Türkiye'nin buğday üretiminin önemli bir bölümünü karşılayan Trakya'da yaklaşık 15 gün önce hava sıcaklığının gece eksi 13 dereceye kadar düşmesiyle birlikte yaşanan zirai don, erken ekilen buğday tarlalarının sararmasına neden olurken, üst köklerinde hasar oluşturdu.

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, buğdayda ciddi sıkıntıların yaşandığını belirterek, "Sararan tarlalarda buğdayın boyunun 25-30 santimetreye geldiğini görüyoruz. Sararmayan koyu yeşil tarlalarda ise 3-4 parmak yükseklikte olduğunu görüyoruz. Bu şunu gösteriyor, sararma erkenci çeşitlerde yaşadığımız son don olayının yarattığı olumsuz etki" dedi.

Prof. Dr. Halim Orta, tarımı belirlemede iklim ve toprağın barışık olmasının önemli olduğunun altını çizerek, "Bölgede tarımda iki belirleyici var, iklim ve toprak. Bu ikisi barışık olacak ki istediğiniz düzeyde verim alasınız. Bu yıl da ağırlığını çok yaşıyoruz, tarımsal girdi fiyatları özellikle buğdayda korkunç derecede yükseldi. Şimdi üretici bunların altından kalkmak için bölgede daha yüksek verime sahip olan erkenci çeşitlere yöneldi. Bu sararan çeşitler de bunlar. Ama bu erkenci çeşitleri diğer çeşitlerle aynı tarihte ekiyor. Yani erken ekim yapıyor, ondan sonra bitki çabucak çıktığından dolayı hafif kışla birlikte geçmesine devam ediyor. Sonra da bu bitkiye erken dönemde ocak hatta yılbaşı civarları azotlu gübreleme yaparak gelişimini hızlandırıyor. Bunlar zaten vernelizasyon yani soğuklaşma istekleri düşük olan bitkiler, bu soğukla birlikte belirli yörelerde çok daha fazla hasarlar var, geçen sene de yaşadık, dondan olumsuz etkileniyorlar. Mesela bunun şimdi olması erkenciliğe ve çeşide göre zarar verecek ama biz geçen yıl nisan ayında yaşadığımız geç donla Trakya'da yüzde 50 verim azalımı yaşadık" diye konuştu.

Buğdayda meydana gelen sararmanın umudunun ana sapta olduğunu söyleyen Orta, "Buğday bir sap çıkar ve etrafı kardeşlenir, bu erkenci çeşitlerde, bu ana sapta kurumalar meydana gelirse yandan çıkan kardeşlerin oluşturacağı tanelerin kalitesi düşük olacaktır ve bu verime yansıyacaktır. Bir de üreticilerde ciddi sıkıntılar var. Çeşit değişiyor, mekanizasyon değişiyor ama uygulama değişmiyor, bu olmaz. İşte onun için diyoruz; iklim ve toprak çok önemli" dedi.

Prof. Dr. Orta, artık tarlaların uydudan izlendiğini ifade ederek, "Artık uydudan izlenir hale geldi tarlaların neresi sararmış, neresi kurumuş bunları uydudan izleyebiliyoruz. Ona göre önlemler geliştiriyoruz ama maalesef çiftçiyle teknik kuruluşlar arasında ve teknik personel arasında bu entegrasyonun olmaması bizi böyle zorluklara itiyor" dedi.

Öte yandan Meteoroloji Genel Müdürlüğü 1'inci Bölge Tahmin ve Erken Uyarı Merkezi, pazar günü için de zirai don uyarısında bulundu. Açıklamada, "14 Mart 2021 pazar sabah saatlerine kadar tarımsal faaliyetlerin devam ettiği bölgemizde hafif kuvvette zirai don hadisesi beklendiğinden başta üreticilerimiz olmak üzere ilgililerin ve vatandaşların dikkatli ve tedbirli olmaları gerekmektedir" denildi.