Birinci derecede tarihi eser olan Yeniköy’deki Erbilginler Yalısı, tamamen yıkılarak tüm enkazı taşındı. Binadan geriye temel dahi kalmadı. Yıkım öncesi binanın etrafı brandalarla kapatıldı.  Bina tamamen yeniden inşa ediliyor. Binanın arka tarafında kalan iki köşkten oluşan mahiyet konutları ile bina arasında Boğaziçi Kanununa aykırı olarak yeraltı tüneli yapıldı. Tarihi bina 2015 yılında el değiştirmiş ve Katarlı fona geçmişti. Ancak binanın Erdoğan ailesi tarafından alındığı iddia ediliyordu. Son yıkım sonrası bu iddia da kesinleşmiş oldu.

Boğaz ön görünümünde bulunan ve yapı durumu oldukça iyi olan, Erbilgin ailesi aldıktan sonra düzenli bakımlardan geçen binaya ancak Anıtlar Kurulu’nun izni doğrultusunda uzmanlar tarafından tadilat ve bakım yapılabilmesi mümkün. Bugüne dek yangın ve savaş durumu hariç boğazda hiçbir yalı kasten yok edilmemişti. Yalının yıkımı Boğaziçi Kanunu, 1. Derecede Tarihi Eserleri Koruyan kanunlar ve Boğaziçi ön görünümüyle ilgili kanunlara aykırı. Ancak inşaat şirketi yetkilileri yalının yıkılıp yeniden yapılmasıyla ilgili tüm izinleri aldıklarını belirttiler. Tarihi bir eserin yıkılmasıyla ilgili iznin alınması mümkün değil. Ancak kağıt üzerinde bir izin bulunduğu öğrenildi.

Cevheri Güven'in haberine göre Türkiye'nin en değerli dünyanın ise dördüncü pahalı yalısı olarak Erbilginler Yalısı’nın, 2015 yılında 100 milyon Euro'ya Katarlı iş adamı Abdulhadi Mana A SH Al-Hajri'ye satıldığı açıklanmıştı. Satış yapıldığı yıl emlak sektöründe dünya sıralamasında en pahalı ev satışı olarak kayıtlara geçmişti.

Ancak yalının Katar fonu maske olarak kullanılarak Erdoğan ailesi tarafından satın alındığı iddia edilmişti. Bu iddia yeni gelişmeler sonrası kaynaklar, yalı inşaatında görevliler, bölgedeki emlakçılar ve komşular tarafından net biçimde doğrulanıyor.

Yalı ve iki köşkteki tadilat boyunca Cumhurbaşkanı’nın damadı Berat Albayrak ve Tayyip Erdoğan tarafından inşaat çalışmaları defalarca yerinde görüldü. Erdoğan’ın bölgeye geldiği zamanlarda Cumhurbaşkanlığına ait araçlar kullanılmadı ancak bölge polis ablukasına alındı.

Yalı toplamda 5 bin 800 metrekarelik arazide bulunuyor. Yalının arka tarafından geçen Köybaşı sahil yolunun karşısında 2 adet köşk şeklinde mahiyet konutları bulunuyor.

Kaynaklar, tamamen yenilenen iki Köşk’ün birinin çalışma ofisi diğerinin ise Berat Albayrak ve eşi Esra Albayrak’ın yaşaması için tadilattan geçirildiğini belirttiler. Tarihi ismi “mahiyet konutları” olan bu iki köşkün biri 900 diğeri ise 1200 metrekare.

Tadilattan geçirilen mahiyet konutlarının iç kısmında bulunan tarihi değerdeki işleme ve oymalara bu süreçte ne olduğu bilinmiyor. Ancak köşklerin tarihi sur olan taş duvarlarına da bu süreçte müdahale edildi. Tarihi taş merdivenler artık yok.

Yalı ve arkadaki iki köşkü ayıran Köybaşı Caddesinin altından bir tünel kazılarak yalı ve köşkler birbiriyle birleştirildi. Büyük gizlilik içinde inşa edilen tünelin Boğaziçi İmar Kanunu’na aykırı olduğu belirtiliyor.

Köşklerde damat Albayrak ailesi oturacak ancak Pembe Yalı olarak bilinen tarihi Erbilginler Yalısı ise Tayyip Erdoğan ve ailesi tarafından kullanılacak.

Yalıyla ilgili tadilat izni 2019 yılında alındı. Ardından bakım çalışmaları başladı ve sonrasında tadilata dönüştü. Ancak bir noktada bakım ve tadilattan vazgeçildi ve yalının tamamen yıkılıp yeniden inşasına karar verildi.

Ardından yalının etrafı tamamen brandalarla çevrildi. Bölgede oturan sakinler, haftalar boyu onlarca harifyat kamyonunun yalının bahçesine girip çıkmasının ardından birinci derecede tarihi eser olan yalının tamamen yokedildiğini, temeline kadar inildiğini belirttiler. Kamyonlar ve inşaatta görevli personelin girip çıktığı anlarda açılan büyük kapıdan yalının temelinin dahi söküldüğü görüldü.   

Geçtiğimiz hafta temel ve duvar kalıpları çakılmaya başlandı.  Bölgeye dev bir vinç kurularak kalıplar ve beton döküm işleri başladı. Erdoğan’ın kullanımı için kurşun ve roket geçirmez ultra güvenlikli duvarlar ve camlar kullanılacağı, sağır odalar inşa edileceği belirtiliyor.

Yalı normalde ahşap ve karkas bir yapıydı. Artık ahşap kaplama beton bir binaya dönüşecek.

Yalıda haremlik ve selamlık bölümleri ayrı ayrı süslemelere sahipti.  650 metrekarelik altın varaklı süslemeler bulunan büyük salonun duvarları ve tavanı kendi başına tarihi eser statüsündeydi. Salonun iki tarafından yukarıya çıkan merdivenlerde varak süslemeler, pirinç ve kristalle bezenmiş bir balo salonu bulunuyordu. Yalıdaki cam süslemeler Paşabahçeye özel olarak ürettirilmişti.

Yalının dış bölümündeki cumbalar da özel ahşap oymalara sahipti. Balkonlarda işlemeli Arapça yazıtlar bulunuyordu.

Yalının karşısında yer alan iki köşk ise toplamda 3 bin 600 metrekarelik alanda yeralıyor ve “Mahiyet Konutları” olarak biliniyor. Yalı 1984’te Erbilgin Ailesi satın aldıktan sonra, yaklaşık 10 yıl süren bir restorasyondan sonra aslına döndürüldü.  Bu konutlardan biri üç katlı, toplamda 900 metrekare, diğeri ise dört katlı 1200 metrekare.

Yalı ve iki köşkün inşaat ve tadilat işlerini iki ayrı firma yaptı. Tabelalardan birinde “Şehzade Burhanettin Efendi Yalısı ve Mahiyeti Konutları / Ana bina ve müştemilat blokları restorasyon ve tadilat projesi” yazıydı. Bu firma ünlü mimar Eren Yorulmazer’e ait. Yorulmazer aşırı lüks, gösterişli ve şaşaalı dekorasyon yapmasıyla biliniyor.

İkinci tabelada ise "HF Mimarlık Müh. İnş. San ve Tic LTD Şti."  yazıyor. Yüklenici firma Ege Yapı Anonim Şirketi. Proje müellifi ise Mimar Fatih Sönmez. 

Tapu kayıtlarına göre Yeniköy Köybaşı Caddesi üzerinde bulunan yalı ve köşkler, 295 ada 1 parsel ile 297 ada 11,12,13 parsellerde yer alıyor.

Dolmabahçe'den sonra Boğaz'daki en büyük yalı. Boğaz’a bakan cephesinin uzunluğu 60 metre. Yalının toplam 3 bin 633 metrekare kullanım alanı ve toplam 64 odası bulunuyordu.

Yalı ilk olarak İstanbul’un ünlü sarraflarından Varki Vartaks’a aitti. Ardından 1887 yılında Hariciye Bakanı Ahmet Münir Paşa tarafından satın alındı. Ardından Enver Paşa’nın annesi Ayşe Pervin’in mülkiyetine geçti. 1911 yılında 2. Abdülhamit yalıyı oğlu Şehzade Burhanettin için satın aldı.

Osmanlı hanedanı sürülünce Atatürk tarafından mallarını satmaları için verilen sürede Şehzade Burhanettin yalıyı Mısırlı Ahmet İhsan Bey’e sattı. 1984 yılında yalıyı işadamı Müfit Erbilgin satın aldı ve 5 yıl restorasyonun ardından yeniden yerleşime açıldı.

Mart 2015’te yalıyı daha önce ismi duyulmamış bir Katarlı fon yeni kurulan bir şirket üzerine 100 Milyon Euroya satın aldı. Bu şirketin paravan olduğu yalının Erdoğan ailesi tarafından satın alındığı uzun yıllardır konuşuluyordu.