Güney Çin Denizi'nde, Çin'in "Diaoyü" ve
Japonya'nın "Senkaku" adını verdiği insansız ada parçacıklarında egemenliğin kime ait olduğu konusunda iki
ülke arasında son aylarda yaşanan gerginlikte tehlikeli
tırmanış devam ediyor.
Adaların tarihsel ve uluslararası açıdan
doğal olarak kendisine ait olduğunu vurgulayan
Japonya'nın tavrına karşılık
Pekin yönetimi, adaların antik çağlardan beri Çin'e ait olduğunun altını çiziyor.
Tokyo-Pekin arasındaki gerginliğin sokağa yansıdığı Çin'de; Guangcou, Şian ve Şıncın başta olmak üzere birçok kentte binlerce kişinin katıldığı Japonya aleyhtarı
protesto yürüyüşleri olurken, Çin polisi birçok bölgede eylemcileri tazyikli su ile dağıtmak zorunda kaldı.
Çin
Merkez Televizyonu'nda (
CCTV) Japon
markaların reklam yayınları durdurulurken, ülkedeki birçok
seyahat acentası Japonya'ya düzenlediği turizm turlarını iptal etti ve müşterilerine paralarını iade etme kararı aldı.
Ülkenin çeşitli yerlerinde
Japon marka otomobil ve elektronik eşyalar protesto amacıyla yakılarak imha edilirken, Japonya'nın Pekin Büyükelçiliği'nin önünde de zaman zaman
protesto gösterileri oluyor.
Buna karşılık kimi Japon şirketleri Çin'deki bazı fabrikalarında üretimi durdurmaya başladı.
Japonya Başbakanı
Yoşihiko Noda, Japon vatandaşlarının korunması için Pekin yönetiminin önlem almasını isterken ve her iki ülke liderlerinin sükunetlerini korumaları gerektiğine işaret etti.
Çin yönetimi ise tarihsel dayanaklar ve uluslararası
deniz hukuku temelinde "Diaoyü Adaları"nın kendilerine ait olduğu tezini
savunmaya devam ederken, herhangi bir taviz vermeyeceğini yineliyor.
ADALAR KONUSU BM'DE
Taraflar gerginliğin tırmanmasıyla birlikte konuyu
Birleşmiş Milletler gündemine taşıdı. Tokyo'nun BM nezdindeki girişimlerine karşılık Çin'in BM Daimi Temsilcisi Li Baodong da geçen hafta BM Genel Sekreteri Ban-ki Mun'a adaların Çin'e ait olduğunu anlatan kapsamlı bir
rapor sundu.
Çin'in 9 devriye gemisi ve 3 uçağı ise Çin'in adalar üzerindeki hakimiyetini vurgulamak amacıyla bölgede devriye geziyor.
ABD DE ADALAR KRİZİNE ODAKLANDI
ABD
Savunma Bakanı Leon Panetta,
Asya turunun başlangıcında yaptığı konuşmada Pekin-Tokyo arasındaki tansiyonun düşürülmesi gerektiği uyarısında bulunarak, "Kışkırtıcı hareketlerden kaçınılmaması halinde konun
toprak anlaşmazlığından daha farklı boyutlara taşınma olasalığı olduğunu" söyledi.
Çin ve Japonya arasında yıllardır gündemde olan ve iki ülke ilişkilerinde önemli bir gerginlik sebebi olarak görülen ihtilaflı adalar meselesi, 2010 yılının eylül ayında bir Çin balıkçı teknesinin Japon sahil güvenlik teknesiyle gerginlik yaşaması ve Çinli kaptanın tutuklanmasıyla tekrar dünya gündemine taşınmıştı.
Tokyo yönetiminin ihtilaflı adaları, bu adaların mülkiyetine sahip olduğu iddia edilen bir Japon aileden satın aldığını açıklamış, Pekin yönetimi ise satın alma işleminin "hiçbir geçerliliğinin olmadığı"nı ancak "ciddi sonuçları" olacağını kaydetmişti.