Domatesin başkenti konumunda ki Bursa'nın Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerinde domates üreticisi düşük fiyat politikaları karşısında batma noktasına geldi. Yaklaşık 20-25 kuruşa mal ettiği domatesi fabrikaların 12 kuruşa alması ile zor durumda kalan üretici, işçi parasını dahi çıkaramayacağı korkusuyla ürününü tarlara bırakmayı düşünüyor.

Yaşanan sıkıntıyı öncelikle Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar nezdinde Ankara'ya taşıyan Bursa ziraat odaları, bugün de çiftçilerin de katılımı ile fabrikaları protesto etti. Özellikle Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerinde bulunan salça fabrikaları önünde basın açıklaması yapan oda başkanları sanayicilerden duyarlı olmalarını istedi. Yaptıkları basın açıklaması ile sürekli muhtaç oldukları üreticiyi kurtaracak fiyat vermelerini isteyen oda başkanları, adından fabrikaların önüne siyah çelenk bıraktı.

'SANAYİCİLERİ BİZİMLE BU SORUNU ÇÖZMEYE DAVET EDİYORUZ'

Karacabey Küçükkaracağaç köyünde bulunan bir fabrika önünde basın açıklaması yapan Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem, bir fabrika önüne yaptığı basın açıklamasında; "Türkiye'de üretilen salçalık domates miktarının yüzde 40'ını ve dünyanın en iyi aromasına sahip domatesini üreten çiftçilerin sesini duyurmak için buradayız. Maliyeti belli olan domates üretiminin altında fiyat veren ve ayrıca aldığı taahhütü düşüren ve verdikleri taahhütleri yerine getirmeyen sanayicilerimizi bizimle birlikte bu sorunu çözmeye davet ediyoruz." dedi.

Asıl sıkıntının fabrikaların dışarıdan da mal getirmesi olduğunu anlatan Erdem, "Ürün fazlalığından değil, bizim bölgemizdeki fabrikaların çiftçimize ektirdiği üründe sıkıntı yok. Sıkıntı fabrikalarımızın dışarıdan da mal getirmesi. Ayrıca bize taahütlü olarak verdiğimiz Ocak vadeli 25 ve 26 kuruş şeklinde verilen paraların taahhütsüz bir şekilde malın alınması noktasında 15 kuruşlara kadar düşürülmesi çiftçinin belini büküyor." şeklinde devam etti.

Bütün ülkenin çiftçinin sesini duyması için etkinlik düzenlediklerini anlatan Karacabey Ziraat Oda Başkanı Erhan Erdem, "Bu gün 3-4 yıl borcunu öteleyen çiftçilerimiz var. Bunların son umudu domates. Buradan 15 kuruşa mal verdiği zaman bırakın çoluk çocuklarını geçindirmeyi. Dekar başına maliyetimiz bizim 2 bin TL. 15 kuruşa alındığı zaman domatesimiz dekar başına olan maliyetin yarısını ancak karşılayabiliriz. Biz de her insan gibi çocuklarımızı şerefli, haysiyetli yaşatmak istiyoruz." şeklinde konuşmasını tamamladı.

BİNLERCE ÇİFTÇİMİZ BATMA NOKTASINDA

Bursa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Nafiz Kaya ise, Karacabey'de bir facianın yaşandığını anlatırken, "Geçen yılda biz buradaydık, o zaman doğal afet vardı. Geçen yıldan çiftçimiz bu yıla borçlu girdi. Geçen yıl ürün tarlada kaldı maalesef. Bu yıl ise bol ürün var ama bu yılda karşımıza düşük fiyat politikaları çıktı. Maalesef sanayici 25 kuruşa bizimle anlaşmasına rağmen bu gün domatesin tarladaki fiyatı 12 kuruşa düşmüş. Bizim üretimdeki maliyetimiz 20 kuruş civarında. Geçen yıldan bu yıla borçlu giren çiftçimiz bu yılda bununla karşı karşıya kalmış ve bu gün belki de binlerce çiftçimiz batma noktasına gelmiştir." dedi.

Dolar ve Euro'da ki kur farkının da kendilerini olumsuz etkilediğini anlatan Nafiz Kaya, sözlerini şöyle tamamladı: "Sanayici 2.80 Euro seviyesinden anlaşma yaptığı ihracata yönelik. Bugün Euro 3.3 lira. Bu kur farkından da sanayici bize hiçbir şey vermiyor. Sanayici hepsini kendi cebine atıyor. Sürdürülebilir tarım için bu çiftçi sanayiciye, sanayici bize lazım ise sanayici bugün bizim sesimize kulak vermek zorundadır. Eğer vermediği takdirde ve bu böyle devam ederse biz binlerce çiftçimizle eyleme hazır durumdayız."

ÜRÜN ÇÜRÜYECEK

Karacabey Otanlı köyünden Aykut Topçu da ürünlerinin iyi olmasına rağmen satamadığından yakınıp, "Fabrikalarla sorunumuz var. Almıyorlar mahsulü. Taahhütlü malı alacak ama çürütecek malı. Ucuza alıyorlar, 12 kuruşa serbestten mal alıyor ama taahhütlü malı 25 kuruşa almıyor. Yapacak bir şey yok. Çürüyen çürüyecek. Bugün bir kamyon vermeye çalışacağım. Çürüyerek gidecek bu iş böyle." şeklinde yakındı.

Domatesi fabrikalara şu anda 12 kuruşa sattıklarını anlatan Aykut Topçu, şunları söyledi: "Pazarlarda fabrika domatesi en az bir lira. Ama kasalık domates en az 2 lira. Yani milletimiz 2 liradan aşağı yemiyor domatesi. Artık ziraat odaları bu işe el mi koyacak, çiftçi mi bir arayla gelecek. Bu iş böyle olmuyor. En azından şu anda domatesin 30 kuruşa, 40 kuruşa olması lazım. Masraflar çok ağır. Mazot, gübre pahalı, işçilik bize ağır geliyor, onlara az geliyor yevmiyeler. Malımız para yapsa bizde görmeyeceğiz ama mal para etmiyor."

Çiftçilerden Özcan Yılmaz ise taahhütlü mallarını anlaştıkları fiyata teslim edemediklerinden yakınırken, "Korsan fabrikalar düşük maliyetli fiyata domates aldıkları için taahhütlü mallarımızı da o fiyatlara getiriyorlar. Bu gün yüzde 18-20 firelerle domates teslim ediyoruz. Sıkıntımız çok, 25 kuruşa anlaşmam var ama şu anda firelerle 20 kuruşa malımı getiriyorlar. Yeterli malımı da toplayamıyorum, sıkıntı burada." şeklinde anlattı.

'PATRONUN YÜZÜ GÜLECEK Kİ BİZİM DE GÜLSÜN'

Manisa'dan ailesiyle işçi olarak gelip domates toplayan işçilerden İsmail Dalbay ise, "Patronların yüzü gülecek ki bizim de yüzümüz gülsün. Bu sene biraz işler kıt ama ekmek için buralara geliyoruz. Günlük 50 lira alıyoruz biz ekmek paramızı alıyoruz ama patronu etkiliyor. Çünkü bir sene onun gözüne bakıyor." şeklinde konuştu.

Fabrika önünde yapılan basın açıklamasının ardından Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem ve Nafiz Kaya başta olmak üzere diğer oda başkanlarıyla beraber fabrikanın önüne siyah çelenk bırakıldı. CİHAN