Torba taslak Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü’nce 4 Ocak tarihli yazıyla Türkiye genelindeki adalet komisyonu başkanlıklarına görüşe gönderildi. 27 maddelik 48 sayfalık taslakla ilgili 30 gün içinde görüş bildirilmesi istendi.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 100’üncü maddesinde yapılacak değişikliğe göre tutuklama nedenlerinin arasına, ‘aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme’ ve ‘suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması’ bentleri eklenecek.
Madde gerekçesinde Kıta Avrupası hukuk sistemi içinde yer alan Almanya, Fransa, Belçika, Avusturya, İsviçre ve Hollanda gibi ülkelerde ‘yeniden suç işleme tehlikesinin bir tutuklama nedeni olarak kabul edildiği’, keza işlenen suç nedeniyle kamu düzeninin bozulması durumunda da Almanya, Fransa ve Hollanda gibi ülkelerin hukuk sistemlerinde şüphelinin tutuklanabilmesinin mümkün olduğu belirtiliyor.
Madde madde değişiklik
Torba tasarıyla kanun maddelerinde yapılması beklenen diğer değişiklikler şu şekilde:
TCK 115: İnanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleyene verilen bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasının sınırları iki yıldan beş yıla şeklinde artacak.
TCK 123: Kişilerin huzur ve sükununu bozanlara verilen üç aydan bir yıla kadar hapis cezası da altı aydan üç yıla şeklinde yükselecek.
TCK 142: Nitelikli hırsızlık suçunun cezası üç yıldan yedi yıla kadarken, dört yıldan sekiz yıla kadar olacak. Suçun nitelikli olması halinde ceza en az altı yıl olacak.
Akıl hastasına raporlu tahliye verilmeyecek
TCK 57: Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerinin düzenlendiği maddede yapılacak değişiklikle, ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapis cezasını gerektiren bir suç işleyen akıl hastası en az üç yıl, 10 yıl ve daha uzun süreli hapis cezası gerektiren bir suç işleyen akıl hastası ise bir yıldan az olmamak üzere yüksek güvenlikli sağlık kurumunda tedavi görmek zorunda olacak. Mevcut düzenlemede, akıl hastalarının tedavi süreleri belirsiz. Ayrıca sağlık kurumunun raporu veya mahkeme kararıyla akıl hastası serbest kalabiliyor.
TCK 52: Günlük adli para cezası miktarının alt sınırı 20 liradan 50 liraya yükseltildi.
TCK 75: Ön ödemeli suçlarda da hapis cezasının günlük maddi karşılığı en az 50 liraya yükseltildi.
TCK 86: Basit tıbbi müdahale gerektiren kasten yaralama suçlarında cezanın alt sınırı dört aydan altı aya çıktı.
TCK 87: Ağır yaralama suçlarında cezanın alt sınırı üç yıldan dört yıla çıkacak. Kemik kırılması varsa alt sınır beş yıl yerine altı yıl olacak. Hamile kadının çocuğunun düşmesine yol açanlar en az beş yıl yerine altı yıl ceza alacak. Kasten yaralayarak ölüme yol açanların cezası sekiz yıldan 12 yıla kadar hapis. Bu ceza 10 yıldan 14 yıla kadar hapis olarak değişecek. Suçun nitelikli halinde de 12 yıldan 16 yıla kadar olan hapis cezası 14 yıldan 18 yıla kadar hapis şeklinde yükseltilecek.
Ses veya gaz fişeği atmak beş yıl
TCK 170: Altı aydan üç yıla kadar hapis cezası gerektiren genel güvenliği kasten tehlikeye sokma suçunun cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis şeklinde yükseltildi. Ses ve gaz fişeği atanlar da aynı suçtan cezalandırılacak. Suçun, kamu hizmetine tahsisli bina veya eklentilerinde ya da kişilerin toplu bulundukları yerlerde işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılarak, altı yıldan 15 yıla çıkacak.
TCK 179: Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçları tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare edenler 1 yıldan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Mevcut halde bu ceza 3 aydan 2 yıla kadar hapis gerektiriyor.
TCK 148: Altı yıldan 10 yıla kadar hapis gerektiren yağma suçunun cezası yedi yıldan 12 yıla kadar hapis olacak.
TCK 149: 10 yıldan 15 yıla kadar olan nitelikli yağma suçunun cezası da 12 yıldan 16 yıla kadar hapis şeklinde belirlendi.
TCK 157: Dolandırıcılık suçunun cezasının alt sınırı bir yıldan iki yıla çıkarıldı.
TCK 158: Dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerinden suçlananlara verilen cezanın alt sınırı da üç yıldan dört yıla çıkarıldı.
Örgüt suçunda denetimli serbestlik kalkacak
TCK 220: Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek suçunun cezası iki yıldan altı yıla kadar hapis gerektiriyor. Ceza beş yıldan 10 yıla kadar şeklinde değişecek. Bu türden bir örgüte üye olanların cezası bir yıldan üç yıla kadar hapis gerektirirken, bu ceza da iki yıldan beş yıla kadar şeklinde yükselecek. Örgütün silahlı olması halinde verilecek cezalar artık yarı oranında artırılacak. Taslak yasalaşırsa silahlı örgüt kuran ve yönetenler 7,5 yıldan 15 yıla, bu örgüte üye olanlar üç yıldan 7,5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Ceza ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Kanun’un 105/A maddesine eklenecek madde ile TCK 220’nci maddesindeki suçlardan mahkum olanlar denetimli serbestlikle tahliye olamayacak.