Siyasi belirsizlikler ve küresel değer kazancı ile birlikte dolardaki yukarı baskı devam ediyor. Rekor koşusunu sürdürdüğü dün gecenin ardından bugün de hızını kesmeyen ABD Doları 2,6873'ü gördü. Küresel piyasalardaki değer kazancıyla da desteklenen dolar 13 Mart'ta 2.6488 lira ile tüm zamanların rekor düzeyine çıkmıştı.
Dolar neden yükseliyor?
1) ABD ekonomisinde işsizlik düşünce Merkez Bankası Fed para basmayı durdurup, faiz yükseltme kararı verdi. Buna karşın Avrupa durgun ekonomisini canlandırmak için para basıyor. Dolar başlıca 6 para birimine karşı yılbaşından bu yana yüzde 10 değer kazandı ve 12 yılın zirvesinde. TL'deki değer kaybı ise yüzde 14'e yaklaştı.
2) Türkiye ekonomisi uzun süredir unuttuğu siyasi belirsizliklerle yeniden karşı karşıya. Hükümetin geçirdiği yasalar, Cumhurbaşkanı'nın Merkez Bankası'na baskısı ve Bank Asya'ya hukuksuz el koyma piyasaları rahatsız etti. Siyasi riski daha az olan ülkelerde dolardaki yükseliş daha az oldu.
3) Merkez Bankası siyasi baskının etkisiyle kısa vadeli faizi düşürürken, enflasyonda düşüş gecikti. Gecelik faiz yüzde 7.25, enflasyon yüzde 7.61. Reel getiri olmayınca yerli yatırımcı dolardan vazgeçmiyor. Yabancı sıcak para da artık Türkiye'yi tercih etmiyor.
4) Cari açık düşse de hala yüksek. Şubatta 3.2 milyar dolar cari açık verildi. Yani her iş günü piyasaların 150-160 milyon dolar ek dövize ihtiyacı var. Merkez Bankası ise ihalelerde ortalama 50-60 milyon dolar satıyor. Piyasada döviz sıkıntısı yaşanıyor.
5) Türk şirketleri dolar ucuzken çok yüksek miktarlarda döviz borcu alıp, gayrimenkul sektörüne yatırdılar. Ancak bu gayrimenkullerin döviz getirisi yok. Türk şirketlerinin bir yıl içinde 112.5 milyar dolar dış borç ödeyeceği düşünüldüğünde dövize ihtiyaç daha da artıyor.
