Öncel, 2019’un ilk yarısının çeşitli nedenlerle tüketicilerin harcama eğilimlerinin azaldığı bir dönem olduğunu belirtti.
İLK ALTI AYDA HARCAMALARDA DARALMA VAR
Tüketicinin harcamalarını kıstığının sahadaki gözlemlerinden ve TÜİK verilerinden net bir şekilde görüldüğünü ifade eden Öncel, "Örneğin TÜİK verileri mayıs ayında takvim etkilerinden arındırılmış perakende satış hacminin bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,7 daraldığını gösteriyor. Aynı dönemde cirolarda yüzde 15,6’lık bir artış var. Ancak bu artışın neredeyse tamamı maliyetlerin bir bölümünün fiyatlara yansımasından kaynaklanıyor. İlk altı ayda perakende cirolarının reel anlamda ekside olduğunu söyleyebiliriz" diye konuştu.
YABANCI HARCAMALARI YÜZDE 100 ARTTI
Öncel, yabancı harcamalarının perakende sektörü ve BMD üyesi markalar için büyük önem arz ettiğini aktararak, şunları kaydetti:
"Bazı markalarımız yaz sezonunda yabancılara yönelik satışlara daha çok odaklanıyorlar. Mağazalar, satış ekipleri ve kampanyalar yabancıların beklentilerine göre organize ediliyor. Antalya, Bodrum, Marmaris başta olmak üzere yoğun turist alan merkezlerimizdeki mağazalarda cironun önemli bir kısmı yabancılardan geliyor. İstanbul’daki bazı AVM’lerin cirolarında da ciddi bir yabancı ağırlığı var. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre 2018’in ilk yarısında 15,8 milyar TL olan yabancıların kartlı ödeme tutarı, bu yılın aynı döneminde 31,6 milyar TL’ye ulaştı. Yani yabancı harcamalarında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 100 artış var. 2019, turizmde yeni rekorların kırılacağı bir yıl olacak. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında yabancıların perakende cirolarına çok önemli katkı sunmalarını bekliyoruz."
Öncel, TÜİK’in mayıs ayı için açıkladığı verilerde perakende cirolarında yaşanan artışı anımsatarak, "Yılın ikinci yarısının daha iyi geçeceğini ve perakende cirolarında reel olarak bir, iki puanlık artış yakalayabileceğimizi umut ediyoruz" dedi.
Perakende cirolarındaki yabancı payı konusunda da BKM verilerine göre Türkiye’de 2018’deki toplam kartlı harcama tutarında yabancıların payının yüzde 5,5 civarında olduğunu aktaran Öncel, bu yılın ilk yarısında ise oranın yüzde 7’ye yaklaştığını söyledi.
YURT İÇİNDE DOYGUNLUK NOKTASINA ULAŞILDI
Öncel, Türkiye’de organize perakende sektörünün son 10-15 yılda çok hızlı büyüdüğünü ifade ederek, şunları kaydetti:
"Sektör yurt içinde belli bir doygunluk noktasına ulaşırken karlılık asgari düzeylere indiği için markalarımız son yıllarda yurt dışı ağırlıklı bir büyüme stratejisi izliyor. 2019’a girerken markalarımızın yurt dışında 4 bin civarında mağazası bulunuyordu. Yıl sonunda bu sayının en az 4 bin 500’ün üzerine çıkacağını öngörüyoruz. 2018’in sonunda dövizle kira sorunundan kurtulan markalarımız yurt içinde ise ağırlıklı olarak verimlilik temelinde büyümeye odaklanmış bulunuyor."
BMD üyesi 381 markanın yurt içindeki 430 AVM ve caddelerde toplam 70 bin civarında mağazası bulunduğuna işaret eden Öncel, mağazaların yüzde 65’inin AVM’lerde, yüzde 35’inin ise caddelerde yer aldığını dile getirdi.
KİRA STOPAJI VE KDV'DE İNDİRİM TALEBİ
Öncel, Türkiye ekonomisinin dinamik gücünü oluşturan organize perakende sektörünün büyüme iştahının bulunduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Her AVM’de ortalama 10 olmak üzere 4 binden fazla mağaza halen boş duruyor. Caddelerde de benzer bir durum söz konusu. Yüksek maliyetler nedeni ile büyük bir potansiyel boş duruyor. Biz kamu otoritesinin en azından bir iki yıl da olsa kiralamalarda yüzde 20’lik stopajı ve yüzde 18 oranındaki KDV’yi yüzde 8’e indirmesini talep ediyoruz. Talebimizin yerine getirilmesi durumunda boş mağazalar hızla kiralanır ve en az 25-30 bin gencimizi iş sahibi yapabiliriz."