Rusya'da halk yarın yapılacak parlamento seçimleri için sandığa gitmeye hazırlanırken, özellikle başkent Moskova'da iktidardaki Birleşik Rusya Partisi'nin (BRP) sokaklardaki afişleri dışında seçimi hatırlatan bir hareketlilik yaşanmıyor. Başkent Moskova'daki merkezi caddeler ve Kremlin Sarayı yakınındaki bölgelerde simgesi beyaz Rus ayısı olan BRP afişlerinde, ''Moskova oyunu Putin'e kullanıyor. Oyunuz pusulada 10'uncu sırada yer alan BRP'ye'' şeklindeki yazılar dikkat çekiyor. Önceki seçimlerde tüm siyasi partilerin afişleri kent sokaklarını donatırken, kent merkezindeki değişik meydanlarda partilerin binlerce kişiye hitap eden mitingleri yapılıyordu. Ancak, bu seçimde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in BRP listesinin ilk sırasında aday olması, yapılan anketlerde iktidar partisinin oy oranını yüzde 60'a yükseltirken, anketler BRP dışında sadece Komünist Parti'nin yüzde 7'lik ülke barajını aşarak parlamentoya girebileceğini gösteriyor. Moskova'da hayat pahalılığı reklam sektöründe de kendini hissettirirken, analistler, muhalefet partilerinin parlamentoda temsil edilmeyeceklerine kanaat getirdikleri gerekçesiyle reklam gibi masraflara girmekten kaçındıklarını savunuyorlar. Moskova'daki bir ara sokakta, anketlere göre baraj altında kalacak olan Liberal Demokrat Parti Başkanı aşırı milliyetçi Vladimir Jirinovski'nin fotoğrafının yer aldığı bir afiş bulunurken, Jirinovski'nin de çift taraflı olan reklam panosunun sadece bir yüzünü kiraladığı dikkat çekiyor. Muhalefette yenilginin peşinen kabul edilmesi hükümeti memnun ediyor. Ancak bu rehavetin halka yansımaması için kentin birçok bölgesine halkın yarın yapılacak seçimde sandığa gidip oy kullanmasının önemini belirten afişler asıldı. Ülkedeki muhalefet güçlerinin geçen hafta sonu Moskova ve St. Petersburg başta olmak üzere değişik kentlerde yaptıkları protesto gösterileri polis tarafından zor kullanılarak dağıtılırken, aralarında eski dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov'un da bulunduğu çok sayıda muhalif gözaltına alınmıştı. Muhalefet, iktidarın tüm medyayı kontrolü altına alması yüzünden medyaya erişimlerinin olmadığını, ülke barajının da yüzde 7'ye yükseltilerek, ülkenin tek parti yönetimi altına getirilmesinin amaçlandığını savunuyor. Putin'in iktidarı 8'inci yılına girerken, Putin'in Rus halkı arasındaki popülaritesi de özellikle yükselen petrol fiyatları sayesinde düzelen ekonomiyle paralel şekilde her geçen gün artıyor. Anketler, Putin'in halk arasındaki popülaritesinin yüzde 70 civarında olduğunu gösteriyor, Putin'in BRP listesinden aday olmayı kabul etmesinden sonra partinin yüzde 30 oranındaki oyununun yüzde 60'a kadar yükseldiğine işaret ediyor. Bu arada petrol fiyatlarının 100 dolara dayanmasıyla iktidarının 8'inci yılında Putinli Rusya'ya yaklaşık 1 trilyon dolar para girişi sağladığı bildirildi. Rus Vedomosti gazetesi, Putin'in iktidara geldiği 2000 yılından bu yana Rusya'da sosyal programlar için harcanan paranın da yaklaşık 1 trilyon dolar olduğunu belirtilerek, bu paranın ne kadarının petrolden elde edilen gelirle sağlandığının bilinmediğini yazdı. Haberde, hükümetin sosyal programlar için yıl sonuna kadar 180 milyar dolar civarında bir bütçe ayırdığı ancak buna rağmen ülkedeki sosyal sorunların keskin biçimde hissedilmeye devam ettiği vurgulandı. Muhalefet, seçim propagandası olarak ülkedeki hak ve özgürlüklerin kısıtlanması, Putin'in dikta rejim tesis etmesi gibi söylemleri kullanırken, Putin özellikle son yıllarda ülke ekonomisindeki düzelmeye dikkat çeken konuşmalar yapıyor. Devlet Başkanlığı görevi gelecek yıl mart ayında sona erecek olan Putin, Rus politikasında etkisini sürdürmek için kendisine ölçüt olarak seçimlerden çıkan sonucu alacağını söylemişti. BRP ve Putin'in bu seçimde propagandalarının en önemli boyutunu ülkenin ekonomik gelişimi ve bu gelişimin devam etmesi için kendilerine tekrar oy verilmesi yönündeki tezleri oluşturuyor. Putin, ülkenin ekonomik istikrarı sağladığını ve önündeki en önemli konunun vatandaşlar arasındaki gelir adaletsizliğini düzeltmek olduğunu belirterek, hükümete özellikle gıda maddelerindeki fiyat artışını önlemek için tedbir alması talimatı vermişti. Rusya'daki süpermarketler ve gıda üreticisi firmaların önemli bir kısmı da hükümetin ve Kremlin'in şimşeklerini özellikle seçimlerden önce üzerlerine çekmemek için fiyatlarını devlet başkanlığı seçiminin yapılacağı mart 2008'e kadar dondurduğunu açıklamıştı. Devlet Başkanlığı seçiminden önce halkın temel tüketim maddelerinin fiyatının artmamasına özel önem veren hükümet, petrolün 100 dolara dayanmasına rağmen ülkedeki benzin fiyatlarının artırılmasına yönelik taleplere de halktan gelebilecek tepkiler yüzünden şu ana kadar olumlu cevap vermedi. Parlamento seçimlerinin ardından gelecek yıl mart ayında devlet başkanlığı seçiminin yapılacağı Rusya'da, gündemdeki en büyük soruyu, Putin'in başkanlık için kimi işaret edeceği konusu oluşturuyor. Putin'in şu ana kadar Başbakan Birinci Yardımcıları Sergey İvanov veya Dimitri Medvedev'i aday göstereceği senaryoları, Putin'in istifa eden Başbakan Mihail Fradkov yerine kamuoyunun tanımadığı Viktor Zubkov'u başbakan olarak atamasıyla alt üst oldu. İvanov ve Medvedev cephesinden bu konuda tepki gelmezken Putin'in Zubkov'un da devlet başkanı adayları arasında olabileceği mesajı vermesi başkent Moskova'daki hesapları iyice karıştırdı. Siyasi gözlemciler, Putin'in Zubkov'u aday göstermesinden sonra seçilmesi kesin olan Zubkov'un da bir süre sonra rahatsızlığını gerekçe göstererek görevinden istifa edeceğini ve Putin'e tekrar başkanlık yolunu açabileceğini öne sürüyorlar. Gözlemciler, bu planının da hayata geçirilmesi için parlamento seçimlerinden çıkacak sonucun çok büyük önem taşıdığına dikkat çekiyorlar. -''PUTİN MİLLİ LİDER''- Bu arada, Eko Moskova radyosunun yorumcusu Anton Oreh, devlet başkanlığı seçimine değinerek, Putin'in kendisini ülkenin "milli lideri" olmaya hazırladığını savundu. Rus kamuoyunda, Putin'in halefinin İvanov ve Medvedev olabileceği yolunda kanaat oluştuğunu belirten Oreh, şunları kaydetti: ''Ancak Putin beklenmedik şekilde Zubkov'u başbakan olarak atadı. Dolayısıyla atamalara baktığımızda birinci aday Zubkov, ikinci İvanov ve üçüncü Medvedev olarak görünüyor. Ancak son dakikada BRP listesinin başında parlamento seçimlerinde aday olma kararı alan Putin kendini bu 3 liderin de üstüne çıkardı. BRP de seçim sloganını tamamen Putin'e dayandırmış durumda. Dolayısıyla Putin şimdi bu 3 adayın da önüne geçti. Rusya'nın bilinen bir milli lideri yok. Eski Devlet Başkanı Boris Yeltsin derseniz halkın büyük kısmı onu sevmiyor. Onun dışında da modern Rusya'nın, Türkiye'nin Atatürk'ü, Azerbaycan'ın Haydar Aliyev'i gibi bir milli lideri yok. Mevcut durumdan anladığımız, devlet başkanı kim olursa olsun, kendini milli lider yapmaya çalışan Putin'in altında bir pozisyonda olacak.'' AA