Turgut Özal Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) İktisat Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ramazan Taş, 2015 yılında Çin ekonomisinin yüzde 6,9 büyüme oranı ile son 25 yılın en düşük büyüme performansını sergilediğini söyledi. Taş, "Bu böyle devam ederse dünya ekonomisinin ve dünya ticaretinin de büyüme hızı düşer. Bu durum dünya ekonomisi için anormal sonuçlar doğurabilir." dedi.

Doktora tezi Çin Kalkınma Modeli olan Ekonomist Taş, Çin ekonomisiyle ilgili bir basın açıklaması yaptı. Taş, açıklamasında Çin ekonomisinin, son 30 yıldır yatırım, sanayi, ihracat ve büyümede gösterdiği yüksek performansı giderek kaybettiğine dikkat çekti.

Çin ekonomisinin yapısal bir dönüşüm geçirdiğini kaydeden Taş, "Çift haneli büyüme doğuran yatırım, sanayi ve ihracat odaklı ekonomik yapıdan yavaş yavaş tek haneli büyüme doğuran tüketim, hizmet ve ithalat odaklı ekonomik yapıya dönüşüyor. Bu süreç böyle devam ederse Çin ekonomisinin büyüme hızı da düşmeye devam eder, dünya ekonomisinin ve dünya ticaretinin de büyüme hızı düşer. Çin yönetiminin 'yeni normal' dediği bu süreç, Çin ve dünya ekonomisi için anormal sonuçlar doğurabilir." uyarısında bulundu.

Son otuz yılda ortalama yüzde 9 büyüme doğuran ve satın alma gücü paritesine göre 2014 sonu itibariyle Çin ekonomisini dünyanın en büyük ekonomisi yapan 10 temel dinamik olduğunu dile getiren Taş, bunları şöyle sıraladı:

"Dünyanın en büyük nüfusuna sahip olması, dünyanın en büyük işgücü piyasasına sahip olması, dünyanın en büyük tüketim piyasasına sahip olması, hızlı kentleşme sürecine rağmen kentleşme oranının hala düşük olması, yüksek tasarruf performansı, yüksek yatırım performansı, yüksek büyüme performansı, yüksek ar-ge ve patent performansı, sanayi sektörünün ekonomiyi sürükleyen lokomotif ve lider sektör olması, diğer ülkeler sanayisizleşme süreci yaşarken Çin'in sanayileşme sürecini derinleştirmesi, ihracat merkezli ekonomi yoluyla dünya ile stratejik bir entegrasyon gerçekleştirmesi..."

Taş, Çin kalkınma modelinin ve Çin ekonomisinin 2012'den itibaren birbiriyle bağlantılı olan 3 büyük yapısal dönüşüm geçirdiğini söyledi. 2015 yılında Çin ekonomisinin potansiyel büyüme hızını yüzde 9'dan yüzde 7'ye düşüren üç temel yapısal dönüşümünü ise şöyle sıraladı:

"Çin, üretim ekonomisinden tüketim ekonomisine, Çin halkı ise tüketim toplumuna dönüştü. Çünkü 2015 yılında Çin ekonomisinde üretim yüzde 6,9 artarken tüketim üretimin iki katından daha fazla oranda yüzde 15,4 arttı, Çin halkının tüketim harcamaları GSYH' nın yüzde 66,4'üne ulaştı. 2012 yılında sanayi sektörü, Çin ekonomisinin lider sektörü olma özelliğini yitirerek liderliği hizmet sektörüne kaptırmıştı, 2015 yılında ise hizmet sektörü tek başına ekonominin yarıdan fazlasını (yüzde 50,5) işgal eder hale geldi.2013 yılında Çin, ihracat merkezli ve dış ticaret fazlası veren bir ekonomik yapıdan, ithalat merkezli ve dış ticaret açığı veren bir ekonomik yapıya dönüşmüştü, 2015 yılında ise Çin ihracatı yuan bazında yüzde 1.8 geriledi"


CİHAN