Buna göre, son aylarda Türkiye’den binlerce Sefarad Yahudisi Portekiz pasaportu almak için başvuruda bulundu. İddia, İngiliz gazetesi The Guardian’ın AB’den çıkma (Brexit) kararı sonrası AB vatandaşı olarak kalmak için Portekiz pasaportu almaya başlayan Britanyalı Yahudilere mercek tuttuğu haberinde yer aldı.

Portekiz ve İspanya yeni bir yasa çıkararak, Engizisyon döneminde Hristiyanlığı seçmedikleri için sınırdışı edilen Yahudilerin torunlarına pasaport hakkı vermişti. Türkiye’de de birçok Sefarad Yahudisinin bu haktan yararlandığı biliniyordu. Ancak habere göre sayı son aylarda ciddi biçimde arttı. Dünya çapında Sefarad Yahudilerini temsil eden avukat Yoram Zara, Türkiyeli Yahudilerden şu an Portekiz’e ‘yüzlerce ve binlerce’ başvuru yapıldığını söyledi. Zara, ‘başvuru sayısındaki artışının sebebinin ortada olduğunu’ belirtmekle yetindi.

Portekiz’deki Yahudilerin temsilcilerinden Michael Rothwell ise “Söz konusu yasa tam da, Türkiyeli Yahudilerin ülkede meydana gelen siyasi değişimler nedeniyle baskı altında hissettiği bir dönemde çıkarıldı” dedi. Rothwell, “500 yıl önce İspanya ve Portekiz Yahudileri sınırdışı etti ve Osmanlı Sultanı onları memnuniyetle karşıladı. Çok iyi bir anlaşmaydı ve aynı bölgelerde 500 yıl boyu yaşadılar. Fakat şimdi çember bir şekilde daralıyor. Türkiyeli Yahudiler bulundukları yerde çok güvende hissetmiyor” ifadelerini kullandı.

“Denklem tersine döndü” diyen Rothwell, “Çok endişeliler. Ve şu son birkaç ayın onları haklı çıkardığını düşünüyorum çünkü Türkiye’deki durum istikrarlı değil ve işler kötüleşirse gitmeleri gerekecek” dedi. The Guardian gazetesi de haberde, “500 yıl sonra, boyutu küçülen cemaat kendisini terörist saldırıların hedefinde buldu ve birçoğu, Türkiye’nin değişen siyasi ikliminde giderek istenmediklerini hissediyor” yorumunu yaptı.

Haberde, İngiltere’de yaşayan Sefarad Yahudilerinin de Portekiz’e yaptığı pasaport başvurusu sayısının yaklaşık 80 kat arttığı bilgisi de yer aldı. Buna göre, Brexit kararından önce sadece 5 olan başvuru sayısı, Brexit sonrasındaki iki ayda 400’ü geçti. Rothwell, “İnsanların bu karardan biraz endişe duyduklarını ve AB pasaportunun Portekiz’e illa ki taşınmayı düşünmeseler bile yararlı olduğunu hissettiklerini düşünüyorum” dedi.

Londra’daki Sefarad Yahudi cemaatinin temsilcilerinden Alison Rosen ise son dönemde ailelerinin Sefarad geçmişi hakkında bilgi toplayan kişilerin sayısının arttığını söyledi. Rosen, “Brexit kararı alındığı anda Sefarad geçmişlerini merak edenlerin sayısı da arttı. Geçmişte çok az kişi bunu sorgulardı ve şimdi akın ediyorlar. Geçmişte ayda bir kişi gelirken şimdi hafta en az iki kişi geliyor.”

Portekiz vatandaşlığına başvuranlardan Gillie Traeger, kararını şu sözlerle anlattı: “İngiltere’de kökleri derin bir Yahudi ailenin üyesi olduğum için gururluyum. Fakat tarihsel olarak sadece İngiliz hissetmiyorum. son derece Avrupalı hissediyorum ve öyle de kalmak istiyorum.” İspanya’daki Yahudi Toplumları Federasyonu’ysa, Portekiz’dekine benzer bir eğilimle karşılaşmadıklarını açıkladı. The Guardian bu durumu, İspanyol hükümetinin pasaport için getirdiği zorlu dil sınavlarından kaynaklanıyor olabileceğini yazdı.

İsmini vermeyen bir diğer Sefarad Yahudisi ise “Brexit’in yasını tutuyorum. Ben Avrupalıyım, kozmopolitan bir insanım ve her tür milliyetçiliğin nefret dolu olduğunu düşünüyorum. 19’uncu ve 20’inci yüzyıla baktığınızda, milliyetöiliğin ne yaptığını görürsünüz. Bu, gurur duyulacak bir tarih değil” ifadelerini kullandı.

Gazete Duvar