AKPM'nin Belçikalı üyesi Luc Van den Brande tarafından hazırlanan, "
Türkiye'de demokratik kurumların işleyişi" konulu
rapor taslağı ve buna bağlı karar tasarısında, AKPM'nin
izleme komitesinden, Türkiye'deki anayasa hazırlama çalışması süreci il
e devlet kurumlarının demokratik işleyişinin yakından izlenmesi isteniyor ve Türkiye ile izleme süreci sonrası diyaloğun yoğunlaştırması çağrısında bulunuluyor.
Anayasa Mahkemesi tarafından
AK Parti hakkında açılan
kapatma davasına geniş bir biçimde atıfta bulunulan taslakta, "Sonucu ne olursa olsun,
iktidar partisi ile başbakan ve
cumhurbaşkanı hakkında açılan davadan endişe duyulduğu ifade ediliyor ve bu davanın ülkenin siyasi istikrarını etkiyeceği görüşüne yer veriliyor.
Kuvvetler ayrılığı ilkesinin önemine vurgu yapılan karar tasarısında, Türkiye'deki bütün devlet kurumlarına, "birbirlerinin
yetki alanına saygı göstermeleri ve Türkiye'nin daha
modern demokrasiye kavuşması için yapılmasına ihtiyaç duyulan siyasi ve
ekonomik reform çabalarına katılmaları" çağrısında bulunuluyor.
Türkiye'de hükümetin yeni anayasa yapma çalışmalarına da atıfta bulunulan tasarıda, bu çalışmaların, toplumun bütün taraflarının katımıyla geniş çaplı ulusal
tartışma için yeni fırsat penceresi oluşturması temennisinde bulunuluyor.
Hükümetten bu çalışmalarında
Venedik Komisyonuyla yakın işbirliğine girmesi istenen tasarıda,
Avrupa standartlarına uygun, temel hak ve özgürlüklerle
insan haklarının korunmasının yeni anayasanın ana merkezini oluşturması isteniyor.
Tasarıda, AK Parti hakkında açılan kapatma davasının sonucu ne olursa olsun Türkiye'de
parti kapatmalarının yasal dayanakları konusunda canlı tartışma yarattığı ifade ediliyor ve bu konuda anayasada reform yapılmasının gerekli olduğu görüşü dile getiriliyor.
Türkiye'yle ilgili izleme sürecinin daha önceki yıllarda kapatılması sonrasında alınan karara da atıfta bulunan taslakta, siyasi partilerin kapatılması konusunda AKPM'nin göstermiş olduğu hassasiyete yeniden dikkat çekiliyor.
Taslakta, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin parti kapatma davalarıyla ilgili kararlarına da dikkat çekilirken, yine AİHM'nin, "parti kapatmanın gerçekten çok ciddi hallerde düşünülmesi gereken bir çare olarak görülmesi" yolunda verdiği görüşe de atıfta bulunuyor.
Kuvvetler ayrılığı ve bağımsız yargı ilkesinin hukuk devleti temelinde demokrasinin temel ilkeleri olduğu hatırlatan taslakta,
Anayasa Mahkemesi üzerinde hiçbir
baskı oluşturulmaması çağrısında bulunulurken, mahkemenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin
ifade özgürlüğü ve örgütlenme hakkına uygun ve parti kapatmayla ilgili
Venedik Komisyonu kararları çerçevesinde Avrupa standartlarına uygun karar vereceği inancı içinde olduğu vurgulanıyor.
AKPM, rapor ile buna bağlı karar tasarısını perşembe günü tartışarak oylayacak.
AKPM, 2004 yılında Türkiye'ye uygulanan izleme sürecinin kapatılmasını kararlaştırmıştı. Denetim süreci, daha çok
Avrupa Konseyine yeni üye olmuş ve insan hakları alanında eksikleri bulunan ülkeler için uygulanan bir mekanizma... Türkiye üzerindeki izleme sürecinin 2004 yılında kalkması, Türkiye'nin AB ile tam üyelik müzakerelerinin başlamasında önemli rol oynamıştı.