Dolar/TL, küresel merkez bankalarının sıkılaştırma yönlü adımları değerlendirdiği bir dönemde Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine başlamasının da etkisiyle yeni tarihi zirve olan 9.0410’a kadar yükselmiş durumda.

Piyasalarda TCMB’nin geçen ay 100 baz puanla başladığı faiz indirimlerine devam edip etmeyeceği ana gündem maddesi olarak izleniyor.

Piyasalar iktisadi gerekçelerle açıklamakta zorlandıkları faiz indirimlerinin devamı konusunda politik baskıdan da endişeliler. Bu belirsizlikler de TL’de satış baskısını artırarak enflasyon beklentilerini yükselterek TL’de değer kayıplarının devam edeceği yönünde bir kısır döngü oluşturuyor.

Barclays bir müşteri notunda yıl sonuna kadar faiz indirimlerinin devam edeceğini öngördü. Barclays TCMB’nin yıl sonuna kadar yapmayı planladığı “agresif” faiz indirimleriyle önden yüklemeli bir TL değer kaybı beklediğini belirtti.

Küresel piyasalarda dolar endeksi, eylül ayının sonunda 94.504 ile kaydettiği bir yılın en yüksek seviyesinden fazla uzaklaşmayarak 94.4 seviyesinden işlem gördü.

Dolar/TL’deki yükselişte ana belirleyiciler TCMB’nin para politikasına ilişkin endişeler ve dolardaki küresel değer kazancı. TCMB’nin ilk faiz indirimi mesajını vermeden önce 8.3 seviyesindeki dolar/TL 9’u aşmış durumda.

Küresel olarak gıda ve enerji fiyatları başta olmak üzere dünyada enflasyon artış eğiliminde. ABD tahvil alımlarını azaltma ile pandemi dönemi adımlardan ilk kez sıkılaştırma yönlü adımlara bu yıl başlamayı değerlendiriyor. Gelişmekte olan merkez bankalarından bazıları ise süpriz şekilde erken sıkılaştırma döngüsüne başladı.

Dünyada enflasyonun ne kadar geçici olduğu tartışılıp, sıkılaşma adımları ön plana çıkarken, enflasyonda yükselişin devam ettiği Türkiye ise faiz indirimleri ile küresel trendden ayrışıyor.

TL’deki sadece Eylül ayı başından beri değer kaybı yüzde 8’e yaklaştı. Bu bile yaratacağı iki puana yakın geçişkenlik etkisiyle TÜFE’yi yüzde 20’li seviyelere tek başına yükseltebilecek bir neden. Enflasyon yüzde 19.58 ile iki buçuk yılın zirvesinde bulunuyor. TL yılbaşından beri ise yüzde 18 seviyesinde.

Ekonomistlerin faiz indirimi sonrası enflasyon tahminleri 2021 için yukarı çekilirken 2022 için yukarı yönlü revizyonlar çok daha büyük boyutta yapılmaya başlandı.

Kavcıoğlu, dün önümüzdeki dönem faiz politikasına ilişkin sinyal vermedi ve TL’nin değer kaybını sadece faiz indirimi ile ilişkilendirmenin doğru olmadığını da söyledi.

Los Angeles TCW’de gelişmekte olan ülkelerden sorumlu olan ve TCMB’nin yatırımcı toplantısına da katılan Blaise Antin, “Yatırımcı toplantısında sözlü yönlendirme yapılmadı ancak söylemler yapabildikleri kadar gevşeme yönlü tercihlerinin olacağı yönündeydi… Banka (TCMB) Cumhurbaşkanlığı ile kur arasında ince bir çizgide yürüyor” dedi.

Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurların, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmeleri etkili olduğunu belirten Kavcıoğlu, “Bu etkilerin arızi unsurlardan kaynaklı olduğu değerlendirilmekte” dedi.

Kavcıoğlu, enflasyonda düşüşü sağlayacaklarını rezervlerde ise yıl sonu itibarıyla tarihi rekora geleceklerini söyledi.

Dolar/TL bugün yeni rekor olan 9.0410’u test ettikten sonra saat 1043’te 9.0180/9.0210 seviyesindeydi. Euro/TL aynı saatte 10.4257/10.4301, sepet bazında TL 9.7219/9.7255 seviyesindeydi. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri ise dün Nisan ayı ortasından bu yana zirvelerinin hemen altında 440/446 baz puandan kapandı.

Birçok bankacı TCMB’nin faiz indirimlerinin devam etmesi halinde ani faiz artışlarına kısa sürede ihtiyaç duyulabileceği endişesini dile getirirken bu endişeler de TL’de baskı yaratıyor.

Bankacılar, yabancı yatırımcıların zaten oldukça düşük seviyelerdeki Türkiye varlıklarından çıkış yönlü işlemlerine, lokallerin ise dolar/TL’deki devam eden yükselişte 260 milyar dolarlık döviz cinsi varlıklarından sınırlı kâr satışlarına devam ettiklerini belirtiyorlar. TCMB verilerine göre yabancılar faiz indirimi sonrası takip eden haftada Türkiye yatırımlarını yaklaşık 3.5 milyar dolar daha azalttılar.