Firmanın sahibi Prof. Dr. Uğur Şahin önümüzdeki yılın sonuna kadar güvenli ve etkili bir sıtma aşısı geliştirmek için klinik deneylere başlama amacında olduklarını açıkladı.
Tıbbi olarak çözüm bulunamayan üç hastalıktan AIDS/HIV ve vereme karşı çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Şahin sıtmanın her yıl inanılamayacak düzeyde insana bulaştığına, sıtma nedeniyle çok yüksek sayıda hastanın hayatını kaybettiğine ve bu ağır hastalığın özellikle küçük çocuklarda yüksek oranda ölüme yol açtığına dikkat çekti.
Aşı geliştirme ve denemelerin ilk aşamasında maliyetin normalde 60 ila 80 milyon doları bulabileceğini belirten Şahin, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Avrupa Komisyonu ile Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın işbirliğinden oluşan projenin “şu anda maddi bir sınırının bulunmadığını” kaydetti.
“Başarı garantisi yok”
Prof. Şahin, sıtma aşısıyla ilgili çalışmalarının başlangıç aşamasında olduğunu ve başarı için bir garantinin bulunmadığının altını çizdi. Ancak koronavirüse karşı aşı geliştirirken mRNA teknolojisine daha hakim olduklarını ve bu arada sıtmayla ilgili de daha geniş bilgi edindiklerini belirten Şahin, firma olarak bu konuyla mücadele etmek için mükemmel zaman olduğuna inandıklarını kaydetti.
Ancak uzmanlar sıtmaya karşı vücutta bağışıklık geliştirilmesinin zor olabileceğine dikkat çekiyor.
John Hopkins Üniversitesi Bloomberg Halk Sağlığı bölümümden Doç. Dr. Prakash Srinivasan, ilaç firması GlaxoSmithKline tarafından geliştirilen ve üç Afrika ülkesinde denemeleri devam eden sıtma aşısının güçlü ve uzun süreli antikor üretmede zorlandığını belirtti.
Sıtmaya yol açan Plasmodium parazitinin gen diziliminin virüsten daha karmaşık olduğunun altını çizen Srinivasan ayrıca parazitin var olan ve gelecekteki varyantlarının da etkin aşı geliştirmede güçlüğe neden olabileceğini kaydetti.
Öte yandan, “mRNA birçok farklı patojen için uygulanabilecek bir platform” diyen Duke İnsan Aşı Enstitüsü Direktörü Burton Haynes bu teknolojinin Covid-19 pandemisinde yeni varyantlara karşı aşıların nasıl hızlı adapte edilebileceği gösterdiği düşüncesinde.
En çok Afrika etkileniyor
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2019 yılında dünya çapında 229 milyon sıtma vakası görüldü. Örgütün tahminlerine göre her yıl hastalıktan 409 bin kişi hayatını kaybediyor ve ölenlerin yüzde 67'sini 5 yaş altı çocuklar oluşturuyor.
Sivrisineklerin bulaştırdığı bu ölümcül hastalıktan en fazla Afrika kıtası etkileniyor.
BioNTech Covid-19 aşısını tedarik etmede güçlük yaşayan Afrika kıtasında mRNA aşı üretim tesisi kurmayı planlıyor.
BioNTech ve Pfizer geçtiğimiz hafta Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki Biovac Enstitüsü ile anlaşarak kıtadaki ilk koronavirüs aşısı üretimini gerçekleştireceklerini açıklamıştı.
