Balticconnector boru hattı ve telekomünikasyon kablosu operatörlerinden biri olan Finlandiyalı Gasgrid şirketi pazar gecesi fırtına sırasında basınçta bir düşüş ve olası bir sızıntı kaydetmiş, salı günü ise hatlardaki hasar teyit edilmişti.
Helsinki, hasarın "muhtemelen dış faaliyetlerden" kaynaklandığını söylerken yaşanan sorun bölgesel enerji güvenliğine ilişkin endişeleri arttırarak gaz fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Askeri ittifak toplantısı öncesinde Brüksel'de gazetecilere açıklamada bulunan Stoltenberg, "Eğer bunun NATO'nun kritik altyapısına yönelik kasıtlı bir saldırı olduğu kanıtlanırsa, bu elbette ciddi bir durum olacaktır" dedi. Genel Sekreter ayrıca, bu durumun aynı zamanda NATO'nun "birleşik ve kararlı tepkisiyle karşılanacağının" da altını çizdi.
Finlandiya Ulusal Soruşturma Bürosu, hasarlı boru hattının yanında deniz tabanında "dış izler" bulunduğunu ve patlama sırasında bölgedeki gemilerin hareketlerini incelediğini söyledi.
Çapa hasarının göz ardı edilmediğini söyleyen baş müfettiş Risto Lohi, "Şu anda hasar bir patlamadan değil, mekanik bir güçten kaynaklanmış gibi görünüyor." açıklamasında bulundu.
"Yeniden gaz akışı Nisan 2024'ten önce mümkün değil"
Boru hattı Finlandiya'daki Inkoo ile Estonya'daki Paldiski arasında, Baltık Denizi'nin doğuya doğru Rus sularına uzanan ve St Petersburg limanında sona eren bir parçası olan Finlandiya Körfezi boyunca bulunuyor.
Balticconnector, her biri boru hattının yarısına sahip olan Estonya elektrik ve gaz sistemi operatörü Elering ve Finlandiya gaz iletim sistemi operatörü Gasgrid tarafından ortaklaşa işletiliyor.
Operatörler yaptıkları açıklamada boru hattının onarımının planlanması ve gerçekleştirilmesinin en az beş ay süreceğini ve gaz transferinin nisan ayından önce yeniden başlamasının mümkün olmadığını belirtti.
Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov olayı "rahatsız edici" olarak nitelendirdi ve olağan basın brifinginde Eylül 2022'de Rusya ile Almanya arasında Baltık Denizi'nden geçen Kuzey Akım boru hatlarına yapılan saldırının tehlikeli bir emsal teşkil ettiğini söyledi.
Söz konusu boru hatları, yetkililerin sabotajdan kaynaklandığını söylediği patlamalar nedeniyle hasar görmüştü.
"Boru hattı bir taraftan çekildi"
Estonya Savunma Bakanı Hanno Pevkur Reuters'e yaptığı açıklamada, "Bu hasarların oldukça ağır bir güçten kaynaklandığı açıkça görülebiliyor" dedi ve olası nedenler arasında "mekanik darbe veya mekanik tahribat" olduğunu söyledi.
Kablo operatörü Elisa'ya göre boru hattı ve telekom kablosu birbirlerinden "oldukça" uzakta paralel olarak uzanıyor.
Finlandiyalı müfettişler, Pazar günü erken saatlerde her ikisinin de "aynı zaman dilimi içinde" hasar gördüğünü, boru hattı kopmasının Finlandiya sularında, kablo kopmasının ise Estonya sularında meydana geldiğine inanıldığını söyledi.
Estonya Deniz Kuvvetleri Komutanı Juri Saska, koruma amacıyla betonla kaplanmış boru hattının "birisi tarafından yırtılmış" gibi göründüğünü ve betonun "kırılmış ya da özellikle hasarın olduğu noktada soyulmuş" olduğunu sözlerine ekledi.
Finlandiya'nın enerji ihtiyacının yüzde 5'ini doğal gazdan karşılayan Finlandiya'da şebeke operatörü Fingrid, hasarın elektrik sistemini etkilemeyeceğini belirtti.
