Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nün, oyun ve temsillerde görev almayan tiyatroculara da teşvik ikramiyesi ödediği ortaya çıktı.
Bu durum, Sayıştay’ın 2018 raporunda yer aldı. Oyunlarda görev verilmediği hâlde “üstün gayret gösterdiği” gerekçesiyle teşvik ikramiyesi verilen tiyatrocuların kim oldukları veya verilen toplam teşvik miktarına yönelik bir bilgi ise verilmedi.
Raporda, “Sözleşmeli olarak çalışanlardan, olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yaptıkları tespit edilenlere ilgili Bakanın onayı ile ödenebilen teşvik ikramiyesinin temsillerde görevlendiril(e)meyen personele de ödendiği, sanatçılar ile sanat ve sahne uygulatıcılarıyla imzalanan tip sözleşmenin yürürlükteki mevzuata uygun olmadığı görülmüştür” denildi.
Sayıştay, 2017 raporunda da bu konuyu yazmıştı.
Geçen yıl düzenlenen denetim raporunda şöyle deniliyordu:
Yılda 2 defa öngörülen teşvik ikramiyesinin; olağan üstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yapanlara ödenmesi gerekmektedir. Ancak uygulamada oyunlarda görevlendirilmeyen sanatçılara da söz konusu ikramiyenin ödendiği görülmüştür.
Ayrım yapılmaksızın hiç bir temsilde görevlendirilmeyen sanatçılara da teşvik ikramiyesi ödenmesi bahsedilen esasların amacına ters düşmektedir. Buna göre, yıl boyunca oyuna, konsere, festivale vb faaliyetlere katılmayan sanatçıların olağanüstü gayret ve çalışması söz konusu olamayacağına göre, görevlendirilmeyen sanatçılar için teşvik ikramiyesi ödenmemesi gerektiği düşünülmektedir.
Tiyatro müdürlüklerince rol dağılımı yapılırken yönetmenlerin o oyuna mahsus olarak bazı sanatçılara rol vermemesinin tabi olduğuna değinilen raporda, “Bu durumda kendilerine görev verilmemesi sanatçıların kendi isteğiyle gerçekleşmemektedir. Ancak rol dağılımından oyunun sahnelenmesine kadar geçen çalışmalara katılan oyuncularla bu çalışmalara katılmayanlara aynı miktarda ikramiye verilmesi eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi bizatihi teşvik amacını da ortadan kaldıracaktır" denildi.
Sayıştay’ın bu tespitine resmi yazıyla cevap veren Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, “Sahnelenecek oyunlarda yönetmen tarafından kast çalışması yapılırken, oyunun yapısına ve rol dağılımına göre görevlendirmeler yapılmakta, doğal olarak bazı sanatçılarımız çalışmak istemelerine rağmen, sezon içerisinde görev alamamaktadırlar” dedi.
"Sanatçılarımız talep etmelerine rağmen görev alamadılar"
Teşvik ikramiyesi döneminde birinci turda görev alamayan sanatçıların ikinci tur oyunlarda görev almalarının söz konusu olabildiğini ve önceki sezonlarda başarılı çalışmaları bulunan sanatçıların talep etmelerine rağmen çeşitli nedenlerle yıl içinde görev alamadıklarını belirten Devlet Tiyatroları, "sanatçıların bu nedenle başarısız sayılamayacaklarını ve ikramiyenin ödenmemesinin hakkaniyetle bağdaşmayacağını" savundu.
"Kurum içi çalışma huzuru ve sükûnunu bozar"
Cevap yazısında şu ifadeler kullanıldı:
Ayrıca, sahnelenmekte olan oyunda görevli bir sanatçının herhangi bir nedenle oyundan ayrılması halinde, yerine bir başka sanatçının görevlendirilmesi de mümkün olabilmektedir.
Müdürlüklerce yapılan değerlendirmelerde, keyfi rapor alarak oyunda görev almak istemeyen, yine kendisine rol verilmesine rağmen bu görevi çeşitli sebeplerle kabul etmeyen, uzun süre görev almamasına rağmen bu durumu alışkanlık haline getiren ve kast çalışmalarına katılmayan, disipline aykırı hareket eden ve bu sebeplerle kendilerine teşvik ikramiyesi ödenmeyen sanatçılarla; taleplerine rağmen görev verilemeyen sanatçıların bir arada değerlendirilmesinin kurum içi çalışma huzuru ve sükûnunu bozacağı gibi performansı da olumsuz yönde etkileyeceği, Kurumumuz Sanat ve Yönetim Kurulu tarafından değerlendirilerek Bakan Onayını müteakiben ödenmektedir.
"Görevlendirilmeyen personelin olağanüstü başarılı olduklarını nasıl tespit ettiniz"
Sayıştay, bu cevaba rağmen durumun normal olmayacağı görüşünde.
“Temsillerde görevlendiril(e)meyen personelin, olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yaptıklarının nasıl tespit edildiği kurum tarafından açıklanamadığını” rapora yazan Sayıştay, olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yaptıkları tespit edilenlere verilmesi gereken teşvik ikramiyesinin olumsuz davranışları bulunan personelin dışındaki bütün sanatçılara verilmesi düşünülüyorsa durumun sözleşme ve mevzuatla uyumlu hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.
