İtalya’nın İstria ve Dalmaçya bölgesindeki kıyı kentleri arasında, yaklaşık bir asırlık sınırlara ve siyasi farklılıklara rağmen büyük benzerlikler var.
Körfezin diğer yakasında Trieste Limanı yer alıyor. Bu liman İtalya’nın en büyük ikinci ticaret kapısı.
Ancak buradaki yük vagonlarının gideceği istikamet, yanıbaşındaki Hırvatistan ya da komşu ülkeler değil, Almanya. Hırvatistan’ın Avrupa Birliği’ne girmesiyle birlikte bu limanda büyük bir ekonomik canlanma bekleniyor.
Trieste Nakliye Şirketi'nden Francesco Parisi, yeni ihtiyaçları, "Adriyatik Denizi’nin kuzeyi ile iç bölgeler arasında bağlantıyı sağlamak için daha iyi bir altyapıya ihtiyacımız var. Son sınırların da kaldırılmasının ardından artık daha hızlı tren bağlantıları şart. Doğuya giden demiryolları ağı tamamen hurdaya dönmüş" sözleriyle anlatıyor.
İTALYANLAR İÇİN CAZİP
Hırvatlar yabancı yatırımcıları ülkeye çekmeye çalışıyor, bu İtalyanların zararına olsa bile. Zira Trieste’de yüksek vergiler ve bürokrasi yatırımcıları ürkütüyor.
Hırvatistan İtalyanlar için de oldukça cazip. Burada rüya gibi bir ortamda düşük fiyatlara ev sahibi olmak mümkün. Viviana Puissa komşu İstria’da yazlık ev satıyor. İtalyan emlakçı bunun son derece iyi bir yatırım olduğu kanaatinde.
Emlakçı Viviana Puissa, "Eskiden İtalyanlar olarak Hırvatistan’da ev alamazdık. Bu ancak aracılar ya da emlakçılar üzerinden mümkün olabiliyordu. Bu zorluklar nihayet ortadan kalktı. Avrupa Birliği üyeliği ile birlikte artık engeller yok" diyor.
Trieste ile iç bölgesi arasında her zaman yakın bağlar vardı. İkinci Dünya Savaşı’na kadar İtalyanlar ve Hırvatlar aynı ülkede barış içinde bir arada yaşadı. Ta ki Hitler ve Mussolini’nin orduları burayı işgal edene kadar.
1945 yılında ise Yugoslav milisler sayısız İtalyanı öldürdü, Basovica’da onları kayalıklardan aşağıya attılar. Resmi bir barış bugün bile sağlanmış değil.
‘AB ÜYELİĞİ GECİKMİŞ BİR KARAR'
Gündelik hayatta ise İtalyanlarla Hırvatlar iyi ilişkilere sahip. Hırvatistan’ın Rijeka kentinde yaşayan Giorgio Bercic, Trieste'de doktor olarak çalışıyor. Hırvat ya da İtalyan olsun yaklaşık bin 500 hastaya bakıyor. Ona göre Hırvatistan’ın Avrupa Birliği üyeliği gecikmiş bir karar.
Giorgio Bercic, "İnsanların üyelikle birlikte bir ülkeden diğerine göç edeceğini sanmıyorum. Önemli olan insanların her yerde sorun yaşamadan çalışabilmeleri, vergilerini tek bir yere ödemeleri ve her yerde tedavi görebilmeleri" diye konuşuyor.
Trieste’de İtalyanlar ve Hırvatların ortak ümidi, üyelikle birlikte bölgenin Avrupa’nın kıyısında kalmaktan çıkıp merkezi bir öneme kavuşması.