Amerikalılar ile Bitlis Katı Atık Birliği (BİKA) üyesi olan belediyeler arasında 'Çöpten elektrik enerjisi, dizel üretimi, gübre, temiz su ve atıl ısı üretilmesi' başlıkları altında 22 yıllık sözleşme imzalandı.

Amerika'daki Evergreen Energy, Clark Engineering ile Clark Technology adında 3 firma birleşerek "CE Katı Atık-Bitlis" firması adı altında BİKA üyesi belediyelerle anlaşma yaptı. Anlaşma gereği Türkiye'deki adıyla CE Katı Atık-Bitlis firması tarafından, BİKA üyesi olan 10 yerleşim alanından toplanan çöpler, BİKA tesisinde ayrıştırılarak ve işlenerek ana çıktılar adı altında elektrik enerjisi ve dizel üretimi yapılacak. Yan çıktılar olarak da tarımda kullanılmak üzere gübre, temiz su ve atıl ısı üretilmesi planlanıyor.

Belediyede düzenlenen imza töreninde konuşan Tatvan Belediye Başkanı Fettah Aksoy, Bitlis Katı Atık Enerji ihalesini yaptıklarını ve CE Katı Atık-Bitlis firmasıyla anlaştıklarını, 22 yıllık sözleşme imzaladıklarını söyledi. Aynı zamanda BİKA Başkanı olan Aksoy, Bitlis Belediyesi, Adilcevaz Belediyesi, Ahlat Belediyesi, Güroymak Belediyesi, Hizan Belediyesi, Mutki Belediyesi, Tatvan Belediyesi ile Gölbaşı Belediyesi, Günkırı Belediyesi ve Yolalan Belediyesi'nin birliğe üye olduğunu ifade ederek, sözleşmenin 10 belediyeyi kapsadığını kaydetti. Aksoy, şöyle konuştu;

"Sözleşme ve devir teslim töreni yaptık. Arkadaşlar buraya güzel bir tesis yapacaklar. Tesis enerji ve dizel üretiminin yanı sıra tarıma da katkı sunacak. Ayrıca çevre temizliği açısından da çok büyük önem taşıyor. Tahminen 80 milyon dolarlık bir yatırım öngörülüyor. Bu yatırım aynı zamanda istihdamı da getirecek. İl ve ilçelerimize, belediyelerimize geri dönüşümlü bir projedir. 22 yıllığına yap işlet devret modeliyle yapmış olduğumuz bir projedir. Geri dönüşümü yüzde 95 civarındadır."

Sözleşmeyi imzalayan Amerika firması yetkilisi Ronald Sleight'in İngilizce konuşmasını Türkçe'ye çeviren BİKA Müdürü Cesim Gözeten ise "Proje çerçevesinde BİKA'ya üye olan 10 belediyenin çöpünün alınıp ayıklanarak organik atıklardan enerji elde edilmesi, plastik atıklardan da dizel elde edilmesine yönelik projemizi burada uygulayacağız. Bizim hedefimiz, buradaki atığın yüzde 95'ini ekonomiye kazandıracak bir sistem kurmaktır. Bu projenin 4 safhası olacak. İlki sözleşmeydi, ardından sera kurulumu yapılacak, aynı zamanda buradaki personellerin yurt içi ve yurt dışında eğitimleri olacak. Bunun yanında dünya genelinden insanlar buraya gelip gidecek, bu da hareketlilik yaptıkça buranın tarihi ve doğal güzellikleri fark edilecek. Buradaki eko turizmini tarihi ve doğal güzelliklerle birleştirdiğimizde turizm anlamında değerler artacaktır." şeklinde konuştu.

Bitlis Belediye Başkanı Hüseyin Olan da projenin, belediyelerin birleştikçe neler yapabileceğinin örneği olduğunu ifade ederek, "Bu proje Avrupa'da bu entegre haliyle ilk tesistir. Enerji ve dizelin yanı sıra elde edilen su ile 50 hektarlık bir alanda sera tarımı yapılması da Bitlis'in ekonomisine katkı sunacak. Bu projeyi önemsiyoruz ve diliyoruz ki bu proje Bitlis'in tarihi, kültürü ve ekonomisinin gelişmesi için bundan sonraki projelere örnek olur." diye konuştu.

Su ve karbonun insan hayatı için çok büyük önem arz ettiğini kaydeden Amerika firması yetkilisi Kazem Oskoui ise maalesef su ve karbonun kullanılıp atıldığını söyledi. Oskoui, bu iki elementin atılmadan önce teknolojiden yararlanıp işleyerek tekrar kullanıma kazandırılmasının çok önemli olduğunu ifade etti.

CİHAN