Ekonomik krizin tahammül edilemeyecek boyutlara geldiğini belirten Okan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Okan, "Ben iş hayatına 1972’de başladım. 12 tane büyük kriz yaşadım. Süpermarketler haricinde hiçbir sektörde işler iyi değil." dedi.
Cumhuriyet gazetesine mülakat veren Okan, yeni yatırım için hukukun temel şart olduğuna dikkati çekerek, “Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) de kur stabil. Yatırım iklimi oralarda var. Türkiye’de yarın ne olacağın belli değil.” ifadelerini kullandı.
MORALLER BOZULDU, CİRO KAYIPLARI BÜYÜK
2020’nin sonuna geldik, salgın ile geçen zor bir yıldı. Siz grup olarak nasıl etkilendiniz?
Salgın herkesi olduğu gibi bizi de olumsuz etkiledi. Moralleri bozdu. Biz önlemleri alarak Okan Üniversitesi’nde eğitimlere devam ettik. Aksatmadan devam ettirmeye çalışıyoruz. Ekonomik açıdan her kurum olduğu gibi biz de olumsuz etkilendik.
Özellikle hastanemiz ilk dönemlerde salgın hastanesi ilan edildiği için normal hastalar gelmedi. Büyük ciro kayıpları oldu. Üniversite yurtlarında doluluk yüzde 40’a kadar düştü.
Bu yıl için bir hasar tespiti yaptınız mı? Holding olarak ne kadar küçüldünüz?
Yok daha yapmadık. Hepsini 31.12.2020 itibarıyla yapacağız. Bizim yurtdışı işlerimiz de var. Kazakistan’da Sultan markasıyla gıda işimiz var. O çok etkilenmedi.
ABD Miami’de Okan Tower projemize başlayamadık. Marttan sonra başlayacağız. En büyük kayıp hastanede oldu. Üç-dört ay burada gelir üçte bire düştü. Üniversite ve kolejler zorlandı. Ama grup olduğumuz için bir yerden eksileni diğer taraftan tamamladık.
"BİR ÜLKEDE HUKUK OLMAZSA YABANCI GELMEZ"
Ekonomiyi nasıl görüyorsunuz?
Ben hep umutlu bakarım. Özellikle dış borcumuz çok yüksek. Türkiye bunu nereden alıyor? Avrupa’dan, ABD’den. ABD’yi fonlayan İsrail. Bizim bu ilişkileri iyi tutmamız lazım. İyi bir diplomasiyle ilişkilerimizi mevcut durumdan daha iyi hale getirmeliyiz. Problemlerin mümkün mertebe kısa sürede çözülmesi ve bizim de önümüze bakmamız gerekiyor.
Türkiye'nin 500 milyar dolar dış borcu olduğuna işaret eden Okan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Okan, "Hukuk güvenliği yoksa yabancı yatırımcı gelmez." dedi.
Peki, şu anda en can yakıcı sorun hangisi?
Ekonomi, ekonomi, ekonomi. Tabii daha demokratik ve işleyen hukuk sistemi olmalı. Bir ülkede hukuk olmazsa yabancı sermaye gelmez. Kendi vatandaşların da ileriye bakamaz.
DOLAR 1 LİRAYDI, ŞİMDİ 8 LİRAYA GELDİ
Döviz kuru da çok hareketli. Bu işlerinizi nasıl etkiliyor?
Etkiliyor tabii. Günlük hayatını bir kere etkiliyor, etkilenmemen mümkün değil ki.
Dolar 1 liraydı, 2 lira, 5 lira, şimdi 8 liralara geldi. Milli gelirimizi, ekonomimizi güçlü tutarsak bundan daha az etkileniriz. 500 milyar dış borcun olursa AB, ABD ve İsrail ile sıcak ilişkin de olmazsa her zaman kur oynar.
Sizin holding olarak borçluluğunuz ne durumda?
Borcumuz çevrilebilir düzeyde. Hep krizleri gördüğümüz için borçlanmaya sıcak bakmayız. Gücümüz kadar borçlanırız. 100 yatırım yapacaksak 50 özkaynak yoksa yapmayız. Krizler bize ders oldu. AB’de, ABD’de kur stabil. Yatırım iklimi oralarda var. Türkiye’de yarın ne olacağın belli değil.
Hazine ve Maliye Bakanı ile Merkez Bankası Başkanı değişti. Bir iş insanı olarak nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ekonomi iyi gitmiyordu, birilerini değiştirdiler, birilerini yine deniyorlar.
Kişiyi değiştirmekle ekonomi düzlüğe çıkar mı?
Etkisi olur, tamamen çıkarmaz. Bir hedef, diplomasi olması lazım. Senin durumun belli hocam, dışarıya borcun var, buna göre çalışmak gerekiyor.
"BU ORTAMDA NASIL YATIRIM YAPACAKSIN"
Türkiye için nasıl bir yatırım ortamı...
Hukuk birinci sırada. Her insanın eşit şekilde çalışması lazım. Öyle olmazsa yabancı sermaye gelmiyor. Herkes inanacak, ben Türkiye’de yatırım yaptığım zaman istediğim zaman buradan çıkarım benim hakkım yenmez.
Bunu kurmamız lazım, hangi dönem olursa olsun. İşsizlik oranımız yüksek, yeni istihdam alanları bulmamız gerekiyor. Bu ortamda nasıl yatırım yapacaksın? Sen 50 defa teşvik ver, yeterli değil. İstikrar, istikrar, istikrar...
Esnaf da çok söylüyor "iş yapamıyoruz" diye. İş dünyasında çok sesi çıkmıyor, işler çok mu iyi?
İyi değil. Sadece süpermarketler iş yaptı. Diğer tüm sektörler olumsuz etkilendi. Turizmde yüzde 80 kayıp var. Otomotiv üretimi durdu. Yine de herkese önerim, umudumuzu kaybetmeyelim. Gelecek şubattan itibaren aşı ile birlikte rahatlama başlayacak diye bekliyorum.