Belçika merkezli menkul kıymet takas şirketi Euroclear Bank ve Lüksemburg merkezli takas şirketi Clearstream Banking, 18 Mayıs’tan itibaren geçerli olmak üzere ortak iletişim platformu Bridge üzerinden Türk Lirası cinsinden işlemlerini askıya alma yönünde ortak karar aldı.

110’dan fazla ülketde faaliyet yürütebilen Clearstream tarafından yapılan açıklamada, Türkiye’de uygulanma potansiyeli bulunan sermaye kontrolü işlemleri ve likidite kısıtlaması nedeniyle bu kararın alındığı belirtildi.  Açıklamada “Türk Lirası’nda Covid-19’a bağlı likidite kısıtlamaları nedeniyle, Bridge üzerinden yapılan lira işlemleri artık uygun koşullarda takas edilemez. Bu nedenle Clearstream Banking ve Euroclear Bank bu hizmetin geçici olarak askıya alınması yönünde karar aldı” denildi.

 

Ayrıca Clearstream Banking yoluyla Türkiye’ye olan ve iç takasının normal şekilde devam edeceği ifade edilirken müşterilere tampon olarak bir miktar lira nakit hesabı tutulması tavsiyesinde bulunuldu.

Bu kararın alım-satım arasındaki aralıkları (Spread) ve fonlama maliyetini (Swap faizi) ciddi oranda artırabileceği uyarısı da yapıldı.Açıklamada, TL ile ilgili Türkiye kaynaklı işlemlere yönelik takas hizmetinin ise devam edeceği ifade edildi.

Gelecek Partisi kurucularından, Borsa İstanbul eski başkanı İbrahim M. Turhan, sosyal medya üzerinden, söz konusu adımın ne anlamana geldiğini şöyle açıkladı:

“10 yıl kadar güzel bir düş görmüşüz. Şimdi gerçekle yüzleşme zamanı. Yetkililer her ne kadar aksini söyleseler de fiiliyatta Türkiye ekonomisi adım adım dışa “daha az açık” hale geliyor. İFM (İstanbul Finans Merkezi) projesine onca emek harcamış biri olarak fazlasını söylemeye dilim varmıyor. Bu kararı bir benzetme ile anlayabiliriz. Diyelim ki bankadaki hesabınızdan bir para transferi yapmak istiyorsunuz. Paranız (A) bankasında ise yine (A) bankasında başka bir hesaba para gönderebileceksiniz ama (B) bankasındaki bir hesaba EFT yapamayacaksınız. Bunun takas versiyonu…”

Menkul kıymetler piyasalarında takas genel olarak, borsada gerçekleştirilen işlemler sonucunda oluşan borç ve alacakların karşılıklı olarak tasfiye edilmesi olarak tanımlanabilir. Takas şirketleri, çeşitli piyasalarda gerçekleşen; hisse senedi, borçlanma araçları, yurt dışı sermaye piyasası araçları, türev araçlar ve kıymetli madenler ile ilgili işlemlerin nakit ve menkul kıymet takasını (Saklanmasını, teslimini) sonuçlandırır. Bu işlevi Türkiye’de Takasbank yerine getiriyor.