Bosna-Hersek'te 1992-1995 yıllarındaki savaşın hemen ardından Türkiye'den gelen eğitim
gönüllülerinin açtığı okullar, kısa sürede
ülkenin en başarılı eğitim kurumları arasına girdi. Türk girişimcilerin şu ana kadar 7
ilköğretim okulu ve lise ile 2 üniversite açtığı ülkedeki ilk
Türk okulunun binası farklı hikayesiyle dikkati çekiyor.
Savaş zamanında kuşatma
altındaki Saraybosna'nın
Sırp kontrolünde olan Vraça semtinde Çetniklerin
karargah olarak kullandığı,
Boşnaklara işkence yapılan bina, 1997 yılından bu yana Türk okulu olarak
hizmet veriyor.
Bosna
Sema Eğitim Kurumları Eğitim İşleri Koordinatörü İsmail Yapıcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bosna-Hersek'te kurumlarına bağlı 7 ilköğretim okulu ve lise ile bir üniversitede yaklaşık 2 bin öğrencinin eğitim gördüğünü söyledi.
Bosna-Hersek'te Türk okullarını ilk açma girişimlerinin, ülkede savaşın devam ettiği 1994 ve 1995'li yıllara dayandığını belirten Yapıcı şöyle konuştu:
"O dönemde gönüllü 7 eğitimci, savaş devam ederken Bosna'ya okul açmaya geliyor. Savaş devam ettiği için tünelden geçerek Saraybosna'ya ulaşan gönüllü eğitimcilerin okul açma teşebbüsü, buradaki yetkililer tarafından ciddiye alınmıyor. Fakat gelen ağabeylerimiz, burada hem okul açma girişimleri başlatıyor hem de gazetelere ilanlar vererek, Türkiye'deki özel okullara götürdüğü gençlerin ücretsiz olarak okumalarını sağlıyor."
İsmail Yapıcı, Bosna'daki savaşın Dayton Antlaşmasıyla sona ermesinin ardından Bosnalı yetkililerin, daha önce öğrenci yurdu olan ve savaş sırasında Sırp karargahı olarak kullanılan binayı 20 yıllığına Gazeteciler ve Yazarlar Vakfına devrettiğini ifade ederek, 1995 yılında İstanbul'da organize edilen Türk ve dünya karması maçından elde edilen gelirle de buradaki okulun inşaatının tamamlandığını söyledi.
"ACI HATIRALAR YERİNİ, KARDEŞLİK TÜRKÜSÜ SÖYLEYEN ÇİÇEKLERE BIRAKTI"
"Bu binanın Sırp karargahı olması, savaşın acı yönlerinin burada yaşanması ve yapılan eziyetlerin burada görülmesi maalesef acı hatıra olarak kalmıştır" diyen Yapıcı, ancak şu anda bu okulda kardeşlik türküsü söyleyen "eğitim çiçeklerinin" açtığını ifade etti.
Okul bünyesinde Boşnak, Hırvat ve Sırpların yanı sıra diğer milletlerden de çocukların eğitim gördüğüne dikkati çeken İsmail Yapıcı, "Boşnak, Sırp ve Hırvat çocukları, bu okulun yurdunda aynı zamanda birlikte de kalıyor ve kardeşçe büyüyor. Bu okulun misyonu, 3 milletin insanının bir arada bulunabileceğini ve yaşayabileceğini tüm dünyaya göstermek ve kanıtlamak oldu" diye konuştu.
Bosna-Hersek'e 1997 yılında
İngilizce branşında gelen ilk öğretmenlerden olan ilköğretim bölümü müdürü Ceylani Akay da Saraybosna'ya geldiği zaman şehrin görüntüsünün kendisini ürküttüğünü söyledi.
Okulun 1997 yılının ekim ayında 5
sınıf ve 10 öğretmenle eğitime başladığını anlatan Akay şöyle konuştu:
"Savaş zamanında büyük sıkıntı yaşayan, sığınaklarda günlerini geçirmek zorunda kalan öğrencilerimiz yeni binada eğitim görmekten memnundu. Fakat binanın daha önce Sırp karargahı olmasının öğrenciler üzerinde
psikolojik etkisi vardı. Biz de öğrencilerimize birlik ve beraberlik mesajları vererek, bu tür olayları mümkün olduğu kadar unutturmaya çalıştık."
Savaş zamanındaki Sırp karargahının ana binasında eğitim yapılan Sarayevo Kız Kolejinin müdürü Selami
Bingöl ise 225 öğrencinin bulunduğu okulda eğitim alanında önemli başarılara
imza attıklarını belirterek, 2004 yılında
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okula "Altın
Plaket" ödülü verildiğini, böylesi bir ödülün ülkede ilk kez kendi okullarına takdim edildiğini kaydetti.
OKULUN ÖĞRENCİLERİ MUTLU
Sarayevo Kız Kolejinin lise üçüncü sınıf öğrencisi Hırvat asıllı Ana Tankosiç, okulda öğrenim gördüğü için çok mutlu olduğunu belirterek, okulda arkadaşları ve öğretmenleriyle çok güzel bir
diyalog kurduğunu vurguladı.
Berina Sulyiç adlı Boşnak öğrenci ise
Türkçeyi ve Türkleri çok sevdiğini ifade ederek, "Okulumuz hakkında en iyi şeyleri söyleyebilirim" dedi.
Ailesi Sırbistan'da yaşayan Amina Beşiroviç de okulda yatılı olarak öğrenim gördüğünü ve ilk zamanlarda ailesini çok özlediğini belirterek, "
Öğretmenlerimizin bize gösterdiği sevgi ve
şefkat beni olgunlaştırdı. Hocalarımız buraya gelmeseydi biz burada yetişip başkalarına ve topluma yararlı olamazdık. Bu okulun Bosna için gerçekten çok büyük faydası var" ifadesini kullandı.
Okulun Çinli öğrencisi Rui Zheng ise okulda ilk başlarda Türkçe öğrenirken zorluk çektiğini, ancak şu anda İngilizce ve Boşnakçanın yanı sıra Türkçeyi de iyi bildiğini söyledi.
UNICEF ÜLKE GENELİNDE UYGULAMAK İSTİYOR
Bu arada Bosna-Hersek'in önemli kısmında Boşnak, Sırp ve Hırvat çocuklar aynı okullara gidiyor, ancak farklı sınıflarda
ders görüyor. Her etnik gruba ise ayrı
müfredat program uygulanıyor, yine her etnik grubun derslerine kendi milletinden öğretmenler giriyor. Okullardaki öğretmen odaları dahi etnik gruplara göre ayrılmış durumda.
UNICEF, Bosna-Hersek'te "Tek Çatı Altında İki Okul" olarak adlandırılan bu sistemi kaldırmak ve çocukların karma eğitim almalarını sağlamak için çalışma yürütüyor. Bu çalışmanın tanıtımı için de dünyanın ünlü sinema yıldızları ve futbolcuları, ülkeye gelerek UNICEF'in bu programında gönüllü olarak çalışma yürütüyor.
Bosna-Hersek'te yaklaşık 14 yıldır faaliyet gösteren Türk okullarında ise Boşnak, Sırp ve Hırvat öğrenciler tek
çatı altında aynı müfredattan eğitim görüyor. Birçok Bosnalı yetkili de Türk okullarının uyguladığı müfredatı diğer okullarda uygulamaya çalışıyor.
AA
İşte
Yeşeren Ümitler Belgeseli'ne de konu olan o okulun hikayesi: