Haber SOL'dan Kadir Sev'in analizi
Berat Albayrak’ın istifasına ilişkin resmi duyuruyu Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı yaptı. Oysa böyle bir görevi ve yetkisi yok. Doğrudan Cumhurbaşkanı; yardımcıları; sözcüsü ya da özel kalemi dururken neden “Cumhurbaşkanlığına bağlı” bir Başkanlık aracılığıyla duyurulmuş olabilir? İsterseniz biraz kafa yoralım.
İletişim Başkanlığı 23 Temmuz 2018 günlü 14 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kuruldu. Kuruluş amacı 3. Maddesindeki 14 alt başlıkta sıralanıyor. Özetle şunlar;
Devletin tanıtma siyaseti ile ilgili alanlarda stratejilerin belirlenmesinde Cumhurbaşkanına yardımcı olmak,
Dış tanıtım ve Türkiye hakkındaki propaganda faaliyetlerini yürütmek, izlemek, değerlendirmek; kamu ile bu amaçla kurulmuş olan STK’lar arasında eşgüdüm ve işbirliği sağlamak,
Tanıtma Fonunu yönetmek,
Basın kartı vermek,
Yerli ve yabancı basın mensuplarının çalışmalarını kolaylaştırıcı faaliyetleri yürütmek,
Medya veri tabanı oluşturmak.
Yukarıda sıralananlarla, istifa haberi verme yetkisinin kullanılması arasında ilişki kurulamayacağı açık. Ancak Maddenin (c) bendinde şöyle bir düzenleme var; “Kamuoyunun ve ilgili makamların zamanında ve doğru bilgilerle aydınlatılması için gerekli bilgi akışını sağlamak ve bunların kamuoyu üzerindeki etkisinin belirlenmesine ait hizmetleri yapmak.” Açıklamayı buna dayanarak yaptıklarını söyleyebilirler. Hiç inandırıcılığı yok, çok fazla zorlanırlar.
Bir an için bu olayda (c) bendindeki düzenlemenin uygulanabileceğini düşünelim. Diyelim ki kamuoyu zamanında ve doğru bilgilerle aydınlatılsın diye İletişim Başkanlığına açıklama yaptırılmıştır. Böyle bir niyet taşımadıkları çok net anlaşılabiliyor. Cümlede iki öge olduğu dikkatinizi çekmiştir. Birincisi “zamanında ve doğru bilgilerle aydınlatma…” ikincisi “bilgi akışının kamuoyu üzerindeki etkisinin belirlenmesine ait hizmetler...”
Zamanında ve doğru bilgilendirme koşulları gerçekleştirilmedi. Konunun muhatapları telefonlarını bile kapattılar. Açıklama ancak 26 saat sonra yapıldı. Üstelik doğruları da içermiyor. Paylaşımın ilk paragrafındaki; “Bakanlık görevime sağlık sorunlarım nedeniyle artık devam edememe kararı aldım” cümlesini; “görevden af talebi” olarak algılayıp aktardılar.
Açıklamadaki şu sözler de kesinlikle doğru değil; “… Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçişin ardından Sayın Cumhurbaşkanımız kabinesini kurarak, milletimizin takdirine sunmuştur.”
Bakanlar Kurulu, Hükümet, İktidar, Kabine, sözcükleri, kurul biçiminde çalışmanın terimleridir. Kurul toplantılarında kararlar alınır ve her biri siyasal sorumluluk taşıyan bakanlar imzalar. Biri bile imzalamasa karar geçersizdir.
Oysa Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemi diye adlandırdıkları modelde ne karar alma yetkisine sahip bakanlar, ne sorumluluklar, ne de kurul kurulun ortak ürünü var. Üstelik “milletin takdirine” sunulmuş bir kabine olmadığı gibi atadığı bakanların onayına sunulacak bir makam da öngörülmüyor. Bakanların üst düzey bürokrat olmanın ötesinde özellikleri yok.
Her iki koşul da gerçekleşmediğine göre demek ki açıklamalarını ikinci öge olan;“…bilgi akışının kamuoyu üzerindeki etkisinin belirlenmesine ait hizmetler…” faslına dayandırdılar. Yapılan işin tam adı algı operasyonudur.
Aslına bakarsanız bir bakanın istifa etmiş olması çok da önemli bir olay değil. Görev ve yetkilerinin sınırları 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 503. maddesinde özetle şu sözlerle çiziliyor; “Bakan, …bakanlık hizmetlerini mevzuata, Cumhurbaşkanının genel siyasetine, Cumhurbaşkanı karar ve talimatlarına, kalkınma planlarına ve yıllık programlara uygun olarak yürütmekle görevli ve Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.”
Anlaşılan o ki; Berat Albayrak, Cumhurbaşkanının isteklerini karşılayamamış ya uyum sağlayamamış, karşı çıkmış ya da becerememiş.
AKP’nin yekpare bir bloktan oluşmadığını herkes biliyor. Bu olay belki bileşenleri arasındaki rekabetin yeniden sertleşmeye başladığını göstermektedir. Belki yakın bir gelecekte çatışma daha da sertleşecektir. Belki artık sona gelindiğinin işaretidir. Belki de tasfiyesiyle geçmişin olumsuzlukları silinmek isteniyordur.
Burası Türkiye, her şey olabilir. Görevi Hazine ve Maliye Bakanlığını Cumhurbaşkanının direktifleri doğrultusunda yönetmek olan bir bakanın istifasıyla dolar iki gün içinde 8,52’lerden 8,16’lara düşebiliyor. Bunu hangi mantıkla açıklayabilirsiniz?
Yazıyı bir soruyla bitirelim: Berat Albayrak aynı zamanda Türkiye Varlık Fonu Başkan Vekili görevini yürütüyor. İstifa etmeyi düşünmüyor olabilir mi?
