Hükümet piyasaya, bankalara hatta ortaklarına olan borçlarını ödeyemez hale düşmüş ‘çok zor durumdaki' esnaf, çiftçi, serbest meslek sahipleriyle şirketlerin kamuya olan tüm borçlarına sürpriz bir af getirdi. Zora düşen milyonlarca mükellef, 1 Ocak 2018'den itibaren devlete olan vergi, sigorta, ceza ve benzeri tüm borçlarınının yeniden yapılandırılıp 5 yıl vadeye kadar taksitlendirilmesini isteyebilecek. Yeni borç yapılandırmaları önümüzdeki yerel ve genel seçimler boyunca aktif olarak sürekli yapılabilecek.

Sözcü gazetesinin haberine göre iktidara geldiğinden bu yana birbiri ardına sayısız af yasaları çıkaran hükümet, bundan sonra af yasalarını Meclis'e getirmek yerine, Bakanlar Kurulu'na adeta otomatik af çıkarma yetkisi vermişti. Geçen yılın mayıs ayında Bakanlar Kurulu'na verilen kamu alacaklarını yeniden yapılandırma yetkisi ilk kez bu yılın başından itibaren geçerli olmak üzere kullanılacak. Belediyeler dahil tüm kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların çok düşük faizlerle 6 aydan 60 aya (5 yıl) kadar taksitlendirilmesini öngören karar Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılandırma, çok zor duruma düşen mükelleflerin 1 Ocak 2018'den itibaren kamuya oluşmuş, hatta bundan sonra oluşabilecek tüm kamu alacaklarını kapsıyor. Karar sayesinde bundan sonra af yasaları çıkarmaya gerek kalmadı. Bugün iyi durumda olan ancak ileride zora düşen esnaf, çiftçi, serbest meslek erbabı ya da şirketler zora düştükleri gün borç yapılandırması talebinde bulunabilecekler.

Yasa gereği otomatik aflardan; geçmiş 3 yıl boyunca beyannamelerini zamanında vermiş, vergi borçlarını zamanında ödemiş, aflardan yararlansa da taksitlerini aksatmamış, bugün ise çok zor duruma düşmüş esnaf, çiftçi, serbest meslek erbabı ve şirketler yararlanabilecek. Bakanlar Kurulu, yayımladığı yeni kararıyla ‘çok zor durum' halinin tespitinde kullanılacak kriterleri de tek tek belirledi. Buna göre kasasındaki ve bankadaki toplam nakit varlığı, vadesi bir yıldan daha kısa olan borçlarının ancak yüzde 10'u ve daha azını karşılayabilen, piyasadan olan kısa vadeli alacakları da dahil banka ve kasa varlıkları bir yıldan kısa vadeli borçlarının ancak yüzde 70'i ve daha azını karşılayabilen ve kısa artı uzun vadeli tüm borçları toplam varlıklarının yine yüzde 70'i ve daha azını karşılayabilenler ‘çok zor  durumda' sayılıp devlete olan vergi, sigorta, ceza ve benzer borçları 5 yıla kadar taksitlendirilebilecek.

Her başvuran mükellefin talebi karşılanmayacak. Borçların taksitlendirilmesinde çok zor durumun derecesine göre farklı vade ve tecil faiz oranları uygulanacak. Buna göre örneğin en az derecedeki çok zor durumdaki esnaf ya da çiftçi, borcunu 6 aya kadar ve üretici enflasyonunun yüzde 65'i kadar tecil faizi ödeyerek taksitlendirirken en üst derecedeki çok zor durumdaki esnafa 60 aya kadar vade ve üretici enflasyonunun sadece yüzde 5'i kadar tecil faizi uygulanacak. Bu taksitlendirmelere rağmen borcunu ödeyemeyenlere iki kez daha tecil imkanı sağlanacak.

Yeni düzenleme ile yapılandırmalar otomatiğe bağlanacak ve önümüzdeki seçimlerde de uygulanacak.