Türkiye'de 17/25 Aralık 2013 yolsuzluk soruşturmalarının Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) rejimi tarafından örtbas edilmesi ile serbest kalan Reza Zarrab'ı Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) hâkim önüne çıkar eski savcısı Preet Bharara'nın Biden döneminde Adalet Bakanı olacağı iddia edildi.
Biden yönetimiyle AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iktidarının nasıl bir ilişki kuracağı bu aralar herkesin ilk tartışma başlıklarından. Söz konusu iddia AKP cenahında dikkatle takip ediliyor.
Biden yönetimi ve Erdoğan iktidarı arasındaki ilişkinin seyrinde Halkbank dosyası önemli bir başlık olacak.
Trump yönetimi pastör Andrew Brunson başlığında Erdoğan'dan gerekli tavizleri aldıktan sonra Halkbank dosyasında Erdoğan'ı memnun eden adımlar atmış, ABD tutuklu bulunan bankanın eski genel müdürü Hakan Atilla Türkiye'ye iade edilmişti.
REZA ZARRAB'I TUTUKLATTI, ERDOĞAN'I SUÇLADI
Preet Bharara'nın ismi Türkiye'de ilk olarak Reza Zarrab7ın tutuklanmasıyla gündeme geldi.
Türkiye'de rüşvet ve yolsuzluk suçlamalarıyla tutuklanan, bakanlara rüşvet verdiği iddialarına konu olan tapelerle gündem olan Zarrab, Erdoğan'ın ilgili hâkim ve savcıları Hizmet Hareketi'ne operasyonu kapsamında görevden alması sonrası serbest kalmıştı.
Türkiye'de serbest kaldıktan sonra ABD'ye giden ve burada Bharara'nın talimatıyla tutuklanan Zarrab, kefaletle serbest kalma başvurusu yapmış, ancak buna itiraz eden Bharara, yaptığı itirazda Türkiye'ye kaçması durumunda iade edilmesinin imkansızlaşacağını, Zarrab'ın Türkiye’de siyasilerle işini rüşvetle gördüğünü söylemişti.
Bharara, Zarrab'a ABD'yi dolandırmak, İran'a müeyyidelerini ihlal, bankacılık sahtekârlığı ve kara para aklama suçlamalarında bulunmuştu.
Sonraki süreçte Zarrab itirafçı olarak Halkbank davasının "tanığı" olmuştu.
BIDEN-BHARARA-ERDOĞAN ÜÇGENİ
Bugünlerde ismi Biden başkanlığı döneminde Adalet Bakanlığı için geçen Bharara, Biden'ın Obama'nın yardımcılığını yaptığı dönemde yine bir Erdoğan görüşmesinde gündem olmuştu.
Bharara, o görüşmeyi, yıllar sonra yazdığı kitabında gündem etmiş, Erdoğan'ın Biden'a ilettiği talebe rağmen görevden alınmadığını söylemişti:
Basında yer aldığı gibi Obama yönetiminin son haftalarında, Erdoğan şahsen dönemin başkan yardımcısı Joe Biden’la bir araya geldi.
Yabancı bir ülkenin cumhurbaşkanı, Washington’a gelip ABD’li bir savcıya saldırabileceğini, bir Amerikan soruşturmasına kendi tarzıyla müdahale edebileceğini düşündü.
İki ana gündem maddesi vardı: Kovulmam ve Zarrab'ın serbest bırakılması. 90 dakikalık görüşmenin yarısı, Zarrab davasıyla ilgiliydi.
Erdoğan’ın eşi de Jill Biden’a Zarrab davası konusunu açtı. Türk adalet bakanı, dönemin adalet bakanı Loretta Lynch’i ziyaret edip Zarrab'ın serbest bırakılmasını istedi. Erdoğan, Obama ile telefon konuşmalarında davayı tartıştı.
Erdoğan’ın paranoyası ve kendini koruma içgüdüsü, hiç kuşkusuz darbe girişimiyle güçlendi. Erdoğan’ın usulüne uygun olarak devam eden bir davaya şahsen müdahale etme kararı talihsiz bir şekilde otokrasiye giden yolda bir kilometre taşı oldu. Hiçbir şey bunun Amerika’da da olamayacağını söylemez.
TÜRKİYE'DE HAKKINDA SORUŞTURMA AÇILMIŞTI
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, ABD’de görülen Reza Zarrab dava dosyasında yer alan "belge, delillerin çalıntı, sahte içerikli ve kaynağı belli olmayacak nitelikte olduğu" gerekçesiyle New York Güney Bölgesi eski savcısı Preet Bharara hakkında 2017 yılında soruşturma başlatmıştı.
AKP'den Bharara'nın Hizmet Hareketi mensubu olduğuna dair açıklamalar gelmiş, savcı, Trump'ın başkan olduğu dönemde ise görevden alınmıştı.
Bharara, görevden alınmasının Erdoğan'ın talebi sonrasında gerçekleştiğini söylemişti.
"ERDOĞAN GÖREVDEN ALINMAM İÇİN ISRARCI OLDU"
Bharara, konuya dair, "Reza Zarrab ile bazı şekillerde müttefik olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, benim görevden alınmam için ısrarcı oldu, bu şekilde Rıza Sarraf davasının boşa çıkacağını düşündü. Bu çok incitici bir şey. Türkiye Cumhurbaşkanı'nın ABD Başkan Yardımcısı nezdinde federal bir başsavcının kovulmasını istemesinin çok sert bir yol olduğunu düşünüyorum. ABD Başkanı'nın ulusal güvenlik danışmanı olan Michael Flynn'in de Türk hükümetiyle olan ilişkilerini biliyoruz. Kimseyi suçlamıyorum ama durum Türk hükümetinin adı geçen konularla ilgili talepleriyle alakalı gerçekten de çok daha fazla sorular sorulması gerektiğini gösteriyor." ifadelerini kullanmıştı.
HALKBANK DAVASI NE DURUMDA?
Davanın son duruşmasında Halkbank avukatları davanın düşürülmesini talep ederken, duruşma 31 Mart 2021'e ertelenmişti.
New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi'nde yargılanıp 32 ay hapis cezasına çarptırılan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla ise, 2019 yılı temmuz ayında tahliye edilmiş, dönüşünce bizzat Bakan Berat Albayrak tarafından karşılanmıştı.
Atilla daha sonra Borsa İstanbul'un başına geçirilmişti.
ABD'deki başkanlık seçiminin hemen öncesinde New York Times (NYT) gazetesi, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın üst düzey yetkililer ve lobi kuruluşları aracılığıyla ABD'deki Halkbank davası sürecine etki etme girişimleriyle ilgili bir haber yayımlamıştı.
