25 yaşındaki Hacı Murat Yandıyev, 1999 yılında Çeçenistan'da Rus askerleri tarafından gözaltına alındıktan sonra bir daha görülmedi. Yandıyev olayını gündemde tutan annesi Fatima Bazorkina oldu. Bazorkina, 2000 yılında bir Rus subayın oğlunun vurulması için emir verişini Rus televizyonlarında gösterilen bir belgeselde gördükten sonra harekete geçti. Yandıyev'in annesi Rusya'yı olayı soruşturmamakla suçlayarak AİHM'e gitti. Rusya hükümeti ise Hacı Murat Yandıyev'in kurşuna dizilmesi konusunda resmi bir emir bulunmadığını, hatta öldüğüne dair de yeterli kanıt olmadığını iddia ediyor. Ancak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi heyeti, aradan geçen zaman ve koşulları dikkate alarak Yandıyev'in ölmüş kabul edilmesi gerektiğine karar verdi ve Rusya'nın bu ölümden sorumlu olduğunu bildirdi. Bu, AİHM'nin Çeçenlerle ilgili kararı. Bu nedenle de benzeri suçlamalarla bugüne kadar mahkemeye yapılmış bulunan 200 civarındaki başvuru açısından emsal teşkil edebilir. AİHM'nin kararı, mahkemenin resmi internet sitesinde de yayımlandı. Mahkeme heyetindeki yedi yargıç oybirliğiyle Yandıyev'in özgürlüğünün kısıtlandığına, yaşam hakkının ihlal edildiğine, gereken soruşturmanın yapılmadığına, ve annesinin zararlarının tazmin edilmediğine karar verdi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Çeçen gencin annesi Fatima Bazorkina'ya 35 bin ve mahkeme masrafları için de 8 bin 400 Euro ödenmesine karar verdi. Ama bu meblağların kimler tarafından ödeneceğini belirtmedi. Kameralar yakalamış Hacı Murat Yandıyev 1999 yılında Rus ordusunun Çeçenistan'ın yönetim merkezi Grozni'ye ele geçirme amacıyla yürüttükleri askeri harekat sırasında gözaltına alındı. Moskova'da sosyoloji dalında üniversite eğitimi gören Yandıyev evine yeni dönmüştü. Annesi Fatima Bazorkina, 2001 yılında Rusya'yı olay hakkında doğru dürüst bir soruşturma yürütmemekle suçlayarak dava açtı. Bazorkina, Rus askerlerinin oğlunu öldürdüğünü söyleyerek AİHM'ne gitti. Çeçen annenin iddialarını dayandırdığı kurşuna dizme emri, televizyon kameralarına yakalanmıştı. Bazorkina, bunu bir Rus televizyonunda 2000 yılında gördü. Çeçenistan'daki Rus güçlerini izleyen televizyon muhabiri ve kameramanlar, Rus güçlerinin Alkan Kale köyünde saklanan bir grup Çeçen savaşçıyı esir alışını görüntülemişti. Kamuflaj giysileri içindeki Yandıyev bu görüntülerde bir otobüsün yanında yaralı ama ayakta dururken görülüyor. Yandıyev görüntülerde daha sonra bir Rus general tarafından sorgulanıyor. Ve generalin "Götürün şunu, bitirin işini, vurun, allah kahretsin" diye bağırdığı duyuluyor. Yandıyev'in götürülüşü de görüntüye alınmış. Ve kendisini bir daha canlı gören olmamış. Kameraların ölüm emri verirken görüntülediği Rus General Alexander Baranov, olaydan sonra terfi ettirilmiş ve kahramanlık madalyası almış. Hacı Murat Yandıyev'in durumu Çeçenistan açısından münferit değil. İnsan Hakları savunucuları 1999 yılından, bir başka deyişle ikinci Çeçen savaşı diye tanımlanın dönemin başlangıcından bu yana, 5 bin civarında kişinin kaybolduğunu ve çoğunun ölmüş olduğunu düşünüyor. AB HABER