ABD’deki Houston Üniversitesi’nden bilim insanları, dünyanın en büyük volkanının Pasifik Okyanusu’nun derinliklerinde olduğunu ortaya çıkardı. Yanardağ, milyonlarca yıldır aktif değil.
Üniversite bünyesindeki Dünya ve Atmosfer Bilimleri Departmanı’nın, aylık Nature Geoscience dergisinde yarın yayınlanacak araştırma sonuçlarına göre, Japonya’nın 1600 kilometre doğusundaki aktif olmayan Tamu Masifi (dağ kitlesi) yeryüzündeki en büyük volkan özelliğini taşıyor.
GÜNEŞ SİSTEMİNİN EN BÜYÜKLERİNDEN BİRİ
En yüksek noktası deniz yüzeyinin 2 bin metre derinliğinde olan volkan, okyanus tabanından 6.4 kilometre yüksekliğe kadar uzanıyor. 130 ila 145 milyon yıl önce son şeklini alan dağ kitlesi, 450 kilometre uzunluğunda ve 650 kilometre genişliğinde bir alanı kaplıyor. Bu da yaklaşık olarak ABD’nin New Mexico eyaletinin genişliği anlamına geliyor. Volkandaki son patlamanın, dağ şeklini aldıktan birkaç milyon yıl sonra gerçekleştiği tahmin ediliyor.
260 bin kilometrekarelik bir alanda yükselen dev volkan, sadece Dünya’nın değil, Güneş sistemindeki diğer gezegenlerde keşfedilen devasa yanardağlar ile hemen hemen aynı boyutlarda. Tamu Masifi, Mars’ta gözlemlenen en büyük yanardağ Olympus Mons’tan sadece yüzde 20 oranında daha küçük. Tamamı bazalttan oluşan devasa volkanın yamaçlarında keskin bir eğim olmadığı, yüksekliğin geniş bir alana yayıldığı görülüyor.
20 YILLIK ARAŞTIRMA
Houston Üniversitesi’nden profesör William Sager, bölgeyi araştırmaya 20 yıl önce başladıklarını belirterek, “Tamu Masifi’nin tek bir volkan mı, yoksa su altı Shatsky Rise sıradağlarının bir parçası mı olduğu belirsizdi. Araştırma gemimizle birçok numune aldık. Merkezdeki tek bir kaynaktan püskürme olduğunu belirledik. O, dünyada şu ana kadar keşfedilen en büyük tek ağızlı yanardağ” açıklamasını yaptı. Tamu Masifi’nin Dünya’da ya da başka gezegenlerdeki dev yanardağların nasıl oluştuğuna yönelik önemli ipuçları vereceği belirtiliyor.
CİHAN
