Bush yönetiminin ağırlığını koyarak
Dünya Bankası'nın başına getirdiği
Irak savaşının mimarlarından 'Neocon' Paul Wolfowitz, sevgilisine
maaş ve kıdem torpili yaptığının açığa çıkmasının ardından özür dileyerek suçunu
itiraf ederken kendini topun ağzında buldu. Dünya Bankası Yönetim
Kurulu, başkanın bu icraatı için kesinlikle onaylarını almayarak kendi başına karar verdiğini açıkladı. Skandalı görüşmek üzere toplanan kurul üyeleri yayımladıkları açıklamada, Şaha Ali Rıza'nın
terfisiyle ilgili
anlaşmanın koşullarının ne yorumlandığını, ne değerlendirildiğini ne de onaylandığını belirttiler.
Yönetim kurulu açıklamasında ayrıca anlaşmaya onay vermesi gereken etik konseyinin, başkanı da dahil, Şaha Ali Rıza ile görüşmediği kaydedildi. Şaha Ali Rıza'nın terfisi konusunda Wolfowitz'in yalnız hareket ettiğini belirten Dünya Bankası Yönetim Kurulu, başkanın, insan kaynakları başkan
yardımcısına Rıza ile ilgili bir anlaşma yapılması için not gönderdiğini de kaydetti.
Fena halde köşeye sıkıştı
Dünya Bankası idari
kurallarına göre, yönetim kurulu başkanın işine son verme yetkisine sahip. İlgili madde şöyle: "Yönetim kurulu tarafından seçilen başkanın
yönetici, müdür pozisyonlarında olmaması esas alınır. Seçilecek kişi yönetim kurulu başkanı olabilir fakat oylamalarda eşitlik durumu dışında oy hakkı yoktur. Yönetim kurulu toplantılarına katılabilir fakat bunu benzer toplantılarda oy kullanamaz. Başkanın yönetim kurulu kararı doğrultusunda işine son da verilir."
Böylece
istifa baskısı altına giren Wolfowitz, günler süren tartışmanın ardından nihayet önceki gün Financial Times'ın başkanın maaş artırımıyla ilgili 11
Ağustos 2005 tarihli talimatını ortaya çıkaran haberi üzerine köşeye sıkışmış ve adının aşk ilişkisine karıştığı bir kurum çalışanını kayırdığı için özür dilemişti. Fakat Wolfowitz, olayda adı geçen Şaha Ali Rıza ile bir aşk ilişkisi olduğunu da yalanlamamıştı.
Kimseye sormadan yaptı
Wolfowitz'in akıbetini belirlemek üzere önceki gün olağanüstü toplanan 25 üyeli Dünya Bankası İcra Kurulu,
soruşturma sonucunda başkanın Dünya Bankası insan kaynakları başkan yardımcısına
Libya asıllı sevgilisi Şaha Ali Rıza ile bir anlaşmaya varılması ve şartların belirlenmesi talimatı verdiğinin ortaya çıktığını belirtti. Açıklamada Ali Rıza'nın terfisi konusunda Wolfowitz'in yalnız hareket ettiği belirtilerek, "Etik Komite bu tartışmada yer almamıştır. Etik Komite, komitenin başkanı ve yönetim kurulu anlaşmanın şartlarıyla ilgili ne yorum yapmış, ne değerlendirmede bulunmuş ne de onay vermiştir" denildi.
Top şimdi kurulda
Wolfowitz'in akıbetinin ne olacağı tartışması sürerken kurul bu konuda, "Yönetim kurulu üyeleri hızlı bir şekilde alınabilecek muhtemel kararlar üzerine bir anlaşma sağlayacaktır" açıklaması yaptı. Başkan Wolfowitz ise önceki gün yönetim kurulu ile görüştükten sonra, "Önerecekleri her türlü çözümü kabul edeceğim" ifadelerini kullandı.
Çalışanlar istifasını istedi
Ayrıca AFP de Wolfowitz'in insan haknaklarına gönderdiği talimatta 'en yüksek maaşı alması gerektiğini' söylediği Ali Rıza'nın durumuyla ilgili yaptığı önerinin etik konsey tarafından reddedilmesinden derin mutsuzluk duyduğunu ifade ettiği belirtildi. Dünya Bankası Çalışanları Birliği ise 10 bin personele gönderdiği e-postayla Wolfowitz'in istifasını istedi. Birlik, mesajında Wolfowitz'in onurlu davranıp işi bırakması gerektiğini vurgulayarak, "Başkan yaptığının Dünya Bankası'nın bütünlüğüne ve etkinliğine zarar verdiğini, personelinin güvenini sarstığını kabul etmelidir" ifadesini kullandı.
Wolfowitz'in Haziran 2005'te Dünya Bankası'na patron olmasıyla Ali Rıza, eş ya da sevgililerin birlikte çalışmasını yasaklayan kural gereği
bankanın
Ortadoğu ve
Kuzey Afrika departmanından ABD
Dışişleri Bakanlığı'na atanmıştı. Ancak Dünya Bankası'ndan da maaş almayı sürdürmüştü. Bu arada bankada terfi ettirilen Ali Rıza, yöneticilere azami zam 20 bin dolarla sınırlıyken Wolfowitz'in 61 bin dolarlık zam kıyağı ile maaşını 193 bin 590 dolara çıkarmıştı.
Bush'un desteği tam
Alı Rıza bu maaşla 186 bin dolar alan
Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ı bile sollamıştı. Wolfowitz, önceki güne kadar zam kıyağı ile kesinlikle bir ilgisinin olmadığını ileri sürüyordu. Ali Rıza, Uluslararası Stratejik
Araştırmalar Merkezi'nin
Türkiye Direktörü Dr. Bülent Ali Rıza'nın eski eşi. Wolfowitz skandalı dün toplanan G-7 maliye
bakanları zirvesini de gölgede bıraktı.
Bu arada ABD
Beyaz Saray Sözcüsü Dana Perino, Başkan George W. Bush'un Dünya Bankası Başkanı Paul Wolfowitz'e güveninin tam olduğunu açıkladı. Perino, Bush'un, Wolfowitz'in görevinin başında olduğunu söylediğini ve kendisine desteğini sürdürdüğünü ifade etti.
Polonya asıllı yahudi
Birkaç ay önce Türkiye ziyaretinde delik çoraplarıyla görüntülenen Wolfowitz Polonya asıllı yahudi bir ailenin çocuğu. ABD Savunma ve Dışişleri Bakan Yardımcılığı koltuklarından geçmiş olan Paul Wolfowitz, Başkan Bush'un dış politikasını şekillendiren en önemli beyinlerden biriydi. Savunma Bakan Yardımcısı sıfatıyla 2003'teki Irak işgalinin mimarı olarak dünyanın diline dolanmışken Haziran 2005'te Dünya Bankası'nın başına atanması büyük olay olmuştu. Gelenek, 'IMF'ye
Avrupalı, Dünya Bankası'na Amerikalı başkan' şeklinde olduğu halde Avrupa ülkeleri, Dünya Bankası patronluğuna
Amerikan değerlerinin tüm dünyaya gerekirse saldırganlıkla yayılmasını savunan bir 'neo-con'u yakıştıramamıştı. Başkan Bush endişeleri gidermek için adamını 'merhametli ve dürüst biri' diye liderlere anlatmıştı.
Çok eleştirilmişti
Greenpeace, ActionAid, Oxfam gibi yardım örgütleri ise 'Wolfowitz'in
yoksulluk ve
kalkınma sorunlarından bihaber olduğu ve bankayı ABD dış politikasının maşasına çevirebileceği' eleştirilerini yapmıştı. Banka çalışanları da Başkan'dan başından beri hazzetmemişti. Wolfowitz ise, kendine yeni bir
imaj yaratma çabasıyla yolsuzluğa batmış üçüncü dünya ülkelerine yardımı keseceği tehdidi savurup yoksullukla mücadele
vaat etmişti.
'Ya ispat etmeli ya da istifa'
Dünya Bankası'nın eski başkan yardımcılarından Atilla Karaosmanoğlu, Dünya bankası Başkanı Wolfowitz'in yaşananlardan sonra ya haklılığını ispat etmesi ya da istifa etmesi gerektiğini söyledi.
Radikal'in konuyla ilgili sorularını
yanıtlayan Karaosmanoğlu, şu anda Dünya Bankası'nda görevli olmadığı için mutlu olduğunu ifade ederek, "Olay hakkında yorum yapmam doğru olmaz. Orada yaşananları tam olarak bilmiyoruz. Gazetelerde yazıldığı kadarını öğrendik. Tam olarak konuyu bilmek gerekiyor. Görünen o ki, Wolfowitz'in istifa etmeye niyeti yok. Ancak istifaya zorlanır mı onu da bilemem" dedi.
Çalışanlardan bir kısmının ve yönetim kurulunun olayın üzerine düştüğünü dile getiren Atilla Karaosmanoğlu, "Wolfowitz, 'ben yönetim kurulu üyelerinin bazılarına danıştım' diyor. Ancak yönetim kurulu bunu doğrulamıyor.
27 yıl bu kurumda çalıştım. Olanlara inanamıyorum. Bunun içinde 'Bu aşamadan sonra ne olur?' sorunuza yanıt veremiyorum. Çünkü böyle bir olay olursa ne yaparız diye hiç düşünmemiştik" diye konuştu.
RADİKAL