Irak\'ın petrolü 30 yıl İngiltere ve ABD\'ye akacak Ülkede petrol ve doğalgaz kaynaklarını arama, bulma, çıkarma ve satma faaliyetlerini belirleyen tasarının birkaç güne kadar parlamentoda ele alınması bekleniyor. Düzenleme gerçekleşirse, Irak\'taki petrol gelirinin büyük bölümü Batılı şirketlerin kasasına akacak, aslan payını da ABD ve İngiltere alacak. Dünkü sayısında bu konuyu işleyen The Independent gazetesi, Irak\'ın dünyanın en büyük üçüncü petrol rezervine sahip olduğunu vurguladı. Sert tartışmalara yol açması beklenen tasarı, petrolden elde edilen kârın yüzde 75\'inin 30 sene boyunca Batı\'ya akmasını öngörüyor. Yasayla birlikte Irak\'ın petrol ve doğalgaz sahaları, 1972\'deki millileştirmenin ardından ilk defa yabancı şirketlere açılacak. İngiltere\'de yayımlanan The Independent gazetesi, hazırlık aşamasında ABD yönetiminin de müdahil olduğu yasa taslağını ele geçirip incelediğini açıkladı. Yasanın BP, Shell ve Exxon gibi petrol devlerine 30 yıllık sözleşmeyle Irak\'a girme şansı vereceğini, bunun da Irak petrollerinin 1972 yılında millileştirilmesinden sonra yabancılara ilk kez bu imkânın sağlanması anlamına geldiğini hatırlatan Independent, \"Bu durum Irak\'a yapılan müdahalenin tek amacının ülkenin petrol kaynaklarını ele geçirmek olduğunu savunanların elini de güçlendirecek.\" diye yazdı. Tasarı, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney\'in 1999\'da Amerikan enerji şirketi Halliburton\'un başkanıyken sarf ettiği, \"2010 yılı itibarıyla dünya, mevcut üretime ek olarak günde 50 milyon varil daha petrole ihtiyaç duyacak. Peki petrol nereden geliyor? ... Dünya petrollerinin üçte ikisinin bulunduğu ve maliyetin en düşük olduğu Ortadoğu, ganimetin yattığı yerdir.\" şeklindeki sözlerini yeniden akıllara getirdi. Tasarı, Bağdat hükümetiyle yabancı şirketler arasında, şirketlerin üretimden uzun yıllar boyunca pay almalarını sağlayan Üretim Paylaşımı Anlaşması (Production-Sharing Agreements-PSAs) imzalanmasını öngörüyor. Ancak Independent, bu tür anlaşmaların, dünyanın en büyük petrol üreticileri Suudi Arabistan ve İran\'da olduğu gibi petrol endüstrisinin devlet kontrolünde bulunduğu Ortadoğu için \'müstesna\' bir durum olduğuna dikkat çekti. Gazeteye görüş bildiren petrol şirketlerinin yöneticileri ve uzmanlar ise Irak Parlamentosu\'nun onayına sunulan ve Irak petrollerinden kazanılan paranın yüzde 75\'inin Batı\'ya akmasını sağlayacak yasanın, savaş, ambargolar ve uzman eksikliği yüzünden darbe alan Irak\'ta petrol endüstrisini ayağa kaldırmanın tek yolu olduğunu savundu. Yasaya karşı çıkanlar ise bu yasayla ekonomisinin yüzde 70\'i petrole bağlı olan Irak\'ın egemenliğini kabul edilemez şekilde yabancılara teslim etmeye zorlandığını kaydediyor. Birkaç gün içerisinde Irak Parlamentosu\'nda tartışmaya açılması beklenen yasa tasarısını değerlendiren Londra merkezli araştırma örgütü Platform uzmanlarından Greg Muttitt, \"Irak halkından mevcut istikrarsızlık için 30 yılı aşkın bir süre boyunca büyük bir bedel ödemesi isteniyor. (Iraklılar) Kaybedecekler; çünkü şu anda iyi bir anlaşma için bastıracak durumda değiller.\" dedi. Amerika\'nın Irak\'taki en büyük müttefiki olan İngiltere\'nin Başbakanı Tony Blair, savaşın ilk günlerinde parlamentoda yaptığı konuşmada amaçlarının Irak petrollerini ele geçirmek olduğu yolundaki suçlamaları şiddetle reddetmiş, hedeflerinin Irak\'ın özgür ve demokratik bir ülke olmasını sağlamak olduğunu söylemişti. Irak\'ta savaşın asıl amacı petrol mü? BP, Shell ve Exxon gibi petrol devlerinin Irak\'la 30 yıllık anlaşma imzalayacağını belirten The Independent gazetesi, bu durumu şöyle yorumladı: \"Irak\'a yapılan müdahalenin tek amacının ülkenin petrol kaynaklarını ele geçirmek olduğunu savunanların eli güçleniyor.\" Yasaya karşı çıkanlar, egemenliğin yabancılara teslim edildiğini kaydediyor. Saldırılar petrol üretimini düşürüyor Irak\'ta direnişçilerin petrol tesislerini hedef alan saldırılarının, ülke ekonomisine maliyeti milyar dolarlarla ifade ediliyor. Günde 2 milyon varil petrol üretilen Irak\'ta bu rakam Saddam Hüseyin\'in dönemindekiyle kıyaslandığında 800 bin varil daha az. ZAMAN