Makine, bir işçinin gün boyu yaptığı
ceviz hasadı işlemini 15 saniyede gerçekleştiriyor.
Türkiye'de devletin de desteği ile son yıllarda binlerce dönümlük araziye ceviz ve badem ağacı dikildi. Ancak bunların hasadını yapmak kolay değil. Ceviz ağacının uzun boyuna birçok sırık yetişmediği için ağacın üstüne çıkarak silkmeye çalışan işçiler, kırılgan dallar nedeniyle sık sık düşme tehlikesi atlatıyor. Ağaçtan düşme sonucu yaralanmalı hatta ölümlü vakalara rastlanabiliyor.
Yıllarca doktorluk yaptıktan sonra çiftçiliğe başlayan
emekli genel cerrahi uzmanı Sadık Yiğit ile
Pamukkale Üniversitesi Denizli
Meslek Yüksekokulu Makine Programında
öğretim görevlisi olarak çalışan mühendis Ömer Dican, ceviz, badem,
zeytin, fındık gibi
ağaçların hasadını yapmak için 'Ağaç Sallama Makinesi' geliştirdi.
Makine sayesinde, ağaç sırıkla silkilmediği için dallar zarar görmüyor ve gelecek yıllarda da verimli oluyor. Makine, orta büyüklükteki ceviz ağaçlarını gövdesinden, çok büyük ceviz ağaçlarını ise dalların gövdeye birleştiği yerden kavrayarak titretiyor. Dallardaki ceviz ve bademleri yere düşürerek hasadı gerçekleştiriyor.
Makinenin hem hızlı olduğunu, hem de bir sene sonra
meyve verecek erkek ve dişi gözlerin zarar görmemesini sağladığını belirten Sadık Yiğit, "Bilinen yöntem olan sırıkla devam etseydim ceviz verecek gençlerin bir kısmını kaybedecektim. Cevizcilikte esas olan, malı en sonunda hastalıklardan arınmış şekilde sunabilmektir. Ceviz silkildikten sonra birkaç saat içinde kabuğunun ayıklanıp kurutmaya verilmesi lazım. Silkilmeyle kabuk ayıklama arasında zaman uzayınca ceviz bozulabiliyor" dedi. Yiğit, bir işçinin 8 saatte ceviz ağacının büyüklüğüne göre 2 ila 4 ağacı ancak silkebildiğini, ancak Ömer Dican'la yaptıkları
makinenin bir ağacı 15 saniyede silktiğini kaydetti.
Mühendis Ömer Dican ise, "Amerika'da ağaç sallama makinesinin bir benzerini bulduk. İki ay araştırma, bir ay proje dönemi sürdü. Bu makineyi Denizli sanayisinde ürettik. Bir kişi günde 4 ağacı silkelerken bizim makinemiz bunu bir dakikada gerçekleştiriyor. Amerika'daki benzerleri, Türkiye'ye gelmeden limanda 110 ile 150 bin dolar arasında satılıyor. Biz bunu 30 bin dolara yaptık. İleriki yıllarda Türkiye cevizciliğinin hizmetine sunacağız" şeklinde konuştu. Dican, makinenin
patent başvurusu hazırlıklarını tamamladıklarını, gelecek yıldan itibaren talepler doğrulturunda
seri üretim yapabileceklerini sözlerine ekledi.