İhraç edilen devlet memurları kime itiraz etmeli?
Hükümet, 15 Temmuz darbe girişiminden sonra kamudan haksız yere ihraç edilenlerin memuriyete geri dönmeleri için yol açılabileceğinin mesajını verdi. Peki ihraç edilen memurlar, hakim-savcılar, asker ve polisler görevlerine geri dönmek için nereye başvurmalılar? Kendisi de ihraç edilenler arasında olan, bir dönem Anayasa Mahkemesi Raportürlüğü görevinden bulunmuş, YARSAV eski Başkanı Murat Arslan yapılabilecek başvuruları anlattı.
İHRAÇLAR İKİ AYRI YOLLA YAPILDI; GERİ DÖNME BAŞVURUSU İHRACIN NASIL YAPILDIĞINA BAĞLI
15 Temmuz sonrasında kamudan ihraçlar iki ayrı yolla yapıldı;
* Hükümetin yayınladığı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ekli listelerle ihraç edilenler
* Kurumları tarafından doğrudan (ya da hakim ve savcılar için HSYK tarafından) ihraç edilenler
KHK EKLİ LİSTEYLE İHRAÇ EDİLENLER
KHK’lara yargı yolu kapalı olduğundan, KHK ekli ihraç listelerinde adı bulunanların kamuya dönmek için idare mahkemesine ya da Danıştay’a başvurmalarının da önü kapalı. KHK ekli liste ile ihraç edilenlerin doğrudan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmaları gerekiyor. Ancak AİHM’in “iç hukuk yollarının tüketilip tüketilmediğine” bakma ihtimali gözönüne alınarak, şeklen İdare Mahkemesine (ya da hakim-savcılar için Danıştay’a) başvuru yapma olasılığı da düşünülmeli. Bu başvurunun yapılması “nafile” olarak görülebilir. Ancak İdare Mahkemesi ya da Danıştay’dan alınacak “red” kararı, AİHM başvuru sürecini kolaylaştırıp, AİHM’in “iç hukuk yolları tüketilmedi” kararı almasının önünü kesebilir.
Eğer başvuru doğrudan AİHM’e yapılır ve AİHM “önce iç hukuk yolları denenmeli” kararı verirse, bu kez KHK ekli listeyle ihraç edilen kamu görevlisi İdare Mahkemesi ya da Danıtay’a başvuru süresini kaçırdığı için, AİHM yolu da kapanabilir. Bu nedenle, önce “nafile” bile olsa, Danıştay ya da İdare Mahkemesi’ne başvurmak, buradan alınacak red yanıtı üzerine AİHM’e gitmek daha güvenli olabilir.
KURUMLARI TARAFINDAN İHRAÇ EDİLENLER
Kurumları tarafından doğrudan ihraç edilen kamu personelinin ise, idare mahkemesine (HSYK kararıyla ihraç edilen hakim ve savcıların ise Danıştay’a) süresi içinde başvurması gerekiyor. Başvuru süresi kuruma bağlı olarak 30 ila 45 gün arasında değişebiliyor. Başvuru süresi gecikirse, hukuken geri dönüş yolu tamamen kapanıyor. İdare mahkemesine başvuranların geri dönme konusunda “red” kararı alması halinde, Danıştay’a gitme imkanı bulunuyor. Danıştay’dan da benzer bir karar çıkması halinde Anayasa Mahkemesi’ne “bireysel başvuru” hakkı doğuyor. Anayasa Mahkemesi’nden de bireysel başvurusu reddedilenlerin ise AİHM’e gitme imkanı var.
Sözcü
