Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) elindeki verileri satması ve paylaşması için yetki verilmesi yeniden gündemde. Çalışma Bakanı Faruk Çelik yaz aylarında torba yasa ile yapılan düzenlemenin eksik kaldığını ve satışa imkan tanımadığını belirterek “MİT’in kanununda SGK’dan veri isteyebileceği maddesi var. Ancak bizim elimizi kolumuzu yasa bağlıyor. MİT’e bile istediği verileri veremiyoruz. Aile Bakanlığı gelir testi için verileri istiyor, onlara da veremiyoruz” dedi. Çelik, sadece anonim bilgilerin satışının mümkün olacağını kaydederken, bireysel bilgi paylaşımının olmayacağını da söyledi. Ancak yapılacak düzenlemeye göre, kişinin onayı olması durumunda kişisel bilgiler de gerçek ve tüzel kişilere verilebilecek.

İş güvenliği paketine eklenecek olan düzenleme, SGK’nın 74 milyon sigortalıyla ilgili olarak topladığı verileri hem kamu hem de özel sektörle paylaşmasını yeni kurallara bağlıyor. Buna göre, SGK kişisel bilgiler ve ticari sır niteliğindeki verileri, çeşitli kamu idarelerinin kanunlarında belirtilen görevleri yapabilmeleri için verecek. Buradaki sınır “ilgili kamu kurumunun görevini yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu bilgiler” olacak. Kurum bunun dışındaki gayri maddi haklarla, gerçek kişilerle ilişkilendirilmeyecek şekilde “anonim” hale getirdiği kişisel verileri araştırma, planlama ve istatistik gibi amaçlar için kamu kurumları, bilimsel araştırma yapan kamu personeli veya akademik personel ile ücretsiz olarak; bunun dışındaki gerçek ve tüzel kişilerle ise ücretli olarak paylaşabilecek.

Önergeye göre, kişisel ve ticari sır niteliğindeki verilerin kamu dışındaki yerlere verilmesi ise kişinin onayına bağlı olacak. Söz konusu veriler, veri sahibinin yazılı muvafakati olmadan gerçek veya tüzel kişilerle paylaşılamayacak. 

Veri satışıyla ilgili olarak yaz aylarında geçen torba tasarıda bir düzenleme yaptıklarını ifade eden Çelik, “Ama o düzenleme verilerin satışına da paylaşımına da imkan sağlamıyor, yanlış yapmışız” dedi. Böyle bir düzenlemenin olması gerektiğini savunan Çelik, “Siz eğer normal yollardan bu verilere ulaşma imkanı sağlamazsanız, firmalar illegal yollarını buluyor. Buna nasıl engel olacaksınız? Biz tüm bu bilgileri toplamak için devasa bir sistem kurmuşuz. Siz eğer bu sektörde çalışan örneğin bir ilaç firmasıysanız, bu bilgiler de sizin için değerliyse; almak için her yolu denemez misiniz? Mesela bize bir firma gelecek. Sadece o firmanın geliştirdiği ilaçlarla ilgili anonim verileri paylaşacağız. O ilacın hangi şehirlerde kullanıldığı bilgisini vereceğiz. Bu işi belli bir düzene sokarsak kurallara bağlamış oluruz ve kontrol etmesi de mümkün olur” dedi. Hem işçi hem de işveren kesiminin veri satışına ilişkin itirazlarına da değinen Çelik, “Konuşuldu, büyük ölçüde yüzde 90 oranında belli bir noktaya gelindi” değerlendirmesinde bulundu.

YAZ aylarında kabul edilen torba kanunda SGK’nın elindeki verileri satması ve paylaşmasına yönelik bir madde de yer aldı. Bakanın “Yanlış yapmışız, yeterli gelmiyor” dediği düzenleme, işçi ve işveren kesiminin “Suistimaller olabilir, o yüzden dikkatli olunmalı” uyarısı üzerine şekillendirildi. Halen yürürlükte bulunan bu madde şöyle: 

“Kurumca işverenlerin, sigortalıların, genel sağlık sigortalılarının, emeklilerin, bunların hak sahipleri ile dul ve yetimlerinin ve Kurumdan aylık alan diğer kişilerin bireysel veri ve hakları, bireysel veri ve haklarından oluşan toplu veri ve hakları ile işletmelerin ticari sırları satılamaz ve paylaşılamaz. Kurum bunların dışında sahip olduğu gayri maddi haklarını Yönetim Kurulunun onayı ile satabilir veya paylaşabilir. Bu fıkranın aksine davrananlar hakkında Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. Kurumca, işverenlerin, sigortalıların, genel sağlık sigortalılarının, emeklilerin, bunların hak sahipleri ile dul ve yetimlerinin ve Kurumdan aylık alan diğer kişilerin bireysel veri ve hakları, bireysel veri ve haklarından oluşan toplu veri ve hakları ile işletmelerin ticari sırları satılamaz ve paylaşılamaz. Kurum bunların dışında sahip olduğu gayri maddi haklarını Yönetim Kurulunun onayı ile satabilir veya paylaşabilir. Bu fıkranın aksine davrananlar hakkında Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.”