İran'ın zor kararı

İran'a nükleer faaliyetlerini sınırlaması yolunda sunulan öneriler paketinin akıbeti bugün belli olacak.

İran'ın zor kararı

İran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesiyle Almanya'nın Haziran ayında sunduğu pakete, bugün yanıt vereceğini ilan etmişti. Pakette yer alan başlıca talep, İran'ın silah üretiminde kullanılması kaygısı yaratan uranyum zenginleştirme faaliyetinden vazgeçmesiydi. İran'a ekonomik teşvikler ve teknolojik destek öneren pakete kesin yanıtı bugün Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad açıklayacak. Nükleer silahların yayılmasını önleme konusunda uzman olan, Londra merkezli Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi'nden Mark Fitzpatrick'e göre, İran yanıtını aslında çoktan verdi. Yani uranyum zenginleştirme faaliyetini askıya almayacak. Genel beklenti İran'ın paketteki bazı unsurları olumlu bulduğunu belirterek bazı unsurlar konusunda açıklama, bazıları üzerinde müzakere talep etmesi. Ancak İran'ın nükleer programının bu tartışmalı unsuru üzerindeki müzakerelerin 2003 Ekim'inden bu yana düşe kalka devam ettiği düşünülürse, yeni ve uzun bir müzakere maratonu, dünyanın önde gelen güçleri açısından cazip olmayabilir. Tahran'ın yanıtı tatmin edici bulunmadığı takdirde Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu 31 Ağustos'ta Güvenlik Konseyi'ne bir rapor sunacak ve Tahran'ın faaliyeti durdurmadığını bildirecek. Mark Fitzpatrick, kurumun işbirliğinin geliştiği ya da ilerlemediği noktaları da sıralayacağını, Güvenlik Konseyi'nin de bunun üzerine yaptırım kararı getirecek bir tasarı metni üzerinde çalışmaya girişeceğini söylüyor. Ara formül Peki bu müzakereler sonunda nasıl bir formül ortaya çıkabilir? Bazı uzmanlara göre bir müzakere ortamının başlamasına ortam sağlayacak şekilde, faaliyetlere "teknik gerekçeler" adı altında ara verilmesi söz konusu olabilir. Ancak yanıt tatmin edici bulunmazsa Washington yönetiminin yaptırımlara yönelebileceği belirtiliyor. Rusya ve Çin şimdiye dek yaptırım olasılığına direnmişti. Daha evvel alınan BM kararında askeri değil sadece diplomatik ya da ekonomik yaptırımlara kapı aralandı. Bu nedenle Washington'un ilk aşamada nükleer programla ilgisi olan İranlılara seyahat yasağı getirilmesini, sivil amaçla olduğu kadar nükleer faaliyetlerde de kullanılabilecek bazı malzemelerin satışının yasaklanmasını isteyeceği düşünülüyor. Bu öneriler de Güvenlik Konseyi'nde uzlaşma yaratmazsa, bazı ülkelerin yine kendi aralarında bir koalisyona gitmesi ihtimal dahilinde. Uzmanlar İran sorununun iki yıl içinde kriz noktasına geleceğini söylüyor. Zira İran'ın 2008'de nükleer silah geliştirebileceğine inananlar var. Dahası 2008'de ABD'de başkanlık seçimleri yapılacak ve Başkan Bush'un bu konuyu halefine bırakmadan çözmek isteyeceği inancı hakim. İranlı yetkililerse son günlerde yaptıkları açıklamalarda, zaten 27 yıldır yaptırıma tabi olduklarını belirterek, yaptırım olasılığından endişe duymadıklarını belirtiyor.
<< Önceki Haber İran'ın zor kararı Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER