyonunu kontrollü olarak bırakın ve aracın sağa sola çekme yapıp yapmadığını kontrol edin. Mümkünse otobanda kısa bir müddet süratli kullanın. Size güven hissi verip vermediğine bakın. Sık sık vites değiştirin ve vites geçişlerini kontrol edin.

9- Cep telefonu ışığıyla fren disklerine, balatalarına, yaylarına detaylı bakmaya çalışın. Ne zaman değiştiğini öğrenin. Tekerler ne durumda? Tarihlerine bakın. Boyutları aynı mı kontrol edin. Klima, radyo, ön kaput açıcı, kapılar, çocuk kilidi, camlar, aynalar, silecekler gibi içerde ve dışarda sık çalışan düzenekleri tek tek kontrol edin. Aracın km'si hakkında şüpheleriniz varsa direksiyon, el freni, vites kolu, radyo tuşları, gaz ve fren pedallarının aşırı yıpranıp yıpranmadığına bakın. Aracın iç temizliği kullanıcı hakkında size bilgi verir ancak içinin temizliği elektroniği ve mekaniği noktasında sizi yanıltmamalı.

10- Artık aracı almaya kesin karar verdiğinizde mutlaka ekspertize veya ustaya cüzi bir bedel karşılığında kontrol ettirin. Mümkünse yazılı sonuç alın. Eğer satıcınız da bir yıl garanti veriyorsa bunu da yazılı talep edin.

Şunu da hiçbir zaman unutmayın; Tüm bu yazdıklarımızdan geçer not almış ikinci el bir araç satıştan bir saat sonra dahi ciddi arızalar çıkarabilir. Sürücü hatası, yol problemleri, dayanıklılığı son noktaya gelmiş bir parça vb birçok faktör bir anda soruna dönüşebilir. Sonuçta kullandığınız şey çalışan bir makina.