Uluslar arası ajanslar
Barack Obama'nın kazandığını açıkladı. Barack Obama taraftarları kutlamalara başladı. Resmi olmayan ilk sonuçlara göre Obama 349, McCain 163 delegeye ulaştı.
BİR RÜYA GERÇEK OLDU - KARELER İÇİN TIKLAYIN
NEW YORK'TA DEMOKRATLAR TIMES MEYDANINA KOŞTU
ABD'de yapılan
seçimlerin geçici sonuçlarının açıklanmaya başlamasının ardından,
New York'ta Demokratlar
Times Meydanına koştu.
Barack Obama'nın ABD'nin yeni başkanı olmaya iyice yaklaştığına inanan Obama taraftarları, Times Meydanında Obama lehine sloganlar atarak sevinç gösterilerinde bulunuyor.
GENEL DURUM
DELEGE SAYISI
OBAMA : 349
MCCAIN : 163
California'yı da kazanan Obama ABD'nin 44. başkanı oldu.
EYALETLERE GÖRE KAZANAN BAŞKAN ADAYLARI
- California'yı
Obama kazandı.
-
Arizona eyalerinde
McCain kazandı
- District of Columbia eyaletinde
Obama kazandı.
- Iowa eyaletinde
Obama kazandı.
- Utah eyaletinde
McCain kazandı.
- Delaware eyaletinde
Obama kazandı.
- Wyoming eyaletinde
McCain kazandı.
- Rhode Island eyaletinde
Obama kazandı.
- New York eyaletinde
Obama kazandı.
-
Minnesota eyaletinde
Obama kazandı.
- Wisconsin eyaletinde
Obama kazandı.
- Colorado eyelatinde
Obama kazandı.
-
New Mexico eyaletinde
Obama kazandı.
- Louisiana eyaletinde
McCain kazandı.
- South Dakota eyaletinde
McCain kazandı
- Nebraska eyaletinde
McCain kazandı.
- Maryland eyaletinde
Obama kazandı.
- Michigan eyaletinde
Obama kazandı.
- North Dakota eyaletinde
McCain kazandı.
-
Kansas eyaletinde
McCain kazandı.
-
Arkansas eyaletinde
McCain kazandı.
-
Mississippi eyaletinde
McCain kazandı.
-
Texas eyaletinde
McCain kazandı.
-
New Jersey eyaletinde
Obama kazandı.
- Illinois eyaletinde
Obama kazandı.
- New Hampshire eyaletinde
Obama kazandı.
-
Pennsylvania eyaletinde
Obama kazandı.
-
Oklahoma eyaletinde
McCain kazandı.
-
Ohio eyaletinde
Obama kazandı.
- West Virginia'da
McCain kazandı.
- Missouri eyaletinde
McCain kazandı.
-
Connecticut eyaletinde
Obama kazandı.
- Massachusetts eyaletinde
Obama kazandı.
- Alabama eyaletinde
McCain kazandı.
- Tennessee
McCain kazandı.
- Maine eyaletinde
Obama kazandı.
- North Carolina eyaletinde
Obama önde gidiyor. Obama = Yüzde 50 - McCain = Yüzde 49
- South Carolina eyaletinde
McCain kazandı.
- Georgia'da
McCain kazandı.
- Virginia'da
Obama kazandı
-
Florida eyaletinde
Obama kazandı.
- Indiana eyaletinde ise
Obama kazandı
- Kentucky eyaletinde
McCain kazandı.
- Vermont eyaletinde
Obama kazandı.
KAZANMAK İÇİN 270 SEÇİÇİ ÜYE GEREKİYOR
ABD başkanını belirleyecek seçici üyelerin toplam sayısı 538. Bu sayıya, 100
senato üyesi, 435
Temsilciler Meclisi üyesi ve başkent Washington'u temsil eden 3 delegenin toplamıyla ulaşılıyor. Seçim sistemine göre, bir
adayın kazandığını duyurabilmesi için 270 seçici üyeye ulaşması gerekiyor.
EYALETLERE GÖRE SEÇİM SONUÇLARI - 2008
Mavi
renk Demokrat Parti adayı Barack Obama, Kırmızı renk
Cumhuriyetçi Partinin adayı
John McCain
2004 YILI SEÇİM SONUÇLARI
Mavi renk Demokrat Parti , Kırmızı renk Cumhuriyetçi Parti
KENTUCKY VE INDIANA'DA SANDIKLAR KAPANDI
ABD'de
başkanlık seçiminde Kentucky ve Indiana eyaletlerinde
oy kullanma işlemi sona erdi.
Oy
sandıklarının TSİ 01.00'de kapandığı belirtildi.
Kentucky'nin 8, Indiana'nın 11 seçici üyesi bulunuyor.
SAMANYOLU HABER TV'Yİ İNTERNETTEN CANLI İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN
SEÇİM HEYECANI SAMANYOLU HABER'DE
2008 BAŞKANLIK SEÇİMİNİN BİR NUMARALI KONUSU EKONOMİ
ABD'de başkanlık seçiminin ilk sonuçları beklenirken, oy kullanmaya gelenler arasında yapılan anketlere göre, 2008 seçiminde seçmenlerin en çok önem verdiği konu ekonomi oldu.
Oy kullandıktan sonra seçmenler, isteğe bağlı olarak bazı soruları da yanıtladı. Bu yıl
rekor sayıda seçmenin oy kullandığı, sayının 130 milyon civarında olmasının beklendiği belirtiliyor. ABD'nin
doğu ile
batı kıyısı arasında üç saat fark olduğu için, halen seçmenler oy kullanmayı sürdürüyor. En son TSİ sabah 8.00'de
ülkenin en batısındaki Alaska'da
oy verme işlemi sona erecek.
Şu ana kadar oy kullanmaya gelen seçmenler arasında yapılan anketlere göre, ekonomi bir numaralı konu oldu. Demokrat Partinin
Kongrede çoğunluğu ele geçirdiği 2006 ara seçiminde baş konu
Irak olmuştu. Ancak ekonomi, bu kez Irak'ı geçti. Seçmenlerin yüzde 94'ü ekonominin "çok kötü durumda" olduğunu söyledi. Sadece yüzde 6'lık kesim, ekonomi için "iyi durumda" yanıtını verdi. Yüzde 47'lik kesim, ekonominin zamanla düzeleceği inancını dile getirirken, seçmenlerin yüzde 23'ü ekonominin daha kötü olacağını, yüzde 20'si aynı durumu koruyacağını kaydetti.
OBAMA, HEYECANINI BASKETBOL OYNAYARAK YENMEYE ÇALIŞIYOR
ABD'de Demokratların
başkan adayı Barack Obama'nın, seçim sonuçlarını bekl
erken heyecanını basketbol oynayarak yenmeye çalıştığı bildirildi.
Obama'nın seçim kampanyasını yürütenler, Illinois senatörünün
Chicago'da bir
spor salonuna gittiğini belirtti, ancak kiminle basketbol oynadığına açıklık getirmedi.
Barack Obama'nın bir seçim sonucunu beklerken basketbol oynamayı alışkanlık haline getirdiği ifade ediliyor.
Başkan adayı,
Hillary Clinton ile karşı karşıya geldiği
ön seçimlerin sonucunu beklerken de basketbol oynamıştı.
Amerika'da bugün gerçekleşen seçimde ilk sandıklar, EST saatiyle öğleden sonra 06.00'da (TSİ 01.00) kapanacak. Ancak bazı eyaletlerin özel durumu, hangi adayın kazanacağına dair önemli ipuçları içeriyor. Bu eyaletlerden biri de sandıkların erken kapanacağı yerlerden olan Indiana eyaleti.
1964'ten beri Cumhuriyetçilere oy veren Indiana eyaletinde seçim öncesinde Demokrat Barack Obama ile Cumhuriyetçi McCain, birbirlerine karşı net bir üstünlük sağlayamadı. Ancak Obama'nın bu eyalette kazanacağı bir
zafer veya
burun buruna götüreceği bir yarışın, ülke genelinde Obama'nın kazanacağına dair bir işaret olabileceği belirtiliyor.
Obama'nın sanatörü olduğu Illinois'in komşusu olan Indiana'da eğer McCain kazanırsa, aynı zamanda bu durum Obama için endişe verici olacak. 2004't Demokrat John Kerry'nin kaybedeceğine dair ilk işaret de,
Bush'un kendisine yüzde 20 fark attığı Indiana'dan gelmişti.
Demokratlarında danışmanlarından Daug Schoen, "Eğer Obama Indiana'yı kazanırsa seçim biter" şeklinde konuşuyor. Schoen, hatta
oy oranları yüzde 2 ya da 3'lük oranlarda birbirine çok y
akın olsa bile bunun yine ulusal bir zaferin işaretçisi olduğunu savunuyor. Schoen, ancak McCain'in yüzde 4'ten fazla bir farkla kazanması halinde ise diğer sonuçları da beklemek gerektiğini dile getiriyor.
Indiana'dan sonra başka bir ipucu ise TSİ 02.00'de sandıkların kapanacağı Florida'nın bir kısmından, Georgia'dan ve Virginia'dan gelecek. Bunlar arasında Virginia, Demokratların 1964'ten beri kazanamadıkları bir başka eyalet olarak dikkat çekiyor. Schoen, "Eğer Obama Virginia'da belirgin bir farkla kazanırsa, zafer için güçlü bir iddiada bulunabiliriz" diye konuşuyor. Ancak McCain'in birkaç puan farkla kazanması halinde ise ivmenin ondan yana olduğunun söylenebileceğini ekliyor.
TSİ 02:30'da ise Ohio ve North Carolina'da sandıklar kapanacak. TSİ 03:00'te ise Florida'daki sandıklar kapanacak. Florida'nın 27, Ohio'nun ise 20 seçici oyu bulunuyor.
McCAIN'İN BAŞKANLIK İÇİ HEPSİNİ KAZANMASI GEREK
Her iki adayında başkan olabilmek için, 270 seçici oyu kazanması gerekiyor. Ancak Arizona senatörü John McCain'in, başkan olabilmek adında gerçek bir şansa yakalamak için sonuçların ilk açıklanacağı bu eyaletlerde net bir üstünlük sağlaması gerekiyor.
Bu eyaletlerde yaşayacağı bir kayıp, yine TSİ 03.00'te sandıkların kapanacağı ancak Demokratların kazanmasına kesin gözle bakılan Pennysylvania'da bir telafi elde etmek için McCain'in üzerindeki baskıyı artırabilir. Son dört başkanlık seçimlerinde Demokratlardan yana
tercih kullanan Pennysylvania'nın 21 seçici oyu bulunuyor.
Haberlerde, başkanlığa ilk kez bu kadar yaklaşan siyahi adayın bulunduğu seçim için seçmenlerin,
ekonomik krizle, Irak ve Afganistan'daki savaşla uğraşacak, sağlık sistemini onaracak ve diğer birçok konuda 4 yıl boyunca ABD'nin yönünü belirleyecek yeni başkanı seçmek için sandığa akın ettiği bildiriliyor.
Demokrat Partinin adayı Barack Obama (47), ülkenin ilk siyahi başkanı olmayı hedeflerken, Cumhuriyetçi Partinin adayı John McCain rakibinin gerisinde göründüğü kamuoyu yoklamalarına meydan okumayı umuyor.
Seçimi McCain (72) kazanırsa,
Beyaz Saray'da ilk kez göreve gelen en
yaşlı başkan ve
Sarah Palin de ülkenin ilk kadın ABD başkan yardımcısı olacak.
REKOR KATILIM
Birçok vilayetten seçimlere yoğun
katılım olduğu haberleri gelirken, oy kullananların sayısının 130 milyonu bulması bekleniyor.
Rekor katılım tahmininin doğru çıkması durumunda, bugünkü seçim, 1960'dan bu yanaki en büyük katılımlı seçim olacak.
Seçimin önde gelen iki adayından John McCain oyunu Arizona eyaletindeki Phoenix kentinde, Barack Obama Illinois eyaletindeki Chicago kentinde kullandı.
Bu arada ABD'nin Texas eyaleti parlamentosu tarafından 1997 yılında kabul edilen, uzay istasyonlarında bulunan
astronotların uzaydan oy kullanabilmesine olanak sağlayan yasayla Uluslararası
Uzay İstasyonundaki 2 Amerikalı astronot da oylarını kullandı.
KONGRE SEÇİMİ
ABD'de seçmenler, bugün ayrıca Kongrenin 435
sandalyeli alt kanadı Temsilciler Meclisinin tamamını, 100 üyeli üst kanat Senatonun üyelerinin üçte birini belirlemek için de oy kullanıyor.
Kongrenin iki kanadında da çoğunluklarını artırmayı
ümit ettikleri belirtilen Demokratların Senatodaki sandalye sayılarını 9 artırarak 60'a çıkarmaları durumunda, yasamadaki güçlerinin oldukça artacağı kaydediliyor.
EN PAHALI SEÇİM
Öte yandan ABD'deki seçimlerde uygulanan seçiciler kurulu sistemi nedeniyle
halk, doğrudan başkanı seçmiyor, başkanı belirleyecek seçiciler kurulunu oluşturacak ve sayıları her eyaletin nüfus oranına göre belirlenen delegeler için oy kullanıyor.
Seçim günü sonunda belirlenecek bu 538 delegeden 270'inin oyunu garantileyen aday başkan seçiliyor.
Başkanlık seçimi, 50 eyalette ve özel statü taşıyan başkent Washington'da yapılıyor. İkisi (Maine ve Nebraska) hariç eyaletlerin tamamına yakınında, en çok oy alan aday delegelerin tamamını kazanıyor. Bu 538 delegeden 270'inin oyunu alan aday başkan oluyor.
Tarafsız bir
siyaset çalışmaları merkezine göre 2,4 milyar dolara mal olan bu başkanlık seçimi, ABD tarihin en pahalısı oldu.
Dünya borsalarının da seçim sonuçları belli olmadan yükseldiği, ABD borsalarında da endekslerin yüzde 2'den fazla arttığı bildiriliyor. Bu yükseliş, uzmanlar tarafından Obama'nın zafer elde edeceği beklentilerini yansıttığı şeklinde yorumlanıyor.
BUSH, SEÇİM GÜNÜNÜ GÖZLERDEN UZAK GEÇİRİYOR
ABD'de başkanlık seçimi yapılırken, ABD Başkanı
George Bush, seçim gününü gözlerden uzak geçiriyor.
ABD'de başkanlık seçimi yarışından her ne kadar uzak durmaya çalışsa da seçmenlerin kararlarına etkisi olacağı bilinen Bush, seçimden günler öncesinden ortalıkta görünmezken, bugün Washington'daki en sessiz yer, Beyaz Saray'ın kendisi olabilir.
Bush'un, bu akşamı Beyaz Saray'da televizyonda seçim sonuçlarını izleyerek ve bugün
doğum günü olan eşi Laura Bush ile yemek yiyerek geçirmeyi planladığı bilinirken, Beyaz Saray basın sözcüsü Dana Perino, "Bu seçimin kendisiyle ilgili olmadığının farkında" dedi.
ABD'de Demokratların başkan adayı Barack Obama ile Cumhuriyetçilerin başkan adayı John McCain, ülkede 8 yıllık Bush
yönetiminden sonra kendilerini değişimin temsilcileri olarak gösteriyor.
Bush'un yüzünün, McCain karşıtı kampanyada kullanılmasına alınan eşi Laura Bush, "Seçim gününü gerçekten sabırsızlıkla bekliyorum, çünkü sanki George, tüm yıl aday listesindeydi" demişti.
ABD'NİN ADANA KONSOLOSLUĞU SEÇİMLER DOLAYISIYLA ''DEMOKRASİ PARTİSİ'' DÜZENLEDİ
ABD'nin A
dana Konsolosu Eric Green, ''Başkanlık seçimlerinde hangi aday seçilirse seçilsin
Türkiye ile ABD arasındaki güçlü ilişkiler devam edecek'' dedi.
Green, başkanlık seçimi dolayısıyla HiltonSA Oteli'nde düzenlenen ''Demokrasi Partisi''nde gazetecilere yaptığı açıklamada, seçim öncesinde
Amerikan demokrasisini kutlamak için parti düzenlediklerini söyledi.
ABD halkının seçimleri büyük bir heyecanla takip ettiğini anlatan Green, ''ABD'de seçmenler sonucu merakla bekliyor ve bunu parti düzenleyerek takip ediyorlar. Biz de sonuçları iki ülke arasındaki saat farkı nedeniyle sabah saatlerinde öğreneceğiz'' dedi.
Türkiye ile ABD arasında güçlü ilişkiler olduğuna dikkati çeken Green, şöyle konuştu:
''Bütün uzmanlar ve gazeteciler daha çok Obama'ya şans veriyorlar, ama tabii ki seçmenler sandıkta buna karar verecek. Bence hangi aday seçilirse seçilsin Türkiye ile ABD arasındaki güçlü ilişkiler devam edecek. Çünkü iki ülke arasında ortak çıkarlar var ve bunun korunacağına inanıyorum. Bu noktada iki adayın da iyi olacağını düşünüyorum. Ben gelecekte hem
terörle mücadele konusunda hem de çok daha farklı alanlarda bir arada çalışılmaya devam edileceğine inanıyorum.''
Green,
İncirlik Hava Üssü'nde görev yapan 4-5 bin personelle kentte yaşayan 500 civarındaki ABD vatandaşına oy kullanmaları yönünde çağrıda bulunduklarını, oyları ise
posta yoluyla ABD'ye gönderdiklerini kaydetti.
Parti sırasında
otel tarafından temsili sandık oluşturulduğunu ve davetlilerin oy kullandığını da belirten Green, kime oy verdiğini söyleyemeyeceğini belirtti.
Partide daha sonra ABD'li ''Long Way From Home'' adlı grup bir konser verdi.
OLMERT: "KİM KAZANIRSA KAZANSIN, İSRAİL'İN DOSTU OLACAK"
İsrail Başbakanı
Ehud Olmert, Amerikan seçimleriyle ilgili olarak, "kim kazanırsa kazansın, İsrail'in dostu olacağına" ilişkin inancını dile getirdi.
Olmert, barış çabalarının, ABD başkanının kimliği; Barack Obama ya da John McCain'den hangisinin işbaşına geleceğiyle ilgili olmadığını söyledi ve "Her ikisini de tanıyorum ve ikisinin de İsrail'in dostu olacağını biliyorum" dedi.
ABD'nin
desteklediği İsrail-
Filistin barış görüşmeleri ve Suriyelilerle dolaylı barış görüşmelerinin, "mevcut hükümetin bu görüşmeleri yapma yetkisi bulunmadığı" gerekçesiyle "10 Şubatta yapılması planlanan İsrail erken seçimlerine kadar durdurulması" çağrılarına karşı çıkan Olmert, bazı sorunların çözümünün geciktirilebileceğini sanmadığını ifade etti.
Kadima lideri
Dışişleri Bakanı Tzipi Livni'nin koalisyonu kuramaması ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in, hükümeti kurma görevini başka bir lidere vermemesinin ardından erken seçim kararı alınmıştı. Olmert, yeni hükümet kurulana kadar başbakanlık görevini sürdürecek.
İsrail parlamentosunun dini partilerinden Şas'ın lideri Eliyahu Yişai ise ülkesinin, seçilecek Amerikan başkanından, "Kudüs'ün bölünmeyeceği" konusunda taahhüt istemesi gerektiğini söyledi.
FİLİSTİN
Öte yandan Filistin Yönetimi Devlet Başkanı
Mahmud Abbas'ın danışmanlarından Nimir Hamad, bazı yayın organlarında çıkan, "Obama'nın, Abbas'la yaptığı toplantıda Filistinlilerin Doğu Kudüs'le ilgili haklarına destek verdiğini söylediği" yolundaki haberleri yalanladı.
Hamad, bu haberlerin "tamamen uydurma" olduğunu söyleyerek, "Obama'nın, Filistin'i ziyareti sırasında Ramallah'ta Abbas ile yapılan toplantıda, Yol Haritası ve İsrail ile Filistin arasında imzalanan diğer anlaşmalar doğrultusunda, barış sürecini hızlandıracağı sözü verdiğini" ifade etti.
Lübnan'da yayımlanan El Ahbar gazetesi, Ramallah'taki Filistinli yetkililere dayanarak, "Abbas ile Başbakan Selam Feyyad'ın Obama'nın kazanmasından yana olduğunu" yazmıştı. Haberde, "geçen aylarda İsrail ve Filistin'i ziyareti sırasında, Ramallah'ta yaptığı görüşmede Obama'nın, Abbas ve Feyyad'a, Filistinlilerin Doğu Kudüs'le ilgili haklarını desteklediğini söylediği" iddia edilmişti. Filistinli kaynaklar da görüşmeden sonra, "Abbas ve Feyyad'ın, Obama'nın tutumunu çok olumlu değerlendirdikleri yolunda sözler sarf ettiğini" belirtmişti.
Nimir Hamad, Filistin Yönetiminin Amerikan seçimlerini ülkenin kendi iç meselesi olarak gördüğünü ve "ne birinden, ne de ötekinden yana olduğunu" ifade etti.
Filistin Yönetimi
Tarım Bakanı Mahmud Habbaş da "başkanın kimliğinin, ABD siyasetinde Filistin sorununa genelde olumlu veya olumsuz etkisinin olmayacağını" belirtti.
HAMAS'TAN TEPKİ
Öte yandan İsrail
radyosu,
Hamas sözcülerinden Fevzi Berhum'un, Cumhuriyetçi aday John McCain ile Demokrat rakibi Barack Obama arasındaki seçimi, "iki kötü seçenekten birini seçmek" olarak değerlendirdiğini duyurdu.
Radyoya göre, Hamas sözcüsü, kim kazanırsa kazansın, ABD'nin
Orta Doğu politikasında değişiklik olmayacağını ifade etti.
Radyo, Hamas'ın Şam'da yerleşik liderlerinden Halid Meşal'ınsa Hamas'ın, ABD'nin politikasındaki her değişime, özellikle ABD'nin İsrail yanlısı tutumunda farklılık olması halinde sıcak baktığını söylediğini duyurdu. Meşal, ayrıca Hamas'ın herhangi bir ABD başkanıyla çalışmaya hazır olduğunu da ekledi
Gazze Şeridi'ndeki fiili Hamas Yönetimi'nin Başbakanı İsmail Haniyye ise yeni Amerikan başkanının, Gazze üzerindeki kuşatmayı kaldırarak, ilişkilerin yönünü değiştirebileceğini söylemişti.
Haniye, geçen cumartesi yaptığı açıklamada, yeni Amerikan yönetiminin geçmişten
ders alacağını, daha dengeli ve nötr bir yönetim arayışında olacağını umduklarını belirtmişti.
AJANSLAR