Bugün 9 Şubat Dünya Sigara Bırakma Günü. Türkiye'de kapalı mekânlarda sigara içilmesi altı yıldır yasak. Ancak İstanbul'da yapılan bir araştırma, 2015 yılında her dört işletmeden birinin yasağı ihlal ettiğini ortaya koydu. İşletmeler, çeşitli yöntemlerle yasağı ihlal ediyor. Yaygın olarak, sigara küllükleri yerine meşrubat tenekeleri ve ıslak mendil koyarak, açılır kapanır cam paneller yapıp kapalı konumda iken sigara içilmesine izin vererek ve ‘Gece 23.00'ten sonra sigara içilebilir' anonsu yaparak yasak deliniyor.   

Sağlık Enstitüsü Derneği ve John Hopkins Üniversitesi, kapalı alan yasaklarına uyum değerlendirme rehberini kullanarak İstanbul'da 4 ilçede ikram işletmelerinde ihlal oranlarının belirlenmesi için bir araştırma yaptı. 2013-2014 ve 2015 yıllarında yapılan çalışmada işletmelerde saat 12.00-15.00 arasında 10 dakika süresince tütün ürünlerinin kullanılıp kullanılmadığına bakıldı. Gidilen mekânlarda tütün kullanımı saptanmadığında ise saat 21.00'den sonra gözlem tekrarlandı. Buna göre ihlal sıklığı 2013 yılında yüzde 50,3, 2014 yılında yüzde 30 olarak tespit edildi. 2015 yılında yüzde 24'lük oranla ise her dört işletmeden birinin yasağı ihlal ettiği ortaya çıktı. Araştırmaya göre ikram işletmelerinin sahiplerinin yüzde 17'si, çalışanlarının ise yüzde 15'i işletmelerinde çoğu günler sigara içildiğini beyan ettiklerini tespit etti. Araştırma hakkında bilgi veren Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, “İhlal oranları 2013-2015 yılları arasında düşmekle birlikte yasanın altıncı yılında ortalama her 4 işletmeden birinde ihlal halen sürmektedir.” dedi. Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Başkanı Prof. Dr. Şuayip Yalçın da son dönemde denetimlerin gevşediğini ve birçok kapalı mekân işletmesinde yasağın ihlal edildiğini gözlemlediklerini söyledi.

Türkiye'de kapalı mekânlarda sigara içimini yasaklayan kanun, resmi olarak 19 Temmuz 2009'da yürürlüğe girdi. Yasakla birlikte, 2009-2010 yılları arasında tütün tüketiminde yüzde 13'lük bir azalma oldu. Yıllar içinde düşme trendi devam ederken, tütün kullanımı son yıllarda tekrar artışa geçti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) son verilerine göre 15 yaş ve üzeri bireylerde tütün ve tütün mamulleri kullanım oranı arttı. Buna göre 2010 yılında 15 yaş ve üzeri yaş grubunda yüzde 29,5 olan “her gün ve ara sıra tütün ve tütün mamulü kullanım oranı” yüzde 32,5'e yükseldi. Tütün kullanan erkeklerin oranı, kadınlara göre daha hızlı artış gösterdi. 15 yaş ve üzeri erkeklerde yüzde 3,9 artışla yüzde 43,5'ten yüzde 47,4'e yükseldi. Aynı yaş grubu kadınlarda tütün kullanım oranı yüzde 1,9 artarak yüzde 17,9'a çıktı.

ZAMAN